Un deportista de alto rendemento non podería alcanzar a esixencia dos seus obxectivos deportivos sen unha gran intensidade nos seus adestramentos e sen unha adecuada e razoable achega nutricional. O contrario sería impensable. As posibilidades de lograr algún éxito ao realizar calquera tipo de exercicio físico continuado, ou para render no deporte, redúcense se non se acompañan dun coherente hábito nutricional, acorde e compensatorio aos esforzos que se efectúan. Isto aplícase tamén ao resto das persoas, que crecemos a través das experiencias e aprendizaxes que obtemos, como se ve no seguinte artigo.
Cando facemos deporte ou iniciamos unha dieta, dedicamos un esforzo máis ou menos importante para obter algunha mellora. Isto convértese nunha magnífica oportunidade para descubrirnos e fortalecernos a través dese esforzo.
Todos coñecemos a importancia dunha correcta nutrición para manter a saúde en calquera momento da vida pero, ao realizar exercicio físico, esta faise aínda máis necesaria. A unión de ambos os factores, alimentación e deporte, tradúcese en benestar psicolóxico se leva a cabo de modo adecuado e controlado. Cando nos propomos obxectivos deportivos ou nutricionais, imaxinámonos moito máis no instante de alcanzalos (por exemplo, conseguir pesar 10 quilos menos ou mellorar retos deportivos) que en calquera deses momentos de esforzo necesarios para lograr esa meta, como reducir a inxesta de doces e graxas saturadas ou realizar máis actividade física, entre outros.
Na medida que exista unha forma de pensar con sentido común, sen présas e dirixida cara a eses esforzos persoais, atoparemos o benestar psicolóxico que nos permita sentir que vale a pena o que estamos a facer. Sentir que facer exercicio físico e as súas condutas asociadas (descanso e alimentación adecuada) achégannos algo, construirá en nós actitudes cara ao esforzo, dándolles un valor e un reforzo para continuar. Deste xeito, comezar a facer exercicio físico ou iniciar unha dieta saudable son logros e avances persoais que apoian o benestar que se pode chegar a alcanzar cando ditas actitudes convértense en algo habitual.
Desde idades temperás, practicar exercicio con coherencia e alcanzar o equilibrio nutricional son recursos adecuados para gozar e converter a vida sa e activa nun hábito que perdure e que proporcione benestar duradeiro, tanto físico como psicolóxico. Xunto a outros elementos, como o concepto que temos de nós mesmos, estes hábitos son fonte de autoestima, madurez persoal e social, de afecto positivo, etc.
Responsabilidade e conciencia: fontes psicolóxicas dunha vida activa
Vivir obsesionados polas aparencias, facer deporte ou dieta seguindo algunha moda, deixarse levar por patróns e canons de beleza ou de aceptación social son fenómenos socioculturais que impactan de maneira negativa nas persoas. Estas pautas median, directa ou indirectamente, nos procesos de maduración persoal e levan a valorar máis e mellor os comportamentos alleos que os propios ou a desenvolver crenzas ou expectativas por encima das propias posibilidades. Todo iso afecta o noso benestar.
Ao mesmo tempo, a responsabilidade nunha adecuada nutrición para manter un óptimo estado de saúde convértese nun dos temas centrais no desenvolvemento dunha vida activa. Existen hábitos que “facilitan” a prevención de determinadas enfermidades. A práctica de exercicio físico -acorde ás capacidades e desexos de quen o realiza- como medida de tratamento e recuperación saudable é unha opción altamente desexable que debe ir sempre acompañada dunha dieta equilibrada e variada.
A práctica de exercicio debe ser responsable e ten que estar orientada cara ás capacidades e desexos de quen o fai. Isto implica aceptar os ritmos de mellora e traballo en canto á condición física. Tamén leva a valorar os avances de maneira autorreferencial (sobre un mesmo), e non en comparación con outras persoas que tamén realizan actividade física (cuxos ritmos serán mellores ou peores). Facer exercicio xunto a outros e fixarse en modelos (ou ser modelos para outros) facilita o seu desenvolvemento e realización, pero nunca se debe esquecer que o que facemos facémolo por nós mesmos. O mesmo sucede coa nosa alimentación e o éxito no seguimento dunha dieta saudable.
Respecto diso, cabe ter presente o seguinte paradoxo. Os pais e as nais “coñecen” o importante que é gozar de boa saúde cando pensan nos seus fillos, protexéndolles (que non educando) en cando a responsabilidade saudable. Pero este coñecemento vaise diluíndo conforme observan aos seus fillos máis fortes e “maiores” (xa pola adolescencia). Curiosamente, é a partir de aquí cando aumentan as condutas de risco, como facer exercicio físico inadecuado (ou abandonalo), seguir unha dieta non equilibrada, consumo de alcol ou outras sustancias, peor descanso, etc. Todo iso tradúcese nunha evidente falta de responsabilidade cunha vida activa e saudable.
Mellorar e adquirir conciencia ou responsabilidade implica aceptar os ritmos de mellora e traballo en canto á condición física e vida activa. Valorar os avances de maneira autorreferencial (sobre un mesmo) e non en comparación con outras persoas (cuxos ritmos serán mellores ou peores, e por suposto diferentes), facer exercicio xunto a outros e fixarse modelos adecuados (ou ser modelos para outros) facilita o seu desenvolvemento e realización, sen esquecer nunca que o que facemos facémolo por nós mesmos. O mesmo pasa coa nosa alimentación e o éxito no seguimento dunha dieta saudable: nós somos os nosos máis importantes referentes, dos que máis imos aprender e aos que máis e mellor imos valorar.