A debilidade da actividade económica en España, que dificulta que as empresas cumpran cos seus compromisos de pagos, unida á pésima situación do mercado laboral, propicia o aumento da taxa de morosidade. O último Informe de Estabilidade Financeira, publicado polo Banco de España, puxo de manifesto que, aínda que o crédito bancario ha baixado, en outubro o volume de créditos dubidosos situou a taxa de morosidade bancaria no 11,2% do total de créditos concedidos, fronte ao 7,4% rexistrado hai un ano. Esta circunstancia explica a necesidade que teñen bancos, empresas e consumidores de coñecer a solvencia dos particulares con quen establecen operacións comerciais. No seguinte artigo xustifícase a efectividade destes informes de solvencia de particulares, sobre todo, nun contexto de crise como o actual.
Unha das consecuencias máis evidentes da crise económica actual é o imparable crecemento da falta de pagamentos. Segundo os datos do Banco de España, incluídos no Informe de Estabilidade Financeira de novembro, os activos dubidosos totais alcanzaban, ao peche de xuño de 2012, 194.292 millóns de euros, o que supón un incremento do 34,5% respecto ao mesmo período de 2011. A pesar de que as entidades deixaron de comercializar de forma xeneralizada os produtos con maior risco (os destinados á compra para o aluguer ou os que permiten o uso da garantía hipotecaria para financiar bens de consumo), a alza dos activos dubidosos totais, sumado á contracción do crédito, supón, segundo o Banco de España, un novo repunte da morosidade.
Catro millóns de persoas en España teñen falta de pagamentos e máis de dous millóns e medio figuran nun ficheiro de morosos
A morosidade dos créditos concedidos por bancos, caixas, cooperativas e establecementos financeiros de crédito (EFC) a particulares e empresas ascendeu en outubro de 2012 ao 11,23%, co que se marca un novo máximo histórico desde que o Banco de España recolle estes datos.
A crise económica que castiga a España disparou o número de persoas e empresas que son incluídas nos ficheiros de morosos. De feito, estímase que, hoxe, ao redor de catro millóns de persoas en España teñen incidencias de falta de pagamentos e máis de dous millóns e medio de españois figuran nunha destas listas. E o seu número vai en aumento cada mes.
Informes de solvencia, que son
A través dos informes de solvencia, un particular pode pescudar se figura como moroso nalgún rexistro de impagados. Ademais, con estes informes pódese localizar a unha persoa en situación de morosidade e iniciar a recuperación da falta de pagamento. Á súa vez, da solvencia do debedor depende que este poida facer fronte ás súas débedas de forma amigable ou por vía xudicial, mediante o embargo dos seus bens.
Os prezos dos informes de solvencia, tanto de sociedades como de particulares, parten de 19,95 euros
Para conseguir este obxectivo, as empresas que emiten informes de solvencia inician a súa investigación mediante a procura dos domicilios actuais de persoas físicas ou xurídicas (incluíndo os administradores), para obter información relativa á súa solvencia, como propiedades inmobiliarias, bens mobles ou calquera outro activo de relevancia. Trátase dun sistema de verificación similar ao que utilizan as entidades bancarias para conceder os seus créditos, e ten unha alta fiabilidade.
Empresas como Einforma, Ibercheck, Iberinform, Sogeassa, etc. ofrecen informes de solvencia tanto de empresas como de particulares a partir de 19,95 euros.
Por que son eficaces os informes de solvencia
Solicitar un informe de solvencia doutro particular ou un cliente pode ser eficaz en diversas situacións:
As entidades financeiras empréganos para saber se quen solicita un préstamo tivo incidencias de falta de pagamento no pasado e, así, poder avaliar o risco antes de prestarlle o diñeiro.
Un informe de solvencia serve para pescudar se o futuro inquilino a quen se ten intención de alugar un inmoble é unha persoa que fai fronte aos seus compromisos de pago.
As empresas, antes de conceder crédito comercial, poden avaliar o risco de falta de pagamento dun cliente que pretende comprar un produto ou servizo a crédito, ou con pago aprazado. Se no informe ofrécense ratings de rendibilidade e solvencia baixos, aconséllase operar en man con esa empresa ou particular.
Se un particular ou empresa quere establecer unha relación mercantil con outra sociedade, pode saber se os administradores tiveron falta de pagamentos no pasado.
Obter un Informe de Solvencia propio tamén pode resultar útil en numerosas circunstancias:
O usuario pode coñecer o perfil de solvencia e estar seguro de que está libre de falta de pagamentos antes de solicitar un crédito.
