Ningún parto é igual, aínda que o seu inicio sexa de forma similar: coas contraccións do útero. Con todo, non sempre estes espasmos prodúcense de maneira espontánea; en ocasións, son provocados por distintos métodos artificiais, o que dá lugar a un alumeamento inducido. Aínda que a muller non sempre pode elixir, si convén que coñeza as diferenzas entre un parto natural e un parto inducido, tal e como se detallan neste artigo, onde tamén se analizan os riscos do parto inducido, que son maiores que no caso do alumeamento espontáneo, sobre todo se se efectúa por elección e non por indicación médica.
Que é o parto natural?
A Federación de Asociacións de Matronas de España (FAME) define o parto normal ou natural como o “proceso fisiológico único co que a muller finaliza a súa xestación, no que están implicados factores psicolóxicos e socioculturais” e matiza que “o seu inicio é espontáneo”.Pola súa banda, guíaa ‘Atención ao parto natural‘, publicada en 2012 polo Ministerio de Sanidade, tamén especifica que no parto normal o “inicio é espontáneo, desenvólvese e finaliza sen complicacións, culmina co nacemento dun bebé san e non necesita máis intervención que o apoio integral e respectuoso”.
Este inicio espontáneo do parto normal supón que o proceso de alumeamento comece de forma natural cos primeiros pasos da dilatación do colo do útero e coas contraccións, primeiro variables en intensidade e duración e, despois, regulares ata que se alcancen o dez centímetros máximos de dilatación e o bebé descenda. Neste momento comeza a chamada etapa do expulsivo.
Que é o parto inducido?
No parto inducido recórrese a fármacos ou a métodos cirúrxicos para impulsar a saída do bebéO parto inducido é aquel en o que, ben por complicacións que impiden que o parto se inicie de forma espontánea, ben por elección da propia nai, recórrese a fármacos ou medios cirúrxicos para provocar, de maneira artificial, o alumeamento.
Estes son algúns dos métodos máis comúns de indución ao parto:
- Separación de membranas: consiste na separación manual do saco amniótico (que contén ao bebé) da parte baixa do útero. Desta forma, lógrase liberar as hormonas prostaglandinas, presentes nos órganos reprodutivos femininos, que facilitan a maduración do colo do útero.
- Rotura da bolsa: este método, denominado amnitomía, consiste en rasgar de forma artificial o saco amniótico, con instrumental médico específico. Realízase cando o colo do útero está, polo menos, dilatado uns centímetros.
- Administración de oxitocina: a produción natural de oxitocina , a hormona que provoca as contraccións, é imprescindible para que o parto desencadéese de forma espontánea. Cando isto non ocorre, adminístrase oxitocina sintética á embarazada co obxecto de inducir o alumeamento, a través dun gotero.
O Ministerio de Sanidade estima que a oxitocina artificial utilízase en máis do 50% dos partos en España, a pesar de estar indicado só no 10%, segundo estudos da Estratexia de Atención ao Parto Normal, aprobada en 2007.
- Administración de prostaglandina: esta hormona aplícase en forma de xel, ou de supositorio, na vagina da muller. Aplícase para facilitar o abrandamento e a dilatación do colo do útero e, en ocasións, contribúe tamén a estimular as contraccións que axudan a desencadear o parto.
Diferenzas entre o parto espontáneo e o inducido
Como se expuxo, o comezo do parto espontáneo difire do inicio do parto inducido, xa que nun participan fármacos e métodos cirúrxicos (no inducido) e no outro non (natural). Con todo, unha vez iniciado o alumeamento, nin o desenvolvemento nin a duración teñen por que ser tan dispares.O parto espontáneo implica, polo xeral, menos riscos para a gestante que o parto inducido
Distintos estudos realizados sobre os tempos do parto suxiren que a estimulación con oxitocina artificial non sempre acurta a súa duración. O informe ‘Coidados no parto normal: unha guía práctica’, presentado polo Grupo Técnico de Traballo do Departamento de Investigación e Saúde Reprodutiva da Organización Mundial da Saúde (OMS), conclúe que a estimulación con oxitocina non significa necesariamente unha duración menor do parto da muller.
O parto espontáneo adoita implicar, ademais, un menor risco para a gestante e para o seu pequeno que o inducido. Tal como afirma un estudo da OMS sobre o alumeamento inducido por elección fronte ao parto natural, o aumento do risco para a nai e para o pequeno non se ve compensado por uns beneficios claros no caso de optar polo parto inducido, sen prescrición médica.
A indución do parto debe reservarse para cando existe un risco médico para a nai ou o bebé
Do mesmo xeito, a OMS recomenda no seu informe ‘Tecnoloxías de Parto Apropiadas’ que “a indución do parto debe reservarse para indicacións médicas específicas”. É recomendable nos casos onde o risco dun alumeamento natural é superior aos riscos do inducido: en xestacións que superan as 41 ou 42 semanas; cando a nai padece preeclamsia (ou toxemia do embarazo, unha enfermidade caracterizada pola hipertensión arterial e a presenza de proteínas nos ouriños); cando se rompeu a bolsa amniótica sen que se desencadee o parto en 24 horas; cando existe unha enfermidade da nai; ou cando o bebé require unha atención inminente por algunha complicación.
O parto inducido sempre implica determinados riscos, tanto para a nai como para o bebé. Isto explica que, no caso de que a indución do alumeamento realícese por libre elección, no canto de por indicación médica, o perigo de sufrir algunha complicación é moito máis elevado que se o parto desencadeásese de forma espontánea.
Algúns dos perigos máis comúns son os seguintes:
Risco de infección materna pola rotura artificial das membranas.
Perigo de rotura uterina, cando se emprega oxitocina artificial.
Posibilidade de parto prematuro, pola dificultade de saber con seguridade a idade gestacional.
Inicio retardado da lactación materna.
Maior risco de finalizar o parto cunha cesárea.
