Na Unión Europea, preto de 800 persoas de cada 100.000 teñen problemas de vista. En Occidente, a diminución da vista adoita deberse a dúas afeccións principais: as cataratas e a dexeneración macular asociada á idade; ambos os trastornos están relacionados coa diabetes mellitus, a obesidade e o envellecemento.
A pesar de que os problemas da vista non pon en perigo a vida de quen padéceos, limitan de forma considerable a súa independencia, mobilidade e calidade de vida.
As cataratas Consisten nunha opacidade do cristalino, que está composto por auga e proteínas e, normalmente, é transparente. O cristalino atópase detrás do iris, a parte coloreada do ollo, e dirixe os raios de luz cara á mácula e o fondo da retina. A medida que se desenvolven as cataratas, una parte das proteínas aglutínase, o que provoca a opacidade do cristalino e impide que pasen os raios de luz.
Na maioría dos casos, as cataratas desenvólvense lentamente, por tanto, vaise perdendo a vista de forma progresiva. Afortunadamente, o tratamento das cataratas consiste nunha operación relativamente sinxela, na que se substitúe a lente opaca do cristalino por un implante inyectable.
Aínda que a causa das cataratas está aínda por esclarecer, leste trastorno parece estar relacionado cos cambios que se producen na composición química do cristalino como consecuencia do envellecemento. Nunha fase da súa evolución normal, as células do organismo, incluídas as do ollo, producen unhas sustancias chamadas radicais libres. Con o paso do tempo, estes radicais libres poden danar os tecidos e os órganos, por iso asóciase como una das enfermidades típicas da vellez.
A dexeneración macular asociada á idade É una enfermidade crónica e progresiva e a causa máis importante de perda irreversible da visión despois dos 65 anos. Aparece cando o tecido da mácula (área situada no centro da retina) deteriórase. A mácula, do tamaño da cabeza dun alfinete, é responsable da nosa vista central e da visión máis aguda, necesaria paira ler, escribir, conducir na escuridade e ver as cores. Cando se produce esta dexeneración, a visión central faise borrosa, as liñas rectas parecen onduladas e resulta difícil diferenciar as cores. Dado que a perda da vista, gradual e indolora, causada pola dexeneración macular é practicamente incurable, é fundamental facer todo o posible paira previla.
Os investigadores non descubriron por que se produce este trastorno. Dous dos principais factores de risco son a idade avanzada e un historial familiar con casos de devandita afección. Outros factores que poden aumentar o risco son: – A exposición prolongada á luz solar. – Baixos niveis en sangue de sustancias antioxidantes. – Fumar habitualmente. – Certos trastornos circulatorios como una presión arterial alta.
En ambos os casos, a degradación por oxidación é un factor de risco importante. Cóntanse cada vez con máis evidencias de que os nutrientes antioxidantes, especialmente as vitaminas A, C e E, e os pigmentos carotenoides, como o beta-caroteno, a luteína e a zeaxantina, poden contribuír a previr ou atrasar a aparición destes tipos de cegueira na vellez.
O coidado dos ollos Paira levar a cabo todas as funcións tan complexas que desempeña, o ollo só necesita una pequena cantidade de osíxeno e de algunhas outras sustancias que se atopan nos alimentos, como estas:
– Vitamina A (Retinol). É necesaria paira a formación da rodopsina, o pigmento sensible á luz que se atopa nas células da retina. Tamén o é paira manter a conjuntiva (membrana que recubre o polo anterior do ollo) húmida e en bo estado. A súa carencia reseca a conjuntiva, o que en casos graves causa a enfermidade chamada xeroftalmia. Na retina, una forma particular da vitamina A constitúe a parte dos pigmentos visuais que recolle a luz; de feito, un síntoma que anuncia a deficiencia de devandita vitamina é a dificultade paira adaptarse a luz de baixa intensidade (cegueira nocturna).
Alimentos nos que abunda: Fígado, produtos lácteos, manteiga, ovos, peixe e aceite de fígado de bacallau.
– Carotenoides (beta-caroteno, luteína e zeaxantina). Son colorantes naturais que se atopan nos vexetais. Actúan como antioxidantes e evitan a dexeneración macular da retina. Recentemente, leváronse a cabo estudos sobre os pigmentos luteína e zeaxantina, presentes na retina en elevadas concentracións. Crese que un nivel elevado de luteína e zeaxantina no sangue pode protexer a retina de certas lonxitudes de onda da luz, que resultan prexudiciais.
Alimentos nos que abunda: O beta-caroteno é precursor da vitamina A (o organismo transfórmao en vitamina cando a necesita) e abunda nas zanahorias principalmente, e tamén na cabaza, o tomate, o mango, o pexego, o albaricoque, melón, cereixas e a laranxa). Con 100 g de zanahoria, una peza mediana, obtense o betacaroteno suficiente como para que noso organismo produza case o triplo da vitamina A que necesita o adulto cada día. Despois de todo, parece ser que o tradicional consello de comer zanahorias en abundancia paira ver mellor na escuridade era fundado.
Os pigmentos luteína e zeaxantina atópanse en elevadas concentracións nas espinacas, o brécol, o millo e a xema de ovo.
– Vitaminas C e E. Son tamén antioxidantes que se atopan case exclusivamente nos vexetais. A súa carencia é factor de risco paira o desenvolvemento de cataratas e a perda de visión.
Alimentos nos que abunda: Vitamina C: Froitas tropicais como a papaya, a piña, o mango e o kiwi, os cítricos, as fresas, o melón, as verduras de a familia da col, como a coliflor, as coles de Bruxelas e o brécol, os pementos verdes e vermellos, os tomates. Vitamina E: Aceites vexetais (oliva e sementes: girasol, millo, soia…), froitos secos, xerme de cereais como o trigo, vexetais de folla verde.
Como no caso doutras enfermidades crónicas, a prevención das cataratas e a dexeneración macular asociada á idade está relacionada cunha dieta sa e equilibrada. O consello de consumir polo menos cinco racións de froita e verdura ao día é excelente, non só paira ter una vista sa senón tamén paira evitar moitas outras afeccións. Así mesmo, sexa precavido coa saúde dos seus ollos e use lentes de sol paira protexelos dos raios prexudiciais; vixíe a súa tensión arterial (aumenta o risco de sufrir afeccións visuais dexenerativas); non fume e fágase revisións periódicas da vista.
