Familiar próximo dos grandes cítricos, o naranjo anano (tamén coñecido como naranjo chinés ou quinoto, entre outros nomes) é un froiteiro que na maioría das súas especies non supera o metro de altura, o cal o fai idóneo paira o seu cultivo en interiores. Este artigo destaca o seu carácter de “froiteiro bonsái”, enumera consellos paira o seu cultivo e repasa a súa historia e os seus variados nomes.
O naranjo anano, un “froiteiro bonsái”
Coñécese como naranjos ananos a todo un xénero de árbores e arbustos froiteiros que, debido ao seu reducido tamaño (as especies máis comúns non superan o metro de altura), utilízanse paira o seu cultivo en interiores, da mesma maneira que os bonsáis. Como son de folla perenne, a súa presenza gózase todo o ano e en particular durante os meses de primavera e verán tamén da agradable e fresca fragrancia dos seus froitos e flores, que moitas veces nacen á vez.
O naranjo anano é de folla perenne e a miúdo as súas flores e froitos nacen á vez
Chámase “naranjo” porque é un familiar próximo dos cítricos. O froito do naranjo anano é comestible pero o seu sabor é moi acedo, parecido ao do limón. Cultívase de maneira comercial en China e outros países do Afastado Oriente, en países da conca mediterránea e de Sudamérica e noutros como Estados Unidos, Australia e Sudáfrica.
Consellos paira o cultivo do naranjo anano
Paira ter naranjos ananos no interior do fogar, convén seguir una serie de consellos que se enumeran a continuación.
Necesita de moita luz, aínda que mellor evitar os raios directos do sol, e una temperatura que non baixe dos 13ºC. Tamén deben estar a resgardo das correntes de aire que fan que perdan as súas follas.
No verán e épocas de temperaturas altas débese regar todos os días, mentres que no inverno basta cunha rega semanal, sempre co coidado de non encharcar a terra e de que teña unha boa drenaxe. É importante que a auga non sexa calcaria, xa que isto pode ocasionar graves danos nas raíces e marchitar a planta. Tamén é bo asperxer as follas todos os días con auga máis ben morna: axuda a que se conserven frescas e saudables.
Convén manter o naranjo anano nun mesmo sitio, xa que os desprazamentos lle estresan e fan perder as follas
É moi recomendable manter a planta en sitios fixos, xa que se afai aos lugares e os desprazamentos provócanlle tensións e, como consecuencia, a perda de follas e flores. Tamén ten efectos beneficiosos cultivar varios exemplares á vez, xa que si colócanse cerca uns doutros xeran una “sorte de microclima” que favorece que se cubran as súas necesidades de humidade ambiental.
Do mesmo xeito que case todas as plantas, o naranjo anano (sobre todo cando é mozo) require ser trasplantado a un recipiente máis grande cada dous anos, ou ben cando se aprecia que as raíces salguen por baixo ou si nótase que xa non salguen follas novas. Necesita de macetas grandes que lle proporcionen suficiente espazo paira desenvolver raíces extensas.
É aconsellable non podar moito o naranjo anano. O mellor momento é a primavera e o máis apropiado é que sexa só una poda de mantemento, paira darlle a mellor forma á súa copa e manter o seu tamaño, e a condición de que o exemplar estea san.
O substrato ten que ser rico en nutrientes e un pouco ácido, cun pH de entre 5 e 6. As doses de abono deben ser pequenas, e introducirse no mantillo (capa superior do chan) nos meses de primavera e verán.
O naranjo anano recibe varios nomes, como naranjo chinés, naranjo de Panamá, citrus mitis, calamondín ou calamondia, quinoto e kumquat. Este último é o seu nome chinés, que deriva dunha expresión que significa “laranxa dourada”.
Os especialistas presumen que o naranjo anano é orixinario da China, aínda que non se ten a certeza debido a que esta planta non existe en estado silvestre en ningures. Pero hai referencias do seu cultivo nese país asiático xa no século XII, mentres que en Xapón no século XVIII.
As primeiras alusións en Europa son de 1646, cando uns misioneiros portugueses describiron os exemplares que viran en China. O nome científico do xénero é “Fortunella”, en homenaxe a Robert Fortune, un coleccionista británico do século XIX que levou os primeiros exemplares destas plantas de Oriente a Europa.
