Consultorio nutricional: pito con hormonas e falta de vitamina D

• Autor: Por Beatriz Carballos
• Data de publicación: Xoves, 21 de Novembro de 2019

Imaxe: Alexas_Fotos

A carne de pito ten hormonas e antibióticos?

A pesar de que o 86 % dos consumidores
europeos está preocupado polo uso de sustancias químicas na produción alimentaria, segundo datos do Eurobarómetro
de 2019, a presenza de medicamentos
na carne en xeral, e na de
pito en particular, non é un problema
real. Na Unión Europea, a Directiva 96/22 prohibe o emprego de hormonas.
para estimular o crecemento en animais
que van destinados a consumo humano.
Só poden usarse cun obxectivo
terapéutico (curar enfermidades) ou zootécnico
(para mellorar o benestar animal)
e baixo control veterinario.

Por outra banda,
a partir da aplicación do Regulamento 1831/2003, os antibióticos tamén
están prohibidos como estratexia para
incrementar o rendemento.
Cando se usan medicamentos veterinarios,
establécense tempos de espera
que garanten que os residuos nos
alimentos estean por baixo do límite
considerado seguro (LMR), polo que o
emprego inadecuado de antibióticos é un
problema, pero non porque estean presentes
nos alimentos, senón, como sucede
en humanos cando se fai un mal uso,
pola posible aparición de resistencias
bacterianas. Por iso, recentemente, o Regulamento 2019/6 ampliou as
restricións e non poden fornecerse
de forma preventiva salvo limitadas
excepcións. E esta lexislación cúmprese:
o informe da Autoridade Europea de
Seguridade Alimentaria (EFSA) de 2017
sobre residuos veterinarios recolle que o 99,65 % das mostras son conformes.

Que implica ‘sen lactosa’?

A lactosa é un azucre naturalmente
presente no leite nunha cantidade
aproximada de 4,7 g/100 ml. Está composta
por dúas moléculas: glicosa e galactosa,
unidas por unha ligazón. A Organización
Mundial da Saúde (OMS) a
considera un azucre intrínseco (é dicir,
o que aparece de forma natural en froitas
e verduras enteiras frescas e no leite),
polo que non forma parte daqueles
que se deben restrinxir na dieta.

Para dixerir a lactosa, o noso intestino
emprega lactasa, que rompe a unión
glicosa-galactosa. Os intolerantes á
lactosa non xeran suficiente lactasa,
polo que a molécula chega intacta ao
intestino groso, onde fermenta pola
acción das bacterias, producindo os
síntomas característicos (diarrea, gases,
malestar). Para fabricar leite “sen lactosa”
non se elimina este azucre, senón que
se predigiere engadindo lactasa: desta
forma, o leite terá glicosa e galactosa
onde antes había lactosa. A cantidade
de azucres será a mesma (aínda que
o sabor é un pouco máis doce porque a
lactosa ten menos poder edulcorante).
O leite “sen lactosa” non supón ningún
beneficio para as persoas que non
sofren intolerancia, pero o seu prezo é
considerablemente superior.

Fructosa, azucre e hiperactividade

A fructosa é un azucre simple que a
maioría das células non pode utilizar
como enerxía e transfórmase en graxa
no fígado. O consumo elevado de
esta sustancia como azucre engadido se
relaciona con problemas metabólicos e
cardiovasculares. Na froita enteira, ese azucre é intrínseco, polo que estes efectos adversos non se observan. No
caso da froita “non enteira” (zumes, por
exemplo) esa fructosa xa se comporta
como un azucre libre e si se relaciona
con efectos adversos.

Imaxe: Getty Images

O azucre causa hiperactividade? Non hai relación algunha
entre o consumo de azucre
e modificacións no
comportamento dos nenos.
A crenza remóntase a
os anos setenta, cando o
doutor Benjamin Feingold
suxeriu que eliminar o azucre
podería mellorar os síntomas de
hiperactividade, pero é un mito
desmentido posteriormente
en numerosos estudos.

Por que teño déficit de vitamina D?

Para saber se unha persoa ten déficit de
vitamina D, mídese a concentración en
sangue de 25-hidroxivitamina D. Con todo,
non existe consenso ao establecer que
valores indican deficiencia: a Academia
Nacional de Medicamento de EE.UU. establece
a normalidade en valores inferiores a
20 ng/ml (nanogramos/mililitro); a Sociedade
Española de Investigación Ósea o
aumenta a 30 ng/ml; e a Sociedade Española
de Endocrinoloxía e Nutrición recomenda
concentracións de entre 30 e 50 ng/ml. Se se toma como referencia o valor de 20
ng/ml, o 37 % da poboación tería déficit,
pero esta porcentaxe aumentaría ata
o 88 % se se emprega o de 30 ng/ml.

A maior parte deste micronutriente
esencial para a saúde dos ósos (axuda
na absorción do calcio) obtense por
síntese cutánea (é dicir, a través da pel)
a partir da exposición solar. En España
está limitada pola situación xeográfica en
inverno e primavera, e pola calor excesiva
durante o verán. O achegue dietético a
partir de alimentos como o peixe azul ou
os lácteos serve como complemento, pero,
segundo o estudo ANIBES (2015), a inxesta
non cobre as recomendacións diarias de
a EFSA (15 microgramos). No entanto, os
suplementos de vitamina D non teñen efectos
positivos sobre a saúde ósea e non se
recomenda o seu uso á poboación xeral.

Coidado cos complementos e suplementos alimenticios

Os complementos alimenticios son
produtos nos que distintos nutrientes
preséntanse en forma concentrada e
cos que se busca completar a dieta.
Con todo, a pesar de que algúns
atribúense propiedades saudables, non están sometidos a controis que garantan a súa eficacia e seguridade,
como si ocorre cos medicamentos.
O mercado réxese polo autocontrol,
é dicir, a propia empresa é a que
garante a seguridade do composto, e
a administración realiza inspeccións e
sanciona cando hai incumprimentos.

• Sorpresas ocultas nos complementos alimenticios

De feito, a Axencia Española de
Seguridade Alimentaria e Nutrición (AESAN)
recolle na súa rede de alerta alimentaria as
retiradas de complementos alimenticios
debidas á contaminación e recomenda
que non se adquiran en canles de
distribución non controlados (sobre todo,
a través de Internet). AESAN lembra
que non deben utilizarse como substitutos
dunha dieta equilibrada e que poden
presentar riscos, polo que sempre se
debe consultar ao médico de
o seu consumo.