A maioría das mulleres españolas desexarían ter máis fillos dos que realmente teñen, segundo datos do dossier Estado do benestar, ciclo vital e demografía, do Observatorio Social da Fundación “a Caixa” (novembro 2021). Pero a falta de medios económicos pesa para non telos. E é que, con só pensar en cueiros, leite de fórmula, sillita de paseo, gardaría… a moito non sálguenlles as contas e, por tanto, apenas se teñen 1,19 nenos por muller. Pero é tanto o diñeiro que hai que investir como parece? Neste artigo contabilízanse as partidas máis importantes que levan os primeiros anos de vida dos fillos.
É tan caro de verdade ter fillos?
“O primeiro fillo non costa o que din”. Quen o asegura é coñecedora do que fala. Trátase de Ana Cía, nai de seis chicos e mozas de entre 27 e 17 anos, que cun só soldo en casa sabe xunto ao seu marido como sacar adiante á súa gran familia sen moitos alardes.
E que é o que din? Pois que o primeiro ano de vida do bebé supón para os seus pais un gran desembolso: ao redor dos 7.000 e 12.000 euros, como mínimo, segundo as sondaxes. “Como é o primeiro neto, moitos son agasallos. E si téñense máis fillos, en roupa, cadeiras, bicis, etc. amortízase. O leite e os cueiros, si que custan, pero o gasto non é exageradamente grande; o complicado é cando se xuntan tres á vez”, confesa esta nai, quen tamén é a presidenta da Asociación de Familias Numerosas de Navarra.
A primeira cifra citada corresponde aos estudos que máis se nomean neste sentido, o da extinta Confederación Española de Amas de Casa, Consumidores e Usuarios. Hai uns anos a Ceaccu publicaba o segundo informe ‘O que costa un fillo’ relativo a datos de 2006 e en 2016 actualizábaos. Esa cantidade achégase, e moito, a outro efectuado pola Unión de Consumidores de Estremadura (UCE) en 2012, que calculaba o dispendio co primoxénito en polo menos 6.200 euros.
Os 12.000 euros son as contas realizadas en 2018 por BBVA para axudar a planificar a economía familiar ante o nacemento do primeiro fillo. Para iso, recorreu a estatísticas propias dos servizos do banco.
Esforzo económico das familias
Facer fronte a talles desembolsos, que até os 18 anos sería de entre 115.000 e 350.000 euros por fillo segundo a Ceaccu, supón moitos esforzos. Como lembra o sociólogo Jesús Hernández Aristu, unha familia nuclear (dúas persoas) cuns 4.000 euros de ingresos destina un terzo das ganancias á crianza, cando en países como Suecia, con políticas a favor dos nenos “tan necesarias en España”, as familias tan só dedican un 5-6% dos seus ingresos.
👉 É asumible criar un fillo?
Entón, canto custa un fillo? É asumible? “Todo dependerá dos ingresos da familia, do número de fillos e da posible debilidade de caer nas redes da publicidade. Si queremos que vivan nun nivel de case capricho, será moi custoso”, apunta este profesor retirado de Traballo Social na Universidade Pública de Navarra. E é que para ter descendencia tamén frea “o elevado nivel de presión e esixencia económica fronte ao que habería que dar aos fillos hoxe en día”.
É un argumento que aparece nas conclusións de ‘Ter fillos, forma parte do proxecto vital dos madrileños?‘, un estudo da ONG Acción Familiar e a Universidade Complutense de Madrid de 2017.
“Non pasa nada por só poder ir de cámping en vacacións, nin por non saír a cear fóra; tampouco por non ter consola ou non darlles o agasallo que pedían por Reis. Os meus fillos estudaron con bolsas, e case todos por FP. E non foron a extraescolares máis que a fútbol. E xamais lles dei a paga, prefiro darlles diñeiro cando o necesitan”, sinala Cía. “O que queda é a educación en valores como a colaboración, a capacidade de adaptarse e de aceptar que as cousas son así”, recoñece desde a súa propia experiencia.
O diñeiro que se invista, por tanto, dependerá bastante de como sexan os pais das criaturas e do seu estilo de vida, tanto nos primeiros anos como máis adiante, pois existen formas de reducir os gastos que xeran fillos.
