O consumo de peixe conxelado está próximo a unha vez por semana, segundo o informe “A compra de produtos do mar conxelados”, elaborado polo Fondo de Regulación e Organización do Mercado dos Produtos da Pesca e Cultivos Mariños (FROM). O modo de vida actual converteu aos alimentos conxelados en produtos moi populares entre os consumidores e, en particular, entre quen carecen de tempo suficiente para facer a compra a diario e adquirir produtos frescos. No caso do peixe, polas circunstancias propias da súa captura ou produción, a súa escasa estabilidade en fresco e a súa estacionalidade, a conxelación é un dos métodos de conservación máis utilizados e o que menos altera as súas propiedades sensoriais e o seu valor nutritivo, que se entende como o seu contido en nutrientes e a biodisponibilidad en que se atopan os nutrientes no peixe.
O peixe conxelado gusta por…
Son varias as razóns polas que moitos consumidores optan por adquirir peixe conxelado, desde a maior duración e a disposición en calquera momento de peixe para improvisar unha comida, ata o prezo máis económico ou a garantía do seu correcto valor nutricional.
- Longa vida útil. O peixe conxelado consérvase meses en perfecto estado, o cal permite realizar a compra de forma esporádica. Ao mesmo tempo, ter peixe como “fondo de conxelador” resolve unha situación imprevista.
- Ampla gama de peixes. Hoxe pódese adquirir case calquera tipo de peixe conxelado: pescada, emperador, rape, bacallau, mero, congro, linguado… Esta variedade permite preparar innumerables pratos e facer a alimentación máis variada, ademais de ser unha solución para elaborar unha comida rápida.
- Presentacións para todos os gustos. O feito de que se presente con formas diferentes (filetes, rodas, lombos, troncos, colas, varitas…) e que apenas teña espiñas, é un valor engadido destes alimentos.
- Bo prezo. Polo xeral, o peixe conxelado que se adquire a granel é máis económico que o fresco. Ademais, carece de desperdicios, dado que está preparado para que poida cociñarse sen ter que limpalo.
- Alto valor nutricional. A conxelación mantén o valor nutricional do peixe e evita o crecemento e desenvolvemento de bacterias, sempre que non rompa a cadea de frío, é dicir, se se manteñen as temperaturas adecuadas de conxelación desde que o peixe conxélase ata que chega ao fogar. Deste xeito, consérvase tanto o alto valor biolóxico das súas proteínas, como a cantidade de acedos grasos insaturados, entre eles o omega-3, as vitaminas e os minerais. A pesar desta garantía, só un de cada catro consumidores adquire o peixe conxelado porque o considera un produto san e saudable, segundo os resultados do informe do FROM. Noutros casos, cómprano porque gusta, porque é unha solución para unha comida rápida ou serve como base para a preparación doutros pratos.
Para conseguir todas estas vantaxes, tras comprar o peixe conxelado convén que non rompa a cadea de frío desde o establecemento ata o fogar. É apropiado transportalo nunha bolsa térmica.
Cando non gusta o peixe conxelado?
Pagar máis por xeo ou un sabor e unha consistencia inesperada do produto son os dous principais inconvenientes que motivan a algúns consumidores para non optar polo peixe conxelado.
Os peixes non aptos para conxelar
Os peixes magros de carne branca, como pescada e bacallau, consérvanse uns 14-20 días en xeo e as especies de gran tamaño, como o peixe espada, ata 24 días. Con todo, a vida útil de moitas especies de peixe azul de tamaño pequeno, como sardiñas e boquerones, é curta (3-6 días), polo que cabe pensar na súa conxelación previa á venda na pescadería ou o seu conxelado posterior unha vez no fogar.
Non convén conxelar peixes azuis como a sardiña, o boquerón, o xurelo e a palometa
No entanto, no libro “Pescados azuis e corazón. Saúde a mares”, editado polo FROM, indícase que os peixes azuis como sardiña, boquerón, xurelo e palometa non se conxelan, senón que se conservan en mesturas frigoríficas de xeo picado e sal para a súa venda en fresco. Tampouco é conveniente a súa conxelación no fogar, aínda que este proceso de conservación de alimentos é unha norma de seguridade alimentaria nos establecementos de hostalaría e restauración que serven os peixes crus, aínda que estean en vinagreta, como as anchoas ou boquerones, para evitar o parásito anisakis. A maior cantidade de graxa limita o bo resultado da conxelación, xa que ao conxelarse a graxa, altérase o sabor e a textura do alimento unha vez descongelado.
Ao preparar peixe conxelado, é conveniente realizar unha correcta descongelación, que consiste en deixalo no frigorífico ata que perdese todo o xeo. Este é o modo idóneo e máis seguro desde o punto de vista hixiénico, así como o que menos afecta á consistencia, textura e sabor do peixe.
É posible descongelar o peixe no microondas a baixa potencia ou ao baño maría. Neste caso, o peixe conxelado mergúllase en auga tépeda (non quente), ben protexido e envolto con filme ou nun recipiente, de forma que o alimento non entre en contacto directo coa auga. Se así fóra, a descongelación sería rápida pero desastrosa, posto que afectaría de maneira negativa ao sabor e o peixe, unha vez cociñado, quedaría acuoso e moi brando.
A descongelación é, xunto coa conxelación e o mantemento da cadea de frío, un dos factores determinantes na calidade hixiénica e nutricional do peixe.