A toxoplasmosis é unha das enfermidades máis mencionadas cando se fala de afeccións de risco para o embarazo. Con todo, moito do que adoita repetirse é erróneo ou polo menos non do todo certo, polo cal convén aclarar verdades e mentiras en relación con este mal.
Que é a toxoplasmosis?
Trátase dunha enfermidade infecciosa , que en xeral non é grave para a maioría da poboación, pero que pode ter graves consecuencias para mulleres embarazadas , nenos pequenos, anciáns e persoas vulnerables debido a déficits de inmunidade.
Os científicos calculan que probablemente a metade da poboación mundial adulta padeza toxoplasmosis, pero como os seus síntomas son moi leves ou practicamente nulos (salvo en poucos casos en que xera febre, dor de cabeza, inflamación de ganglios e malestar xeral, como unha gripe) o 80% desas persoas non chegan a decatarse.
Debido a isto, en moitos casos as mulleres que quedan embarazadas xa están inmunizadas contra a enfermidade, posto que a padeceron nalgún momento (sen sabelo) e o corpo desenvolveu defensas para non volver enfermarse. O problema aparece cando a muller contrae o parásito durante o embarazo.
Por que é tan grave para as mulleres embarazadas?
A enfermidade está causada por un parásito, o Toxoplasma Gondii . Si unha muller embarazada contáxiase, o parásito atravesa a placenta e ten altas probabilidades de alcanzar o feto. Cando iso sucede, fálase de toxoplasmosis conxénita.
En tal caso, a posibilidade máis grave é un aborto natural ou a morte do feto. Se iso non ocorre, tamén pode derivar en problemas severos, que polo xeral se manifestan cando o neno ten meses e mesmo anos. Algúns desas posibles consecuencias son: infeccións oculares, perda de audición, hidrocefalia, atraso mental, problemas de aprendizaxe e ataques de apoplejía.
Como se contaxia?
O contaxio non se produce, como frecuentemente se cree, por estar en contacto cun gato . Para que os gatos (animais que son hospedadores do parásito) representen algún risco, deben combinarse dúas situacións:
- que o gato contraia a enfermidade. Isto ocorre normalmente cando o animal come carne crúa (que alguén lle dá ou dalgún roedor ou ave que el mesmo cace). É dicir, si o gato vive nun piso, sen saír á rúa e sen terraza, a posibilidade de que se enferme é mínima.
- no caso de que a enfermidade se desenvolva no corpo do gato, o perigo estará nas feces do animal, as cales, ademais, deben pasar polo menos 24 horas expostas ao medio ambiente para converterse en focos infecciosos.
En realidade, a fonte de contaxio máis frecuente é a inxesta de carne, froitas e verduras crúas . Unha alta porcentaxe da carne que consumimos, de feito, está contaminada co Toxoplasma Gondii. Outra vía para contraer o parásito é o leite cru, sobre todo a de cabra. E tamén o traballo da terra, xa sexa de agricultura como de xardinaría, dado que o parásito habita alí con moitísima frecuencia.
Como se pode previr?
Basta cun mínimo de hixiene e coidado para non ter problemas relacionados coa toxoplasmosis durante o embarazo. A continuación, algúns consellos prácticos :
- Lavarse as mans con xabón antes e despois de toda manipulación de alimentos.
- Tratar de non ter nunca as mans sucias, e si por algún motivo se ensucian, non tocarse os ollos, o nariz nin a boca ata que volvan a higienizarse.
- Lavar e desinfectar superficies e utensilios que se utilizaron para preparar comida.
- Limpar e desinfectar regularmente a neveira.
- Evitar as carnes crúas ou pouco cocidas, así como os embutidos e o xamón serrano que non sexan cociñados.
- Lavar e/ou pelar as verduras e froitas que se inxiran crúas. De ser posible, facelo con lejía apta para alimentos, e logo aclarar ben baixo o chorro de auga.
- Nas comidas fóra de casa, evitar os vexetais crus.
- Si hai un gato en casa, o ideal é que non saia á rúa nin a ningunha terraza. Si sae, que outra persoa limpe os seus excrementos, prestando especial atención a que non permanezan na caixa (ou onde o gato os deixe) máis de 24 horas.
- Evitar tamén as actividades que impliquen manipulación de terra. E si realízanse traballos de xardinaría ou similares, facelo con luvas e despois lavarse ben as mans.