A canela é unha das especias coñecidas na cociña desde fai miles de anos. Este aromatizante universal, que pertence á mesma familia que o loureiro, provén de Oriente, onde se segue cultivando para a súa exportación a nivel mundial. Sri Lanka (antigo Ceilán) é, con diferenza, o país que produce a canela de aroma máis intenso. A especia extráese pelando as cortizas da árbore da canela. É a cortiza máis fina, a máis interna, a de maior calidade culinaria. A India, Indonesia e China son outros dos países asiáticos produtores de canela, xunto con Brasil e as Illas Seychelles, Zanzíbar e Madagascar no océano Índico.
Máis que un condimento dixestivo
Son ben coñecidas as propiedades dixestivas da canela. De feito, a decocción (cocer en auga) da cortiza é eficaz para estimular as dixestións lentas e, en caso de indigestión, aliviar as molestias derivadas e as flatulencias.
En países como Paquistán ou a India, onde a canela nas súas diversas presentacións (rama, po ou extracto) forma parte habitual de numerosos pratos, están a investigarse as propiedades da canela máis aló dos seus recoñecidos efectos eupépticos. Neste sentido, revístaa ‘Diabetes Care’ publicou en 2003 un estudo levado a cabo polo Departamento de Nutrición Humana da Universidade Agrícola NWFP de Peshawar (Paquistán). A investigación mostra que a inxesta diaria de 1, 3 ou 6 g de canela (administrouse en cápsulas) reduce a glicosa en soro das persoas con diabetes tipo 2. Así mesmo, obsérvase unha modesta redución de triglicéridos, colesterol LDL e colesterol total.
Aos 40 días do tratamento dietético, a redución dos niveis de glicosa en sangue no tres grupos que tomaron canela oscilou entre o 18 e o 29%. Os resultados son similares para o tres dose de canela. Tras a inxesta de canela observouse unha maior actividade nos receptores de insulina, o que se asocia cun aumento da sensibilidade á insulina. Este aumento permite, á súa vez, a entrada de glicosa ás células e, en consecuencia, a mellora da glucemia (niveis de glicosa en sangue). No grupo placebo non se evidenciou ningún cambio. O efecto sobre a redución dos niveis de azucre en sangue da canela foi contrastado en diversos estudos. Precísanse, con todo, máis investigacións neste campo. Tamén se requiren máis estudos que corroboren a suposta capacidade hipocolesterolemiante, xa que diversos centros de investigación contradín os resultados.
Alimento antioxidante
A pequena cantidade de canela empregada na cociña non proporciona niveis terapéuticos
Ás investigacións descritas anteriormente sobre a composición e efectos da canela, súmase a que realizou en 2006 un equipo de investigadores do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC). Os resultados constataron que a canela, xunto a outro seis especias (anís, jengibre, menta, noz moscada, regaliz e vainilla), era un dos alimentos con maior actividade antioxidante, dada a súa elevada concentración en compostos fenólicos. A industria alimentaria podería empregar estas especias como conservantes naturais, substituíndo aos conservantes sintéticos máis utilizados.
A canela tamén contén na súa composición proantocianidinas, un tipo de flavonoide antioxidante abundante nos arándanos con coñecidas propiedades para coidar a saúde do tracto urinario e frear as infeccións de ouriños. Do aceite de canela estúdanse os seus efectos antibacterianos. Comprobouse, en particular, a súa elevada capacidade (a doses concretas) de inhibir o crecemento de fungos, principalmente do xénero ‘Aspergillus’.
Tras estes datos, a conclusión é clara. A pequena cantidade de canela empregada na cociña non proporciona niveis terapéuticos. Así, os maiores beneficios fisiológicos da canela, do mesmo xeito que ocorre con outras moitas especias e condimentos, obtéñense tras tomar un suplemento ou un extracto. A explicación é sinxela, e é que estes produtos conteñen unha cantidade notablemente maior do principio activo da que estaría dispoñible no alimento.
Na nosa cociña a canela é un aromatizante imprescindible para sobremesas doces como pasteis, arroz con leite, biscoitos e cremas pasteleiras. Nos países asiáticos e árabes úsase en rama, moída ou en extracto como esencia de numerosos pratos doces e tamén salgados, sobre todo de carne de cordeiro e de pito. É imprescindible no té de canela, que conxuga perfectamente os dous alimentos típicos orientais.
A continuación se listan algunhas receitas para poder gozar da canela:
