Inoiz ez dute ikusi tren-geltokirik, ez eta nasa bat ere, eta ez dakite tren baten tamaina, baina garraiobide horretan ibiltzea erraza da itsuentzat. Baita mugikortasun murriztua duten pertsonentzat ere, gurpil-aulkian ibiltzen direnentzat ere. Hori horrela da Atendoren garapenari esker. Orain dela hiru urte sortu zuen zerbitzu hori Renfek eta Adifek, pertsona guztien independentzia errazteko.
Lagun eskua
Nahiz eta erakundeek eta gizarte pribatuek oztopo arkitektonikoak kentzeko aurrerapauso handiak eman, oraindik bide luzea dago egiteko. Izan ere, gure herrialdean 3,9 milioi pertsona inguru dira ezgaitasunen bat dutenak. Independentzia sustatzeko, duela hiru urte sortu zen Atendo programa, Renfek eta Adifek abian jarritako zerbitzua, 2007-2010 Irisgarritasun Plan Unibertsalaren zati gisa.
Ezgaitasunen bat duten pertsonei edo mugikortasun murriztua dutenei trenbideko garraioaren erabilera errazteko tresna erabilgarria izan zen. “Lagun baten esku” gisa planteatzen da, eta laguntza ematen du bagoitik igo edo jaistean, eta, aldi berean, orientazio-, aholkularitza- eta informazio-gida gisa funtzionatzen du tren-geltokietan.
Onuradunak eta funtzionamendua
Atendo zerbitzua bidaiarientzat dago eskuragarri egoera hauetakoren batean:
- Bere gurpil-aulkian doazen pertsonak.
- Entzuteko edo ikusteko urritasuna duten pertsonak, gida-txakurrarekin edo gabe.
- Mugitzeko zailtasunak dituzten pertsonak edo arrazoiren batengatik mugitzea galarazten dutenak (adinekoa, ekipaje handiegia duen bidaiaria edo haurdun dagoen emakumea).
Abiadura handiko/distantzia luzeko, abiadura handiko/distantzia ertaineko eta distantzia ertain konbentzionaleko trenetan ibilbideetako laguntza eskatzeko, nahikoa da txartela erosten denean eskatzea edo 902 240 505 telefonoaren bidez eskatzea. Izapide hori egin ondoren, laguntza behar duen pertsona trena atera baino ordu erdi lehenago geltokian egotea besterik ez da geratzen.
Espainia osoan 71 tren-estazio daude Atendo zerbitzu iraunkorrarekin
Espainian, 71 tren-geltoki daude Atendo zerbitzu iraunkorrarekin, eta beste 27, laguntza hori modu puntualean ematen dutenak, baldin eta trena abiatu baino 12 ordu lehenago eskatzen bada, eta bidaiaria bidaia hasi baino ordu erdi lehenago joaten bada geltokira eta txartela eskura duela.
Programa hobetzeko, eskailera-igogailuak jarriko dira laster. Plataforma jasotzaile inklinatuak dira, era guztietako gurpil-aulkiak garraiatzeko gai direnak eta zerbitzua duten geltokietako instalazioetan (igogailuetan, arrapala mekanikoetan…) matxurarik izanez gero erabiliko direnak. Lehenengoa esperientzia pilotu gisa jarriko da abian Madrileko Aldirietako zentroan.
Espainiako Normalizazio eta Ziurtapen Elkarteak (AENOR) irisgarritasun unibertsala lortu duen lehen garraiotzat jo du Atendo zerbitzua. AENORek onartu du Renfek eta Adif-ek “UNE 170001-2 arauaren araberako” sistema dutela: 2007 ezgaitasuna eta/edo mugikortasun murriztua duten pertsonen joan-etorrirako”.
Ziurtagiri hori emateko, bere balorazio objektiboaz gain, AENORek zerbitzu horren erabiltzaileen artean 2009an egindako kalitate-inkestan oinarritu da. Emaitzek 10etik 8,76ko puntuazioa eman diote. Ondoen baloratutako alderdien artean, honako hauek ziren nagusi: prestazioen giza osagaiarekin zerikusia zutenak —tratua eta arreta pertsonalizatua-, azkartasuna, emandako informazioa eta lagun egiteko eta ontziratzeko laguntza.
