Poucas cousas pode haber máis exasperantes que os berrinches dos chamados malos comedores. Educar aos fillos na adquisición de hábitos saudables non é algo que se poida resolver en cinco minutos e, ademais, é un das aprendizaxes máis importantes que poderán adquirir, fundamental para esquivar un bo número de patoloxías graves como diabetes, obesidade, trastornos da conduta alimentaria, enfermidades cardiovasculares e, mesmo, certos tipos de cancro (como o de esófago, páncreas ou estómago). Por iso, xestionar todo o que se pon no prato, controlando as cantidades de azucres e carne vermella e evitando os ultraprocesados, convértese nunha das principais tarefas da crianza. E aquí, o método para executar esa autoridade é determinante. Contámoscho.
Non hai que ser extremista
As ondas de información nutricional asustan ás familias. Por este motivo, en moitos fogares, e sen que ningún informe médico requírao, prohíbese todo alimento procesado ou con alto contido en azucres: dá igual que se trate dunha repostaría caseira ocasional, uns aniversarios infantís ou calquera outra xornada festiva.
Esta é unha pauta tan ríxida como desaconsellada por numerosos estudos, como os das universidades de Sheffield (Reino Unido) e Pensilvania (EE.UU.), que relacionan esta maneira de controlar a dieta infantil cunha maior predisposición a trastornos da conduta alimentaria na idade adulta. O motivo hai que buscalo na psicoloxía: canto máis prohibimos algo que eles gozan, máis o desexan, o que lles predispone a unha conduta adictiva ou descontrolada.
Os nutricionistas apuntan a que o enfoque para educar na alimentación saudable non está en prohibir, senón en consolidar unha boa relación con froitas, verduras, legumes, peixes e carnes, concedendo o menor espazo posible aos chamados alimentos superfluos (é dicir, aqueles produtos que, pola súa composición, son pouco recomendables desde o punto de vista nutricional, como a pastelería, os refrescos ou algúns tipos de carne procesada). Nesta liña, o nutricionista Xullo Basulto incide na importancia de que nas familias non se fomenten condutas obsesivas coa comida. Basulto, que ademais é pai de tres mozas, comenta a miúdo que nunca fala de nutrición ás súas fillas mentres están a comer ou ceando.
Darlles a elixir
Hai familias que deixan certa marxe de manobra aos nenos para que expresen as súas preferencias antes de telas no prato: elixir que legume queren ou decidir entre unha carne guisada ou á prancha, o tipo de verduras ou a variedade de froitas que lles apetece.
Este enfoque, ademais de aforrar berrinches, foi sometido a estudo pola Asociación Americana de Pediatría, institución que recomenda esta abordaxe e vincúlao cun menor risco de desenvolver obesidade na etapa adulta, se se combina con outros hábitos saudables. A dietista-nutricionista Marisa Burgos, de Alimmenta, incide en que “a clave está na exposición continua aos alimentos saudables e en aprender a ofrecerllos en diferentes formas, xa que isto permitiranos saber cales son os produtos que máis agradan aos nosos nenos”.
Imaxe: arembowski
Adoitarlles a comer froitas
Son fundamentais nunha alimentación saudable, nas que máis se debe insistir e, ás veces, as máis problemáticas. A nutricionista Marisa Burgos lembra que o rexeitamento cara a determinadas froitas pola súa amargor ou textura pode ser normal, pero que o punto de partida debe ser non adoitar o padal dos nenos a zumes procesados, lácteos azucarados ou outros sabores artificiais: o risco está en que os nenos acaben desenvolvendo aversión ao grupo enteiro de froitas.
Neses casos, a nutricionista recomenda paciencia e optar pola estratexia e non a obrigación. Ofrecer as froitas limpas, sen pel e en anacos co obxectivo de animarlles a probalas, non de imporllas. O proceso pode levar algún tempo, pero o seu éxito só será posible se o resto dos membros da familia predica co exemplo e mostra o hábito para comer froita aos pequenos.
Se isto complícase, Marisa Burgos conta cun plan B: as preparacións saudables. Desde macedonias a xeados caseiros sen azucre de sandía ou melón triturado, biscoitos caseiros (sen azucre) de mazá, plátanos ou dátiles e mesmo pizza con piña, sempre que a masa sexa integral e caseira. A nutricionista remarca que as posibilidades de éxito aumentan cando se implica aos nenos na elaboración.
Como facer que lles guste o peixe
Un clásico dos motíns nas mesas. Segundo Burgos, é importante empezar polos peixes que non leven espiñas, como a pescada, o galo ou o bacallau, ou que sexan fáciles de limpar, como o salmón, a robaliza ou o linguado. Débese ter en conta que, aínda que a introdución temperá é a clave, os cambios nos gustos dos nenos a medida que van crecendo son normais.
A experta engade que “o tipo de presentación é fundamental, xa que hai nenos que adoitan rexeitar os peixes á prancha ou ao forno, mentres que aceptan perfectamente unha sopa de peixe, unha paella ou fideos á cazuela con peixe e marisco, polo que é ideal que as persoas que cociñan para nenos anímense a probar as diferentes técnicas culinarias e experimenten con novas receitas”. A nutricionista pon como exemplos as hamburguesas de pescada con ovo, así como as salsas de verduras para acompañar. Os fritos de peixe adoitan ser un éxito asegurado, pero convén non abusar deles polo seu maior contido en graxa, polo que é mellor recorrer ao horneado para os rebozados.
