Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) gida eguneratu bat argitaratu du, herrialde garatuetan politikak formulatzeko ardura dutenei elikagaien prezioen igoeraren ondorio negatiboei aurre egiten laguntzeko edo horrek dakartzan aukerak aprobetxatzeko. Agiri horretan, herrialdeei eskatzen zaie azter dezatela “arretaz” zer ondorio dituen elikagaien prezioak igotzeak, eta ez dezatela iniziatibarik hartu epe laburrera erabilgarriak iruditu arren epe luzera ondorio kaltegarriak izan ditzaketen politikei buruz, edo are egoera larriagotu dezatela. FAOk dioenez, “elikagaiak ekoizten dituzten nazio nagusiek nekazaritza-produktuak esportatzeko mugak ezartzen dituzte merkatuak babesteko”.
Nazio Batuen Agentziak ez du aholkatzen esportaziorako murrizketak bezalako neurririk, sarritan ziurgabetasun eta disrupzio handiagoa eragiten baitute munduko merkatuetan, eta, era berean, prezio globalen igoera handiagoak eragiten dituzte, eta, aldi berean, etxeko prezioak murrizten dituzte, eta horrek murriztu egiten ditu elikagai gehiago ekoizteko pizgarriak.
“2007-2008ko elikagai-krisiaren esperientziak erakusten duenez, kasu batzuetan, krisiaren eragina arintzeko herrialdeek presaka hartutako erabakiek krisi hori bera eragin zuten —edo are larriagotu ere—, eta areagotu egin zuten elikagaien segurtasunean zuten eragina”, esan zuen Richard China FAOko Politikak eta Programak Prestatzeko Laguntza Dibisioko zuzendariak.
Nazioarteko oinarrizko elikagaien prezioak jasotzen dituen FAOren Elikagaien Prezioen Indizeak erakusten duenez, 2010eko abenduan prezioak maila gorenera iritsi ziren. “Hazkunde handi horrekin, 2007-08 krisialdia amaitu eta bi urtera, kezka handia dago herrialde ahuletako elikagai-merkatuetan izango dituen ondorioei buruz”, esan zuen Txinak.
FAOren txostenak erakusten duenez, diru gutxi eta elikagai gutxi zuten herrialdeak gogor astindu ziren azken urteotako prezioen igoeragatik. Igoera horren ondorioz, herrialde horietako askok faktura handiagoak ordaindu behar izan dituzte elikagaiak inportatzeagatik. “Afrikako ia herrialde guztiak zerealen inportatzaile garbiak dira”, gogoratu du erakundeak.
Prezioen gorakadak gehien eragiten dien pertsonak elikagaien erosle garbiak dira, hala nola, hiriko bizilagunak eta nekazari txikiak, arrantzaleak, artzainak eta beren beharrak asetzeko behar adina elikagai ekoizten ez duten nekazaritzako langileak. Pobreenek diru-sarreren %70 eta %75 artean bideratzen dute elikagaiak erostera.
