Un curmán afastado pero moi querido, unha amiga coa que se compartiu a vida, un coidador… É habitual que as persoas, no seu testamento, queiran premiar a outras coas que foron felices e que as coidaron. No entanto, para quen recibe a herdanza pode ser moi gravoso. Por iso, canto máis se afasta en parentesco o herdeiro do causante, máis fácil é que a herdanza acabe en renuncia xa que o importe do imposto de sucesións pode ser moi elevado. Con todo, é posible non renunciar á herdanza e abonar este imposto de maneira fraccionada ou aprazar o pago, como veremos a continuación.
Que pasa si herdo dun familiar afastado ou dunha persoa que non é familia?
Canto máis afastado sexa o teu grao de parentesco coa persoa que che nomea herdeiro, máis impostos terás que pagar. Si en principio pode ser unha alegría coñecer que se acordaron de nós nunha herdanza, Facenda pode converter a alegría nun gran custo fiscal, pois o imposto de sucesións, bonificado nalgunhas comunidades para os parentes máis próximos, penaliza moitas veces a irmáns, tíos e sobriños, e máis aínda a curmáns e ás persoas alleas ao círculo familiar.
Canto se paga por recibir unha herdanza dun descoñecido? Depende da comunidade autónoma, pero é caro. A razón estriba en que cando herdan persoas sen vínculos familiares co falecido, aínda que convivan con el, as reducións da base impoñible e as bonificacións da base liquidable do imposto desaparecen.
E non só iso, senón que ademais, para calcular a cantidade que corresponde pagar ao herdeiro aplícanse uns coeficientes multiplicadores que tamén multiplican o importe que hai que abonar por este imposto.
Hai comunidades, como Galicia e Cantabria, nas que se regulan distintas bonificacións para os herdeiros pertencentes ao grupo en que se atopan estes herdeiros non familiares, “estraños”, si eran titores legais dun falecido incapacitado.
Imaxe: carolynabooth
Debo renunciar polo imposto de sucesións?
Ser un “estraño”, en cuestións de herdanza, ao saír tan caro, supón en moitas ocasións a renuncia á herdanza. De feito, en España rexéitanse máis dunha de cada 10 herdanzas, segundo estatísticas do Consello Xeral do Notariado. A razón é, case sempre, non poder facer fronte ao citado imposto de sucesións.
👉 Que é o Imposto de Sucesións?
O imposto de sucesións e doazóns é un imposto directo, polo que se aplica sobre os bens e ingresos.
Pero, ademais, é progresivo, e é máis alto canto máis bens hai. A contía do imposto depende, así, de:
- O valor da herdanza: é un imposto progresivo, e págase máis canto máis valor teñen os bens que se herdan.
- Grao de parentesco: canto máis afastado é o parentesco coa persoa falecida, máis alto é a porcentaxe que se ten que abonar.
- O patrimonio previo: si o herdeiro ten un patrimonio previo moi elevado tamén salgue máis caro herdar.
Con todo, é importante non tomar a decisión de renunciar sen antes consultar cun experto. Sempre, antes de aceptar ou renunciar a unha herdanza, é importante facer un estudo da mesma por parte dun avogado. En caso de decidir renunciar á herdanza, hai que facelo ante notario e ter en conta que se trata dunha decisión irrevogable.
👉 Cando e onde se debe tributar?
- Sucesión: tribútase na Comunidade Autónoma na que residía o falecido.
- Doazón: tribútase na Comunidade Autónoma onde teña a residencia quie recibe os bens.
- Seguro de vida: tributa na Comunidade Autónoma onde residía o falecido.
👉 Normativa por comunidades
A xestión deste imposto está cedida ás comunidades autónomas, polo que debes consultar que normativa aplica a túa (ou a de residencia do falecido) e si aplica ou non bonificacións ao Imposto de Sucesións.
O que debes abonar é moi dispar en cada comunidade, aínda que si non es familiar sempre deberás pagar –sen bonificacións– e será máis caro que si tiñas algunha relación de parentesco co finado.
Fraccionar o pago do imposto de sucesións
Aínda que por regra xeral herdar sen ser familiar salgue moi caro, tamén o é que os impostos poden fraccionarse e abonarse a prazos. Por iso, o máis conveniente é contar cun asesor legal e ter en conta que hai distintos modos de afrontar o pago deste imposto para poder cobrar a herdanza:
✅ Solicitar un adiamento
Este pódese estender até un ano. Débese pagar no seis meses seguintes á defunción, pero se se solicita o adiamento dentro do cinco meses seguintes á morte, pódese prorrogar até un ano o pago do imposto.
✅ Fraccionamiento do pago
Depende de cada comunidade autónoma, pero adóitase conceder sempre que se acredite por parte dos herdeiros que a situación económica impide facer fronte ao pago do imposto.
Si o que se debe abonar supera 3ou.ooo euros, esíxese un aval que cubra o importe da débeda e dos intereses de demora.
✅ Pedir un préstamo
Existen bancos que che avalan, tendo en conta o que vas cobrar en herdanza posteriormente, pero os intereses adoitan ser elevados.
✅ Facer autoliquidación parcial
A Axencia Tributaria permite facer unha autoliquidación parcial dos seguros de vida, de aforro, do diñeiro en efectivo e dos valores en Bolsa.
Si queres deixar parte da túa herdanza a un amigo, unha ONG, á persoa que che axudou e coidado, podes facelo. Para iso dispós dunha das partes en que se divide a herdanza. Estas son tres:
- Lexítima: destinada directamente a todos os fillos por igual.
- Terzo de mellora: o causante pode repartir esta parte como desexe entre os seus familiares.
- Terzo de libre disposición: esta é a parte que se pode deixar a quen se desexe, e pode coincidir ou non cos fillos.