O particular pode pescudar o detalle concreto de cada incidencia de falta de pagamento que poida ter (o seu importe, o acredor e a data de cada unha).
Pódese coñecer que entidades financeiras consultaron o perfil do consumidor nas bases de datos de morosos no últimos seis meses.
O particular pode compartir a súa información de solvencia coas persoas ou empresas que desexe e, así, acreditar o seu bo comportamento de pagos.
O consumidor pode ofrecer información ao propietario do inmoble que se pretende alugar e demostrar a súa capacidade financeira, para reducir o aval ou a fianza que se lle solicita.
De onde obteñen información as empresas que realizan informes de solvencia
En España hai máis de 150 ficheiros de morosos, aínda que os arquivos legais máis importantes, a través dos cales se obteñen os informes de solvencia, son os seguintes:
O RAI (Rexistro de Aceptacións Impagadas) depende do Centro de Cooperación Interbancaria e foi creado polos bancos, caixas de aforros e cooperativas de crédito. Recolle a información sobre incumprimentos de pago por parte de persoas xurídicas, de importe igual ou superior a 300 euros, provenientes de efectos aceptados e impagados ao seu vencemento (letras aceptadas, pagarés cambiarios e cheques e pagarés de conta corrente).
O ficheiro Asnef, da (Asociación Nacional de Establecementos Financeiros de Crédito), engloba os arquivos das entidades financeiras españolas. Creado en 1967, é o rexistro de morosos máis amplo de España e inclúe a información relativa á solvencia patrimonial e de crédito de todas as persoas que teñen unha débeda impagada. Asnef é unha base de datos que se nutre da información que achegan os seus propios socios (entidades financeiras, compañías de telefonía, empresas de subministracións, aseguradoras, editoriais e administracións públicas). O seu obxectivo é axudar ás empresas a minimizar os riscos financeiros, ao permitir que estas consulten no seu ficheiro en liña os posibles morosos.
Segundo Asnef, o saldo moroso total rexistrado en xaneiro de 2012 superaba os 90.000 millóns de euros, seis veces máis que o rexistrado en xaneiro de 2008, ao comezo da crise. Esta tendencia está a incidir de maneira moi desfavorable na confianza dos españois, tanto particulares como empresas, nas súas operacións comerciais. O temor á falta de pagamentos provoca enormes custos por incerteza, xa que non saber quen pode ser moroso implica ter que aplicar unha prima de risco a todas as persoas coas que se fan negocios, aínda que a maioría delas sexan boas pagadoras.
O Experian Badexcug (Experian Bureau de Crédito) xestiona un arquivo de morosidade ao que teñen acceso organizacións de servizos financeiros, vendas polo miúdo e por catálogo, telecomunicacións, servizos públicos, medios de comunicación, comercio electrónico, seguros, automotriz, industria, lecer, sector inmobiliario e sector público. Non se require o consentimento do afectado para realizar o tratamento de datos, aínda que debe ser informado de que foi incluído no ficheiro.
A CIRBE (Central de Información de Riscos do Banco de España) non é un ficheiro de morosos, pois na súa base de datos constan as débedas, créditos, préstamos e avais que teñen os clientes das entidades financeiras, tanto se están ao día cos pagos, coma se non o están. Este organismo avalía o risco que asumiu un particular ou empresa xa que, no informe que realiza, pódese constatar cal é o seu grao de endebedamento.
Ao formar parte dunha destas bases de datos, o debedor ten restrinxidas todas as posibilidades de financiamento no mercado. Ademais, se se está incluído nun destes ficheiros, pódese ter problemas para contratar unha liña telefónica ou os servizos básicos, como a luz e a auga. De aí, a importancia de saber se se está ou non nunha destas bases de datos. Por outra banda, os datos rexistrados nestes ficheiros non poden ter máis de seis anos de antigüidade, contados desde a data de inclusión do dato no rexistro.
Un informe de solvencia serve de gran utilidade coa falta de pagamentos incobrables ou errados, que son os impagados cuxas xestións extraxudiciais e xudiciais foron en balde e resultaron incobrables. As empresas que realizan os informes de solvencia fan seguimentos regulares das carteiras de errados para conseguir a recuperación dos impagados.
A miúdo, varían as circunstancias dos titulares de créditos impagados (ao recibir unha herdanza, ao conseguir un posto de traballo, ao comprar unha nova propiedade ou ao obter fondos en contas correntes) e poden ser susceptibles de embargo. Neste sentido, os informes de solvencia poden indicar o cambio nas circunstancias económicas do moroso, o que permitiría recuperar a falta de pagamentos.