Non hai que esquecer tampouco un maior gasto de calefacción no inverno e de aire acondicionado no verán. Ás veces celebracións relixiosas, como bautizo, primeira comuñón ou confirmación tamén fan romper a hucha. E a saúde dos pequenos tamén será determinante, por suposto.
Gastos de ter un fillo
👉 Antes do nacemento
🔹 Embarazo
Durante o embarazo empezan xa os gastos, xa que a nai debe cambiar a súa roupa, coidar a súa pel e alimentación, etc. Entre os gastos máis importante están:
- Roupa premamá: máis de 200 euros.
- Crema antiestrías: unha media de 25 euros o envase de 500 ml.
- Coxíns para evitar dores: desde 40 euros.
🔹 Equipamento en casa e de paseo
Ademais, antes da chegada do bebé hai que preparar a súa habitación, o coche de paseo, os utensilios para o baño, os primeiros xogos…
- Berce: é imprescindible un berce, non tanto unha minicuna ou moisés (120). O seu importe, no comparador Idealo.é, non baixa dos 85 euros e pode chegar até os 1.000 euros, segundo o material e o deseño. A este indispensable engádeselle un colchón (desde 20) e vestilo con sabas (25), manta (15), edredón (60) e chichonera (30).
- Baño e comida: un cambiador (25) e unha bañeira (12) para o baño, unha trona (90) para comer na cociña.
- Paseo: un dilema preséntase á hora de elixir o coche de paseo pois hai multitude de marcas e modelos. Entre os máis económicos están os de tres pezas, cuxos prezos oscilan entre os 500 ou 600 euros. A media anda entre os 1.000 e 1.200 euros. A mochila portabebés (25 as máis baratas), ademais, resulta moi cómoda.
- Viaxe: si viáxase, ademais do berce de viaxe (50), a cadeira de seguridade para o coche é outro must have: o huevito costa 50 euros e unha sillita do grupo 0+/1 como pouco vale uns 80 euros.
- Outras necesidades: varios xoguetes (30), unha hamaquita (30) para descansar e un parque (45) ou manta (15) de xogos no salón e uns interfonos vixía bebés (50) aumentan, e moito, a conta ás veces sen necesidade.
👉 Gastos tras o nacemento
🔹 Alimentación
De primeiras, nada máis nacer, o bebé reclama leite. Si non se recorre á lactación materna, haberá que facerse cun bote de leite de fórmula (de 9 a 22 euros, segundo a marca) cada cinco días, ademais dun par de biberóns (4) e tetinas (3).
A partir do seis meses, vaise introducindo a alimentación complementaria, pero sen deixar o leite. Os potitos (0,95 euros) de froitas e os tarros de verduras con proteínas cóntanse por un ao día. Os cereais (3,50) para facer papillas duran uns 10 días.
🔹 Cueiros e outros artigos de hixiene
De media un neno pode gastar entre 6 e 8 cueiros ao día durante o primeiro ano, é dicir, 210 unidades ao mes. E, polo xeral, cada un costa uns 0,20 euros, polo que supón un investimento próximo aos 42 euros mensuais.Da man dos cueiros, veñen as toallitas (0,03 euros). A media son dúas toallitas en cada cambio. Entón, en total, o gasto chega a 13 euros mensuais.
No apartado de hixiene, a industria da infancia ofrece moitas opcións. A canastilla básica no comparador online Twenga contén, ademais de termómetro (5 euros) e aspirador nasal (10) e os seus recambios (5): esponxa (2), cepillo e peite (2), colonia (3), cortaúñas (3), xabón (2), champú (2), soro (2), cremas para o cambio de cueiro (4) e lociones corporais (5). O chupete (5 euros), si é que utiliza, debe cambiarse cada dous meses (ás veces, até dar co idóneo hai que comprar varios).
🔹 Roupa e calzado
Os zapatos (18 euros) son o que máis costa e apenas usan ata que empezan a dar os seus primeiros pasos, ao redor dos 8 meses. Bodis (3), pixamas (7), conxuntos de rúa (25) e calcetíns ou medias (5) servirán para vestirlles.
🔹 Farmacia
Ademais da vitamina D e o paracetamol que estrearán o botiquín infantil, un capítulo aparte, moi custoso, é das vacinas que non financia a Seguridade Social e que se recolle no calendario vacunal da Asociación Española de Pediatría. O medo a que o pequeno poida enfermar, ou nalgúns casos até morrer, fai que a visita á farmacia sexa moi habitual para facerse coa dose en cuestión.
