Carne artificial

• Autor: Por AITOR SÁNCHEZ GARCÍA
• Data de publicación: Mércores, 15 de Marzo de 2017

Hai anos que se fala da “carne de laboratorio”. Xorden, de vez cando, noticias sobre algún avance neste asunto ou algunha compañía que planea sacar produtos dese tipo. Con todo, o tema da carne artificial está aínda moi pouco desenvolvido: a difusión comercial non é clara e non chegou ao consumidor do montón. O que se sabe non permite máis que divagaciones, ás veces máis dignas da ciencia ficción que da realidade. A cadea británica BBC televisou a inxesta da primeira hamburguesa de carne artificial coma se dun espectáculo tratásese. “Pouco zumenta”, dixeron. Neste artigo reflexiónase sobre esta cuestión.

A carne artificial provén de cultivos in vitro que se obteñen a partir dunhas poucas células. Estas reprodúcense ata crear un pedazo de carne de maior ou menor tamaño. Parece sinxelo, pero é un proceso complicado. Esa carne debe irrigarse, expulsar desfeitos, engadir células graxas, protexela de infeccións... e mesmo hai quen di que debería "exercitarse" para parecerse máis ao músculo real.

Carne de laboratorio: moitas preguntas, poucas respostas

É un tema infestado de dúbidas, aínda que á industria preocúpalle, sobre todo, a aceptación por parte do consumidor.

Xorden cuestións de tipo gastronómico: só obterase carne picada ou filetes magros?, que hai das chuletitas, o solombo, o segredo ibérico...?, está boa esa carne? ou parécese á real?

Tamén hai dúbidas nutricionais: cal será o seu contido en nutrientes, ademais de proteína?, o ferro vén da irrigación por vasos sanguíneos, terá ferro esa carne?, e a graxa?, enriquecerase en nutrientes como un paquete de cereais facendo "carnes funcionais"?

E aparecen interrogantes socioeconómicas: será no futuro a carne artificial un produto para pobres, mentres os ricos comen carne de verdade?, caerá a súa produción en mans de xigantes multinacionais que monopolicen a alimentación?, afectará unha vez máis á soberanía alimentaria dos países en vías de desenvolvemento e aos pequenos granxeiros?

A maioría destas preguntas hoxe non teñen resposta.

Os seus defensores teñen tamén argumentos sólidos: a capacidade de producir unha proteína de calidade a un custo baixo; a menor necesidade de criar animais dun modo cruel, como sucede agora, para poder fai fronte á demanda actual de carne; o menor risco de intoxicacións alimentarias; ou a diminución do impacto ambiental que hoxe en día leva a gandaría intensiva. A carne artificial reduce nun 80% o consumo de auga e emisións de gases con efecto invernadoiro, require un 99% menos de uso de terra e menor gasto enerxético para a mesma cantidade de alimento.

É difícil dicir quen ten razón ou que argumentos pesan máis. Como adoita suceder na historia, o resultado dependerá do uso que se faga da nova tecnoloxía, pero cos actos que a preceden, non é fácil ser optimistas.

Avanzar si, pero sen saltarse os pasos intermedios

De todos os xeitos, a reflexión final é moi similar á que fixemos no artigo 'De verdade fai falta comer insectos por sustentabilidade?'. Estamos a saltarnos moitos pasos intermedios á hora de reducir o impacto ambiental, mellorar a repartición de alimentos, favorecer a soberanía alimentaria e mellorar, de paso, a nosa saúde. Pasos que, ademais, sabemos positivamente que funcionan. Baixar o consumo de carne nos países industrializados perfílase como unha opción que teremos que afrontar máis pronto que tarde, para con iso diminuír o impacto ambiental, mellorar os sistemas de produción e trato animal ou propiciar unha mellor repartición dese alimento que agora se come o gando.

O primeiro paso non é que a ciencia nos sirva filetes de laboratorio só para que non teñamos que mover un chisco nosas insustentables costumes. Queremos unha fonte de proteínas de calidade barata, saudable e sustentable? Xa a temos. Compremos máis garavanzos.