Canarias e Baleares, xunto con Madrid e Cataluña, son as zonas nas que máis caros están os alimentos frescos -froitas e hortalizas, carne e peixe medidos en prezos medios sobre unha mostra de 1903 establecementos en toda España, segundo derívase dun estudo realizado pola Universidade Complutense por encargo do Ministerio de Economía.
As diferenzas de prezos entre autonomías poden chegar ao 30% no caso do peixe, o 23,6% paira as froitas e hortalizas, e o 15,9% no caso da carne. No caso dos produtos de alimentación envasada, en xeral, esa brecha autonómica queda no 10%, mentres que paira a drogaría redúcese ao 8,4%. O estudo, presentado polo secretario de Estado de Comercio e Turismo, Francisco Utrera, e o catedrático de Economía Aplicada Javier Casares, baséase nun traballo de campo realizado pola Organización de Consumidores e Usuarios (OCU) o pasado mes de abril sobre 67.744 referencias de prezos de produtos de gran consumo e demostra que a maior variación de prezos prodúcese sempre no caso dos alimentos perecedoiros.
Análise xeográfica
Na análise xeográfica, o nivel de renda e a capacidade de xerar demanda por parte da poboación son os factores que máis inflúen nos prezos dos produtos básicos da cesta da compra, xunto coas características especiais que poden presentar algunhas zonas, como a insularidad, o efecto fronteirizo ou o ser mercado de paso das mercadorías cara aos grandes centros de distribución do centro.
Resulta paradoxal o fenómeno de Canarias no caso concreto dos produtos perecedoiros, que son os que máis varían e marcan o custo da compra nas economías domésticas: a pesar de ser a comunidade máis barata en froitas e hortalizas, resulta a máis cara en peixe e en carne, co que a súa media se pon a primeira do ranking de prezo medio na alimentación fresca, con case un 13% máis que a rexión española máis barata neste tipo de produtos, que é Estremadura.
Tiroteares estaría un 12% por encima do a comunidade estremeña, apenas un punto máis que a diferenza que separa a Madrid e Cataluña. Castela e León, Galicia, Andalucía, Asturias, Aragón, Andalucía, Castela-A Mancha, Asturias e Murcia, manterían os seus prezos medios de alimentación fresca por baixo dunha hipotética media nacional, mentres que País Vasco, Navarra e Valencia apuntaríanse ao carro dos máis caros.
A análise das 42 capitais españolas na que se recolleron datos e tendo en conta só os produtos frescos en prezos medios, a provincia onde máis custan é Xirona, seguida de cerca por San Sebastián, Palma de Mallorca e as dúas provincias canarias. Só nesta última comunidade insular, resulta rechamante como o peixe fresco en Las Palmas de Gran Canaria e Santa Cruz de Tenerife, a pesar de ter portos pesqueiros, resulta nos prezos de venda ao público un 35% e un 30% máis caro que en Xaén, que é a cidade española onde ten o prezo máis baixo (punto de paso entre os portos do sur de España e Madrid). Canarias perdeu gran parte da actividade do caladoiro marroquí e nos últimos anos compra na Península moitos tipos de peixe fresco, que eleva o seu prezo polo transporte.
A carne ten tamén os prezos máis elevados nas dúas illas: un 18% máis no caso dos cabildos canarios sobre a provincia de menor prezo, que é Salamanca, e un 19% no caso de Palma de Mallorca. Só lles iguala Alacante nesa comparación e supéralles San Sebastián, onde o prezo da carne está un 22% por encima do caso salmantino.
En alimentación envasada, as dúas provincias canarias volven marcar a diferenza máxima entre zonas españolas, cun 10% máis que os casos de Albacete e Cidade Real, onde este tipo de produtos marcan o mínimo. No resto de cidades contempladas a diferenza non supera o 5%, salvo o caso de Pamplona e San Sebastián, cun 8% máis que nas dous capitais castelán-manchegas.
O caso navarro e o donostiarra son tamén os máis caros en produtos de drogaría, cun 10% e un 11% máis que Castelló da Plana, onde os produtos de hixiene e limpeza, en termos medios, son os máis baratos de España.