- RotaTeq: É unha vacina efectiva co rotavirus, un virus que provoca gastroenterite aguda. Hai que fornecer 3 dose por boca durante os primeiros 6 meses de vida. O prezo de cada unha é de 69,50 euros. En Castela e León é gratis desde inicios de ano.
- Meninxite B ou Bexsero: esta vacina consta de catro dose de 106,15 euros cada unha: as tres primeiras no primeiro ano (2, 4 e 6 meses) cun reforzo entre os 12-15 meses de idade. Implantarase gratis en todas as comunidades autónomas ao longo deste ano e até finais do 2024
🔹 Gardaría e canguro
Tras a baixa maternal, que facer? A opción máis idónea é deixar ao neno ao coidado dos seus avós ou algún familiar de confianza. Pero, se non, haberá que levalo a unha gardaría.
O importe varía segundo o tipo de centro: un público costa 175 euros ao mes; un privado, ao redor de 400 euros ao mes. Unha hora na ludoteca ou cun canguro para momentos puntuais págase sobre os 6-8 euros.
| NECESIDADES BÁSICAS PRIMEIRO ANO DE VIDA | CUSTO |
| Berce | A partir de 85 euros (pode chegar a 1.000, segundo o material e o deseño) |
| Bañeira e cambiador | Desde 12 e 25 euros, respectivamente |
| Trona | 90 euros |
| Coche de paseo | Entre 500 e 1200 euros |
| Cueiros | 42 euros ao mes |
| Leite de fórmula | 54 a 132 euros mensuais, segundo as marcas |
| Alimentación desde seis meses | Potitos (30 euros ao mes), cereais (16 euros mensuais) |
| Calzado (prezo máis económico) | 18 euros por par |
| Roupa (prezo máis económico) | Roupa de rúa (25 cada conxunto), bodis (3 por unidade), pixamas (7 cada un), calcetíns (5 euros o par) |
| Gardaría e canguro | A partir de 6 euros por hora e neno |
A partir do ano, que rápido crecen…
👉 Un ano
Na teoría, cun aniño os fillos xa poden comezar a comer como os maiores, pero na práctica é complicado. Ademais dos potitos, seguirán tomando bastante leite e aínda non abandonaron os cueiros, nin tampouco a gardaría. A roupa e o calzado non lles dura un asalto.
👉 Dous anos
Con dous anos, xa hai cambios importantes. Está a posibilidade de entrar na aula de dous anos de colexios públicos, polo que o desembolso en educación xa empeza a baixar. Por fin comezan a deixar o cueiro de día e os máis agudos, o de noite.
👉 A partir de tres anos
Cando cumpre os 3 xa vai oficialmente á escola: ir a un centro público, concertado ou privado será clave no gasto. A diferenza entre un e outro é notable: de cero a máis de 1.000 euros ao mes. A temida volta ao cole (400) empezará a facer madeixa cada setembro; e as actividades extraescolares (60 ao mes), tamén. Non vale tocar o tambor no partido de fútbol ou ir á piscina a facer uns longos?
Diminúen os gastos alimenticios, en ocasións custeados pola bolsa comedor de Administración, pero aparecen outros novos típicos da idade: eses aniversarios no burguer (10 por neno), a celebración da primeira comuñón (3.000), a paga semanal, o cine con flocos de millo (10), o primeiro verán en Irlanda (1.500), as tardes de consola (300), o portátil (300) para facer os traballos, a tableta (200) para xogar e o teléfono móbil con datos (150) aos 10 anos para non ser un margi social.
Coa idade, sobe o dispendio en roupa, calzado e hixiene que a adolescente demanda a berros de certas marcas. E, aínda por riba, de novo volve incrementarse o custo alimenticio, esta vez por maiores inxestas de comida. A viaxe fin de curso (500) pon fin á minoría de idade, pero non aos gastos.
Aínda non pasaron os catro anos na universidade privada (9.000 por curso), porque non hai praza na pública, e, por suposto, o máster en Estados Unidos (25.000 euros), que aquí mellor non. E a voda (20.000)? Mellor pagala, sen dúbida. A metade, claro. Que rápido crecen os… gastos!
