Aínda que para algunhas persoas resulte difícil de crer, certas mulleres senten un embarazo psicolóxico, é dicir, sen estar embarazadas, desenvolven os mesmos síntomas que se o estivesen. Como é posible? A modo de resposta rápida, pode dicirse que os factores que interveñen divídense en dous grupos: psicolóxicos e neuroendocrinos (hormonais). Posto que a mente manda sobre o corpo, os segundos obedecen aos primeiros e, por este motivo, maniféstanse eses síntomas.
Causas do embarazo psicolóxico
O embarazo psicolóxico tamén se coñece como embarazo imaxinario, síndrome de Rapunzel utópico ou, dun modo máis técnico, pseudociesis (palabra que deriva do grego “pseudo”, falso, e “kyesis”, xestación). As súas causas a miúdo relaciónanse con dous sentimentos opostos:
Por unha banda, o desexo vehemente de quedar embarazada, que se manifesta en mulleres que cren que un fillo solucionará os seus problemas de parella, que sofren fortes presións da súa contorna social para quedar embarazadas, que se achegan á menopausa ou xa entraron neste período, con problemas de fertilidade (aínda que o número de casos reduciuse de maneira considerable desde a masificación das técnicas de fecundación asistida) ou que desexan dun modo obsesivo ter un fillo.
Doutra banda, o temor a estar embarazada tamén se pode converter en orixe dun embarazo psicolóxico, sobre todo, en mulleres moi novas ou de calquera idade, pero que desenvolven algún grao de obsesión en torno ao risco de concibir un fillo.
Por suposto, moitas mulleres poden ter desexos fervorosos (ou ben pavor) ante a idea de quedar embarazadas e non sentir un embarazo psicolóxico. A pseudociesis considérase un trastorno somatomorfo, é dicir, un problema no que emocións ocultas da muller maniféstanse como síntomas orgánicos no seu corpo. Algo que non sempre ocorre.
Síntomas e tratamento deste tipo de embarazo
Cando a muller se convence de que está embarazada dun modo patolóxico, suceden unha serie de alteracións hormonais que provocan cambios no seu corpo. Non sempre se rexistran todos xuntos, aínda que en certos casos ocorre:
Diminúen as hormonas luteinizantes (LH) e foliculoestimulantes (FSH). Isto redunda nunha anovulación e, polo tanto, en amenorrea (ausencia de menstruación).
Aumenta o tamaño do seu abdome, como consecuencia da distensión dos músculos desa zona e da postura curvada que a muller asume, mentres que a subida de peso é superior nun embarazo psicolóxico que nun normal, aínda que o embigo non se inviste “”, o cal constitúe unha clave para distinguir ambos os casos.
As glándulas mamarias rexistran os típicos signos do embarazo: turgencia, aumento de tamaño, secreción de leite e calostro, etc.
Desenvólvense outros síntomas típicos do embarazo, como as náuseas, os vómitos, o aumento de tamaño da cavidade uterina, a sensación de que o feto se move, etc.
Unha vez que se descarta o embarazo real e confírmase un caso de pseudociesis, non corresponde aplicar tratamento xinecolóxico algún sobre a paciente, senón terapia psicolóxica. En moitos casos, a reacción da muller que padece este problema é non crerlle ao doutor e visitar a outro especialista. Hai que manexar con coidado estas situacións, co fin de demostrar á muller (a través de estudos e probas científicas) que non está embarazada. Cando isto ocorra, os síntomas desaparecerán e o seu corpo retomará o seu estado normal.
O seguinte paso será profundar na situación para determinar cal foi o motivo polo cal se desenvolveu o problema e actuar en consecuencia, para solucionar ese conflito.
Os embarazos psicolóxicos en homes tamén son posibles e coñécense como síndrome de Couvade. Estes casos ocorren cando un home cuxa parella está embarazada desenvolve síntomas típicos do embarazo, como náuseas, vómitos, dores abdominais, etc. A orixe desta alteración radica polo xeral no afán do home de empatizar coa súa compañeira e compartir con ela o proceso de xestación. Ante estes síntomas, convén consultar ao especialista canto antes, para que recomende tamén unha terapia antes de que o caso derive nun trastorno grave.
Outra posibilidade son casos de embarazo psicolóxico no mundo animal: non é nada raro en cadelas, gatas ou conejas, que se comportan coma se estivesen preñadas e, mesmo, adoptan como “fillo” a algún obxecto, ao que coidan coma se fose un cachorro. Isto demostra que tampouco nesta área somos os únicos: ao parecer, é un problema común a todos os chamados “animais superiores”.