A estas alturas do curso, a maioría dos estudantes saben que farán a partir de setembro tras terminar a ESO ou o Bacharelato. Algúns estudarán e traballarán. No entanto, para decidir que cursar, a vocación manda, pero tamén as saídas laborais. E, por suposto, un terceiro trimestre complicado, unha esixente nota de corte no grao universitario preferido ou un revés na proba de acceso poden trastornar todos os plans. Por iso, se estás en idade de decidir ou che queda un ano para iso, agora é o teu momento, tanto se te atreves coa Universidade coma se vas por FP (Formación Profesional). Repasamos estas dúas alternativas formativas.
En España somos máis de Universidade. En 2016 (últimos datos oficiais) matriculáronse 1.564.943 persoas, un 1,1 % máis que en 2015. Mentres, nos ensinos de Formación Profesional (FP) fixérono case a metade, 793.499 alumnos. Pero non o temos tan claro. Un de cada cinco estudantes abandona a Universidade durante o primeiro ano de carreira. E só un 8,2 % deles déixaa por pouco tempo, pois se matricula doutro grao, como apunta a Estatística de Indicadores Universitarios. Ademais, a FP empuxa forte. Na última década creceu o número de matriculados un 57,4 %. De feito, este curso suma 824.281 alumnos, un 2,5 % máis que en 2018. Aínda así, nisto estamos pola cola dos países da Organización para a Cooperación e Desenvolvemento Económicos (OCDE).
Sempre hai tempo para recular, de segundas oportunidades e de redirixir o camiño, pero non convén deixar para última hora unha decisión que marcará o teu futuro: elixir que estudos facer tras a ESO ou o Bacharelato. Universidade e Formación Profesional de Grao Medio e Grao Superior son as principais alternativas.
Universidade
A vocación tira no caso da Universidade. Segundo un estudo de Unitour , o Salón de Orientación Universitaria de referencia en asesoramento ao elixir graos universitarios, o 52 % dos estudantes escollerá a súa carreira por vocación, mentres que o 35 % terá en conta as saídas profesionais. “Recomendamos que os alumnos sigan o seu instinto, e decántense por algo que lles gusta, xa que o panorama laboral é moi inestable e, agora, máis incerto que nunca, e traballar en algo que non lles gusta en absoluto pode frustrar toda a súa carreira. Se, dentro das opcións que lles agradan, teñen dúbidas, entón si é máis aconsellable fixarse na empregabilidade”, afirma Alberto González, socio-director de Círculo Formación, a consultora que organiza Unitour.- Por que estudar na Universidade. Forma ao alumno de maneira integral e proporciónalle: a adquisición de habilidades transversais útiles en distintos tipos de postos, a base xeral de coñecementos que lle dota dunha visión global da súa área de coñecemento, os valores que lle fan implicarse de forma máis activa na sociedade, etc. Ademais, brinda a posibilidade de acceder a postos máis cualificados (directivos), é unha boa fonte de posibles ou futuros contactos profesionais e posibilita explorar distintas áreas profesionais.
E hai datos moi positivos en inserción laboral. Corrobórano estudos como un da Fundación BBVA e o Instituto Valenciano de Investigacións Económicas (Ivie), que sinala que estes títulos son os que mellor empregabilidade teñen, pois a taxa de emprego sitúase no 75,6 %. E outro, o último informe anual do OCDE, recompilados pola Confederación de Reitores das Universidades Españolas (CRUE), ‘A universidade española en cifras‘, fíxase en que, a maior nivel formativo, menor taxa de desemprego, pois indica que a oportunidade de atopar un traballo pode variar ao redor dun 40 % en función dos estudos. Ademais, entre as carreiras laborais máis demandadas figuran moitas que requiren unha titulación universitaria (enxeñarías, áreas tecnolóxicas, dirección de empresas, etc.).
- Requisitos de acceso. Todos os estudantes que superasen a Avaliación para o Acceso á Universidade (EvAU), teñan o título de Bacharelato como europeo ou internacional ou aprobasen un ciclo formativo de grao superior. Tamén, os maiores de 25 que superen unha proba de acceso ou os de máis de 40 anos que pasen outra e conten con experiencia laboral relacionada co ensino desexado.
Formación profesional
Se queres empezar canto antes a traballar e tes moi claro que tipo de tarefas ou profesión queres desempeñar, non é necesario un grao universitario. “Non cursar unha formación relacionada co que realmente se quere ou co posto que se ten en mente pode frustrar expectativas e facer que abandones os estudos”, sostén o experto en orientación. A FP é a alternativa. “Hoxe en día é o itinerario formativo máis adecuado, xa que achégache unhas competencias técnicas específicas, ademais das transversais, adquiridas tanto no centro educativo como en centro de traballo, o que che permite coñecer moi de preto a realidade da profesión elixida”. Así de rotundo fala Luís Mari Saratxaga, director do Instituto Vasco do Coñecemento da FP (IVAC), un servizo de investigación e apoio a esta docencia referente en España e Europa.- Por que estudar FP. Entre ciclos de Formación Profesional Básica, de Grao Medio e Grao Superior, ofértanse máis de 150 ciclos formativos dentro de 26 familias profesionais. Son estudos moi motivadores cunha importante carga práctica, onde se traballan contidos específicos nunha contorna que reflicte a realidade coa que che atoparás na contorna laboral. Combinan o ensino nos centros educativos coa formación nas empresas a través da Formación en Centros de Traballo (FCT) ou ben a través do modelo de FP Dual (formación en alternancia entre o centro educativo e a empresa).
Pero se por algo sobresae a FP é pola empregabilidade: “maior, máis temperá e de máis calidade”, segundo Saratxaga, quen cita a Alemaña e Austria como exemplos constatables de que o paro xuvenil é menor en países cunha gran tradición en FP como eles. En España, a inserción laboral dos titulados en FP está en porcentaxes moi altas: “Superior ao 82 %, en moitos sectores é do 100 % en Euskadi”, 84 % en Castela e León ou 45 % en Andalucía, e máis no caso da FP Dual. E máis que prevese. O estudo ‘Skills forecast‘, da axencia da Unión Europea Cedefop, calculou que para 2030 os novos postos de traballo requirirán un 65 % de profesionais con FP de Grao Medio e un 35 % con cualificacións altas (títulos universitarios e FP de Grao Superior).
- Requisitos de acceso. Para cursar un ciclo formativo de grao medio: título de ESO, FP Básica ou dun nivel académico superior. Para un de grao superior: título de Bacharel ou dun certificado acreditativo de superar todas as materias do Bacharelato, título de Técnico (Formación Profesional de Grao Medio) ou de calquera titulación universitaria ou equivalente. Tamén se pode acceder mediante unha proba a eses graos ou coa proba de acceso á Universidade para maiores de 25 anos.
