Modu solidarioan eta jasangarrienean janztea joera da. Eta slow fashion izena du (moda geldoa), moda kontziente, solidario, ekologiko eta arduratsuagoa. “Moda jasangarriak sustatzen du gure ongizatea zaintzeko modu bat, bai eta planetan eta planetan bizi diren beste izaki bizidun batzuk ere. Gainera, arropa ekoizteko irtenbideak bilatzen ditu, hornikuntza-kateko langileentzat balioa sortzeko, enplegu eta baldintza duinak eta bidezkoak lortzeko”, dio Gema Gómezek, Slow Fashion Next-en sortzailea, moda iraunkorreko plataforma profesional bat. Ondoren, moda moteleko arropari buruzko xehetasunak azalduko ditugu.
Urtero, Europako Zuntz Naturalen Institutuko zuzendaria den Ryszard Kozlowski zientzialari poloniarrak koordinatutako ‘Baliabide Berriztagarriak, landareen bioteknologia’ izeneko ikerketaren arabera, europarrek milioi eta erdi eta bi milioi tona bitarteko arropa botatzen dute zaborretara. Eta Espainia ez da atzean geratzen edukiontzian bukatzen diren jantzien erosketa frenetikoa dela eta. Bazenekien herritar bakoitzak urtean zortzi eta bederatzi kilo arropa hartzen dituela? Baina asko xahutzen da: 390.000 tona arropa eta beste ehun batzuk zaborrontzira botatzen dira, Sociedad Española de Recuperadores Social y Solidario elkartearen arabera.
Zer jarri? Pentsatu bi aldiz
“Gure herrian 390.000 tona arropa botatzen dira zaborretara”, aitortzen du Espainiako Ekonomia Sozial eta Solidarioaren Berreskuratzaileen ElkarteakErabili eta botatzeko arropa-eredu horrek inpaktu sozial eta ingurumen-eragin negatibo ugari eragiten ditu, WRAP ekimenaren arabera (WRAP ekimenaren arabera), ekonomia zirkularra eta mundu osoko enpresen eta hiritarren hondakinak murriztea helburu duen WRAP ekimenaren arabera.
“Moda da leku logikoa iraunkortasunaren garrantziaz kontzientziatzen hasteko eta negozioak solidarioagoak izateko”, esan du slowfashion, Jochen Zeitz-ek, The New York Times egunkariari egindako elkarrizketan. “Janzteko jarduera jasangarri eta solidarioa hartu beharko genuke: modaren luxuak arroparen jasangarritasuna eta kalitatea, ez erabilera konpultsiboan, izan beharko luke”, adierazi du Zeitzzek. Imagen: belchonock
Armairu solidarioa eta iraunkorra…
Baina ba al dago armairurik solidarioago, arduratsu eta iraunkorrago bat egiteko modurik? “Lehenik eta behin, pentsatu behar dugu hainbeste arropa erosi behar dugun: gutxiago erosi behar da. Eta, hori egiten dugunean, gure erosketak duen ondorioez pentsatzea, bai planeta poluitzean bai enplegu duina sortzeko duen eginkizunean”, adierazi du Gómez.
Eta kontua ez da arropa berriak erosteko bultzada konpultsiboa geldiaraztea bakarrik (herritar batek duela 15 urte baino% 60 arropa gehiago erosten du, Greenpeace-ren arabera). Armairuaren barruan denbora luzeari eutsi behar zaio: kamisetak, galtza bakeroak eta kirol-zapatilak askoz ere bizitza murritzagoa dute, eta ez dute ia denboraren erdian irauten arropazaindegian, bota aurretik. “Zaila da eskaintza on baten tentazioari eustea, baina moda azkarreko joera horrek gure planetaren ahalmenaren gainetik kontsumitzea eta hondakinak sortzea eragiten digu”, dio Kirsten Brodek, “Sektoreko langileentzat solidaritate-balioekin”, Greenpeaceren “Moda Detox” kanpainako arduraduna den aldetik.
Gainera, espainiarren armairuak, Gómez, kutsatzen duten arropaz beteta daude, bai eta garbitzen den bakoitzean ere: “Poliesterra ehunen% 60an dago, eta, garbitzen ditugun bakoitzean, mikroplastikoak askatzen dituzte, itsasoak poluitzen dituztenak”. Imagen: belchonock
Kamisetaren bizitza luzea
Eta birziklatzea izan daiteke irtenbidea? Arropa birziklatzea ez da dirudien bezain erraza. Prozesuak ez du planeta bakarrik kutsatzen, baizik eta zuntzen kalitate eskasak esplikatzen du prozedura horrek errentagarria izateari utzi diola. Aitzitik, jantzien kalitatea eta iraunkortasuna handitzea ezinbesteko urratsa izan daiteke armairarmairu iraunkorragoa eta solidarioagoa egiteko. “Aukera jasangarriagoak eta solidarioagoak dira bigarren eskuko arropa erostea edo gauzak ondo egiten ari diren marketan inbertitzea, hitz egiten dugunaren balioa emanez”, gehitu du Slow Fashion Nexten zuzendariak.
Eta bere zaharraz aspertuta, eta oso aprobetxatuta, kamiseta? Orduan, oraindik ere espazioa geratzen da, kalean ez ezik, sare sozialetan ere erretzen duen beste joera baterako: baita sare sozialetan ere: jantzi zuk zeuk jantzia eta DIY mugimendua (Doit Yourself). Bestela esanda: egin ezazu zuk zeuk. Eta bizitza berri bat, luzeagoa, armairuan hilabeteak daramatzan elastiko horretara. Gainera, nork daki ez ote den berriro joera izango 20 urte barru…
- Twitterren Eva San Martini jarrai diezaiokezu.