Desira bakarra: diskriminazioarekin amaitzea. Milioika lagunen nahiak biltzen dituen eskaera bakarra. Aurten ere, Pertsona Ezinduen Nazioarteko Eguna baliatu da tratu eta aukera berdintasuna bermatzeko behar diren neurriak erreklamatzeko. Legeak aldezten du. Orain, sen onari begiratzen dio.
Baterako aldarrikapena
Nazio Batuak dira aitzindari. Munduko erakundea da Pertsona Ezinduen Nazioarteko Egunaren buru. Talde honen eskubideak egunero defendatzen dituzten erakundeen laguntza du. Jende asko dago. Milioiak. Baina guztien desioak erreklamazio bakar bat dakar: tratu eta aukera berdintasuna bermatzeko beharrezko neurriak hartzea. "Gure kolektiboak oraindik ere pairatzen dituen diskriminazioak desagerraraztea", salatu du.
NBEk 1992az geroztik sustatzen du ospakizun hori. Baina aurten berezia da. Ezgaitasuna duten Pertsonen Eskubideei buruzko Nazioarteko Konbentzioa indarrean sartu da eta bertara jotzen du, hura bultzatu zuten itxaropen guztiak betetzen dituela egiaztatzeko. Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordeak (CERMI) eta Cocemfee-k gogorarazi dute aurten Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 60. urteurrena ospatzen dela. Horregatik, honako hau azpimarratu dute: "ezintasuna duten gizon eta emakume guztientzako justizia- eta duintasun-printzipioekiko konpromisoa berritzeko unea da".
"Justizia eta duintasun printzipioekiko konpromisoa berritzeko unea da, ezgaitasuna duten gizon eta emakume guztientzat"
Sarritan, ezgaitasuna duten pertsonek gogoratu behar izaten dute eskubide lotesle, galdagarri eta unibertsalen titularrak direla, oraindik ere ahazten zaielako. Haiengatik eta haien familiengatik eskatzen dute. Ohiz kanpoko ezer ez, "kontuan har ditzatela munduak jasaten dituen erabaki oso garrantzitsuak hartzeko orduan".
Hala ere, egun honetan, bere Egunean, "aurrerapauso handiaz" jabetu behar dela diote. "Bidea amaitzen ez dela ahaztu gabe", zehaztu dute. Badakite asko dagoela egiteko, baina elkarrekin egin nahi dute, betetzeko dauden legeetan babestuta. "Hori dela eta, ezgaitasuna duten herritarrek gogorarazi eta eskatzen diete botere publikoei eta, oro har, gizarteari neurri eraldatzaileak hartzeko beharra, tratu- eta aukera-berdintasuna bermatzeko eta gizarte-talde horrek oraindik jasaten dituen era guztietako diskriminazioak ezabatzeko", azpimarratu dute.
Gizarteratzeko tresnak
Politika inklusiboak gero eta garrantzitsuagoak dira. Haien alde egiten da, helburua lortzeko lasterbiderik onena baitira: "garapen soziala bultzatzeko eta ekonomia suspertzeko palanka dira". Konponbideek globalak izan behar dute.
Informazioaren gizartea.
Europako Batzordeak eta Austriako Gobernuak, Europar Batasuneko Lehendakaritza Frantsesarekin batera, "e-Incluir 2008" ekimena antolatu dute aste honetan Vienan. Ekitaldi hori bultzatzeko arrazoia izan da Informazioaren Gizarteak hezkuntzaren, lanaren, parte-hartze sozialaren, berdintasunaren, adineko pertsonen bizimodu independentearen, aisiaren eta sormenaren arloan duen "funtsezko" eginkizuna.
Europako herritarren %40 inguru Informazioaren Gizartetik baztertzeko arriskuan dago, diru-sarrera txikiak, hezkuntza-maila eskasa, ezgaitasuna edo adina direla eta. Inklusio digitalak saihestu egin dezake. Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak behar bezala erabiltzen badira, bazterketa sozial eta ekonomikoari aurre egin diezaiokete, baina lehenik irisgarriak izan behar dute.
Zenbait sektorek, hala nola bankuek edo telefonia mugikorrak, dagoeneko hasiak dira irisgarritasunaren aldeko neurriak sartzen, baina ONCE Fundazioak probintziako hiriburuetako udalen web atarietako irisgarritasunari buruz egin berri duen azterlan baten arabera, irisgarritasun-irizpideak arrakastaz aplikatzen dira kasuen %36,95etan. Discapnet-eko Infoaccesibilidad Behatokiak egindako txostenean azpimarratzen denez, bi urteko epean bilakaera "aldekoa" izan da, baina emaitzak gehitzeko apustua egin du. Kontuan hartu beharreko gaiak dira irudiak deskribatzea, inprimakiak etiketatzea edo markoak erabiltzea, besteak beste. Adibidez, Iruñeko Udalaren ataria. 2006ko azterketan, lehen postuan egon zen (%57,14) eta 24 puntu portzentual baino gehiago hobetu da.
Ezgaitasunak dituzten Pertsonen Eskubideei buruzko Nazioarteko Konbentzioa.
Itxaropen handia da. Giza eskubideak babesteko eta sustatzeko egungo baliabideak osatzen ditu. Prozesu mailakatua izatea espero da, "kasu askotan". Baina NBEk behin eta berriz dio baliabideen mugak "ezin direla aitzakia gisa erabili" hura atzeratzeko. Ezgaitasun mota guztiak kontuan hartzeko eta nazioarteko lankidetzaren arreta erakartzeko onetsi zen. NBEren "Urritasuna duten Pertsonentzako Munduko Ekintza Programaren bosgarren azterketa eta bost urteko ebaluazioa" programak bere balioa aitortzen du.
Ezgaitasunak dituzten pertsonen eskubideak defendatzen dituzten erakundeek gogorarazi dute juridikoki loteslea den tresna bat dela, "babes-, prebentzio- eta berme-esparru berri bat inauguratzen duen baliozko tresna". Jarraipen batzorde bat eratzeak bertan sinesten laguntzen du. Inolako bereizkeriarik ez baztertzen saiatuko da.
Milurtekoko Garapen Helburuak.
Konbentzioko kide dira. Elkarrekin indarra irabazten dute.' Ezgaitasunen bat duten pertsonen erakundeek ziurtatzen dute Milurtekoko Garapen Helburuak ez direla beteko, haiek eta haien familiak kontuan hartzen ez badira. Nazio Batuen ebaluazioak berresten du: "Ezgaitasuna duten pertsonak ez dira helburuen sustapenaren eragile eta onuradun". Bereziki, honako estrategia hauetan sartzeko eskatzen da: muturreko pobrezia eta gosea murrizteko estrategietan, oinarrizko hezkuntza unibertsalerako sarbidean, generoen arteko berdintasunean, 5 urtetik beherako haurren heriotza-tasa murriztean, amen osasuna hobetzean, eta GIB/hiesaren, malariaren eta bestelako gaixotasun larrien aurkako borrokan.
