En España hai máis de 11,5 millóns de persoas en risco de pobreza ou exclusión social. Segundo Cáritas, na actualidade, a pobreza en España é “máis extensa, máis intensa e máis crónica que nunca”, unha situación que empeorou desde o comezo da crise económica. Neste marco, os alimentos constitúen un valioso recurso que debería xestionarse e consumirse co máximo coidado e responsabilidade. Con todo, datos procedentes dun estudo da Confederación Española de Cooperativas de Consumidores e Usuarios (HISPACOOP), da que Eroski forma parte, sinalan que cada fogar tira 76 quilos de alimentos ao lixo cada ano. Conscientes desta preocupante situación, son moitas as entidades que tentan porlle remedio. O presente artigo mostra algunhas das iniciativas do momento que loitan contra o desperdicio de alimentos, e ofrece ideas prácticas para remediar a situación, tanto no sector profesional como en casa.
Desperdicio de alimentos: nova guía para o sector da hostalaría
A Fundación Alícia e a Oficina de Medio Ambiente da Universidade Autónoma de Barcelona, co apoio da Axencia de Residuos de Cataluña, acaban de presentar unha guía con recomendacións para reducir o malgaste alimentario no sector da restauración. Deixar que se perdan máis de 1.300 millóns de toneladas de comida no seu camiño desde o campo ata os nosos pratos é un problema ético que necesita urxente solución. Ademais, supón un inconveniente económico para moitos empresarios, posto que se calcula que entre o 4% e o 10% da comida que se compra en restaurantes, caterings e comedores de colectividades termina no lixo. O obxectivo dos consellos que inclúe dita guía é evitar esta xestión pouco eficiente (e custosa) dos alimentos en favor dunha máis rendible desde o punto de vista económico, pero tamén máis responsable e sustentable.
Puntos que se poden mellorar para evitar tirar a comida
O primeiro paso para reducir o desperdicio de alimentos é descubrir cales son os puntos críticos do seu manexo e xestión
Segundo os autores da guía, existen aspectos relacionados con medidas legais ou con normativas que afectan ao malgaste de alimentos nos establecementos de restauración; uns aspectos sobre os que se debe actuar, como a elaboración, distribución e comercio de alimentos, a conservación e as datas de duración mínima dos produtos ou a xestión de residuos. Con todo, o primeiro paso para reducir o desperdicio de alimentos é coñecer a situación de partida dun mesmo, é dicir, realizar unha auditoría para descubrir que puntos son os máis críticos (compras, conservación, cociñado, limpeza…), que alimentos tíranse con máis frecuencia e que persoas son as máis involucradas, entre outros.
Un dos aspectos craves que desenvolve a guía é a planificación adecuada das compras e, co obxectivo de mellorar nese sentido, cita múltiples accións: desde unha análise de que comprar, ata cales son as cantidades xustas ou os mellores provedores. A almacenaxe, cunha adecuada preparación do espazo e da recepción de mercadorías, así como a organización na despensa, os frigoríficos e os conxeladores é o punto crítico previo á preparación de alimentos. Neste momento final, a xusta medida dunhas racións adecuadas é clave, así como dispor de recursos para aproveitar a comida sobrante.
Alimentos que sobran: novas ideas solidarias
As ideas, consellos e guías sobre como evitar o malgasto son útiles e imprescindibles. Con todo, é inevitable que na cociña dos restaurantes e empresas dedicadas á restauración colectiva haxa excedentes. Coa finalidade de aproveitar os devanditos alimentos nacen proxectos solidarios, como “Barcelona comparte a comida”, un exemplo de ata que punto a difícil situación actual esperta colaboracións inéditas. A iniciativa da ONG Nutrición Sen Fronteiras consiste en recoller os alimentos excedentes de grandes hoteis da cidade para ser distribuídos entre os comedores sociais. A tarefa da ONG é organizar a recollida, a avaliación nutricional e hixiénica e o transporte adecuado desde o hotel ou entidade colaboradora ata o comedor social próximo. Desde o inicio do proxecto, distribuíronse unha media de 80 comidas unha vez por semana.
Consellos para non desperdiciar comida no fogar
Os produtores, os distribuidores e o sector da restauración son os causantes da maior parte do malgaste alimentario que se produce. No entanto, os consumidores do montón tamén debemos asumir nosa parte de responsabilidade. E que mellor que facelo cuns consellos que pretenden minimizar a cantidade de comida que tiramos cada día ao noso cubo do lixo:
- Planifique a compra: elabore un menú semanal e unha lista da compra de acordo coa planificación alimentaria feita. É mellor non comprar o que non está escrito na lista e evitar ir á tenda con fame, para evitar as tentacións innecesarias.
- Compre as froitas e verduras por pezas, axustándose á cantidade xusta que necesita.
- Comprobe a data de caducidade para evitar comprar alimentos que se poden botar a perder en pouco tempo.
- Evite que a comida se estrague de forma innecesaria: verifique que o frigorífico está á temperatura adecuada (entre 1 e 5° C) e sitúe os aliementos que caducan primeiro diante dos outros.
- Almacene os produtos de acordo ás instrucións do envase.
- Sirva racións e cantidades pequenas de comida, para despois repetir se é necesario.
- Aproveite os restos na comida do día seguinte, como ingredientes para a cea, conxelándoos, etc.
- Conxele todo aquilo que non teña previsto comer, como o pan ou os alimentos xa cociñados.
