Jabetza Horizontalari buruzko Legearen (LPH) 9.1 e) artikuluak ezartzen duenez, jabetza horizontaleko erregimenean dagoen etxebizitza edo lokal baten erosleak, “Jabetzaren Erregistroan inskribatutako titulua izanda ere, Jabekideen Erkidegoari zor zaizkion zenbatekoen bidez erantzuten du, aurreko titularren gastu orokorrak ordaintzeko, eta eskuratze naturala zein tokiri egotz dakiokeen mugaraino”.
Komeni da adieraztea benetako zorduna, ordainketaren arduraduna, hasiera batean, Erkidegoko gastua ordaintzeko betebeharra duen jabea dela, erantzukizun pertsonal gisa, eta hori guztia, salmentaren edo esleipenaren bidez aipatutako aginduan ezarritako “benetako ukipen” hori egon arren.
Legean zehaztutako epea
Benetako ukipenak berekin dakar jabe berriaren erantzukizuna, legean ezarritako epe jakin baterako, hau da, oraingo eta aurreko urtekoena, betiere urte naturalen arabera zenbatuta. Horrek esan nahi du ez dela ezertarako kontuan hartzen komunitateak ezarritako kontuen itxiera-data, adibidez, apirilean, ekainean, urrian, etab. Beraz, erosleak bere gain hartu behar du, saltzailea berandutze-egoeran badago, 2007ko martxoan etxebizitza edo lokal bat erosten badu, urte honetan eta 2006. urtean igaro diren hilabeteetako gastu ordainagiriena. Eta horrela aurreko edo etorkizuneko datetako beste edozein kasu. Eskuratzailea ez dago gehiago behartua, eskrituran espresuki subrogatzen ez bada.
Egoera horren aurrean, jabe berriak etorkizunean egin dezakeena da ordaindu behar izan dituen kopuruak aurreko jabeari jasanaraztea, bera jabe ez den baina legez lotuta geratzen den aldi horietatik eratortzen direnak.
Jabe berriak, soil-soilik, urte horretan legez ezarritako benetako ukipenaren eta erosi aurreko ukipen naturalaren erantzukizuna izango luke.
Komeni da gogoraraztea behin eta berriz gertatzen den afekzio erreala edozein transmisio-bidetan dagoela, enkante publikoan notarioak edo judizialak esleitutakoa barne. Karga erreal horri higiezinarekin berarekin baino ez dio erantzuten erosleak, izan ditzakeen beste ondasun batzuei lehentasuna emanez; izan ere, hori da arauaren hitzez hitzeko adierazpenari buruz egin behar den interpretazio juridikoa, legezko jarrera zuzena; izan ere, bestela, erantzukizun zabalago eta orokorraz hitz egin beharko litzateke, erregistroko titularra izan ala ez, eta hori ez da egiten LPHaren 9.1 e) artikuluan.
Garrantzitsua da nabarmentzea eta azpimarratzea jabe berriak legez ezarritako benetako afekzioaz bakarrik erantzuten duela, deskribatu dugun moduan, eta inoiz ez dela kreditu osoaren zordun bihurtzen. Kasu horretan, komunitatearekiko zorrak legez ezarritako ukipen hori gainditzen badu (uneko urtea eta erosketaren aurrekoa), komunitateak berak erreklamatu beharko dio lehengo jabeari, eta bere ondasunak bilatu beharko ditu jabe berriari trabarik egin gabe (baldin eta jabeak ez badu zor osoaren ardura hartu eskuratze-tituluan).
Bereizketa hori jabeak bere zorrak sortzen ziren une bakoitzean zuen oinarrizko betebeharretik eratortzen da; izan ere, jabe baten oinarrizko eta oinarrizko betebeharretako bat da gastu komunetan parte hartzea, partaidetza-kuotaren arabera, eta etxebizitza edo lokala eskualdatu arren eta jakin arren deskribatutako legezko aldian higiezinaren afekzioa badagoela, horrek ez du salbuesten jabe berriak komunitatetik eskatzen diona betetzetik.
