“5 eta 14 urte bitarteko 120 milioi haur inguru daude lanean”, adierazi du Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE). Zifra horrek eskandalizatu egin beharko luke. Mexikoko biztanle guztiek bezala, munduko hamar herrialderik populatuenetako bat da. Ekainaren 12an haurren lanaren kontrako Nazioarteko Eguna ospatzen da, eta oroitarazten zaie ezin izan duten haurrei, pobrezia-egoeran daudelako, babesik gabe, batzuetan familiarik gabe… Aurten, LANOk kalitatezko hezkuntza eskatu du egun honetarako, funtsezko faktore gisa haurren lanaren aurkako borrokan.
Aurtengo leloa argi dago: “Haurren lanari EZ – Kalitatezko hezkuntzari BAI”. Hezkuntza tresna eraginkorra da haurren lanari aurre egiteko, eta Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE) haurren lanaren kontrako Nazioarteko Eguna du ardatz. Datuen arabera, 5 eta 14 urte bitarteko 120 milioi haur inguru daude egoera horretan. LANEren esanean, “haurren lanaren irauteak pobrezian, helduentzako lan faltan, babes sozial gabezian eta enplegura onartzeko gutxieneko adinera arte haurrak eskolara joaten direla ziurtatzeko ezintasunean du jatorria”.
Horregatik, bere aldarrikapenen artean hiru nabarmentzen dira:
- Kalitateko hezkuntza, doakoa eta derrigorrezkoa, haur guztientzat, gutxienez, enplegua onartzeko gutxieneko adinera arte, eta gaur egun haur-lanean dauden adin txikikoei heltzeko ekintzak martxan jartzea.
- Ahalegin berriak haurren lanari eta hezkuntzari buruzko politika nazionalak koherenteak eta eraginkorrak direla ziurtatzeko.
- Kalitateko hezkuntza eta irakasleen inbertsioak bermatzeko politikak.
Misiones Salesianas azpimarratu behar da, “haurrek haurtzaroa pozez bizi ahal izan dezaten”. Hori dela eta, hezkuntza-programen alde egiten du, gazteek merkatu txikietan, jatetxeetan edo kalean lan egin beharrean lanbidea aukeratu dezaten. “Gainera, langile isilak dira, haien eskubideak ezagutzen ez dituztelako eta nekez matxinatzen direlako”, adierazi du Ana Muñozek, erakunde honetako bozeramaile den Ana Muñozek. Izan ere, esan du “langile isilak direla”.
Manos Unidas ere “eskatzen duten ahots guztiei batzen zaie munduko haur guztiek kalitatezko hezkuntza izateko aukera izan dezaten, zapaltzen duten pobreziaren zirkulua apurtzeko”. Egun hori dela eta, azpimarratzekoa da Ongole herrian (Andhra Pradesh, India) laguntzen duen birgizarteratze programa, non 4 eta 15 urte bitarteko neska-mutilek hezkuntza lortu nahi baitute eskola-uztearen eta haur txikien eskolatze nuluaren alde.
Gazteentzako lan duina
Aurreko aldarrikapenekin batera, LANEk “Haurren lanari buruzko LANEren munduko txostena” serieko bigarren alea argitaratu du. Bertan ikusten da haurren lanak lotura estua duela gazteen enpleguarekin, hau da, aurrekoaren jarraipena da. Horregatik, berriz ere hezkuntza erabiltzen da haurrak ahalduntzeko tresna gisa. Frogatuta dago hezkuntzak murriztu egiten duela haurren ahultasun-egoera, eta erraztasun gehiago ematen dizkie hurrengo etapan lana aurkitzeko.
Hezkuntzak haurren ahultasun-egoera murrizten du
Batez ere, 15 eta 17 urte bitarteko nerabeen artean arriskutsutzat jotzen diren lanak kezkatzen dituzte, “herrialde gehienetan enplegua onartzeko gutxieneko adinaren gainetik baitaude, baina legez ere haurrak balira bezala hartzen dira”. Haur lan egoeran dauden haurrak. Ildo horretan, Senatuak haur lanari buruzko Ikerketa Batzorde bat sortzea onartu du aurten. Batzorde horren ardura da beste herrialde batzuetatik datozen produktuak adingabeek ez dituztela egin ziurtatzea. Helburua da beren adinerako beren esku jostailuak baino eduki behar ez dituzten artikuluak ekoizten ez laguntzea.
Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ), hain zuzen ere, gogorarazi duenez, “egunero erosten ditugun produktu askoren atzean haurren esplotazioa dago”, eta kontsumitzaileei dei egin die “kontsumo kritikoagoa eta arduratsuagoa egin dezaten”. CECJk azpimarratzen du garrantzitsua dela “haurren eskubideak urratzea saihesteko” artikuluak zein baldintzatan egin diren jakitea. Asia-Pazifikoa da langile adingabeko gehien biltzen dituen eskualdea, nahiz eta Afrikan intzidentzia handiagoa izan, haurren lan-egoeran dauden haurren% 20 baino gehiago. Sektoreka, hamar adingabetik seik nekazaritzan lan egiten dute. “Afrikako kakaoaren uztan 284.000 neska-mutil ari dira lanean, eta 12.000 baino gehiago nahitaez egiten dute, abusuen eta esklabotza-kondizioen mende. Kotoiaren kasuan, Uzbekistanen, haurrak behartuta daude urtero bilketan parte hartzera. Indian, 2010eko kanpainan 400.000 adingabe landu ziren”, gogorarazi du CECJk.
