É probable que gran parte dos máis de oito millóns de españois que contan cun plan de pensións estea a pensar en incrementar o seu investimento neste produto paira beneficiarse do seu atractivo fiscal e recortar impostos na próxima Declaración da Renda. É precisamente, neste tramo do ano, cando as entidades pon en marcha as súas campañas, con suxestivos agasallos e bonificacións paira obter o maior volume de aforro posible. Os plans de pensións permiten traspasar o diñeiro dun produto a outro, mesmo de entidades distintas, sen ter que abonar comisións, nin pagar impostos. Só en 2006, os aforradores traspasaron 7.105 millóns de euros, un 32% máis que no exercicio anterior. Este ano, os traspasos seguen á orde do día: no primeiro trimestre do ano alcanzaron un importe de 1.671 millóns de euros, un crecemento do 43,43% respecto ao mesmo período do exercicio anterior. Estas cifras, unidas á estacionalidade do produto, explican a agresiva batalla comercial que iniciaron as entidades por conseguir ‘roubar’ clientes á competencia. As vaixelas, televisores ou MP4 son, en moitos casos, una estratexia paira captar ao aforrador que non mira máis aló do obsequio. Con todo, pode saír moi caro. Os expertos recomendan non deixarse levar polos reclamos, senón fixarse nas expectativas de rendibilidade dos plans e nas súas comisións, entre outros aspectos.
Que hai que saber dos obsequios:
Só nos últimos dous meses do ano as entidades recollen un 80% das achegas que realizan os investidores a plans de pensións. Por iso é polo que se esforcen en conseguir que os clientes non se vaian a outra entidade e ingresen a maior cantidade de diñeiro nos seus produtos. Este ano, como adoita ser habitual, a campaña vén cargada de agasallos -sobre todo tecnolóxicos-, de bonificacións en metálico e doutros privilexios como a opción a subscribir determinados depósitos a prazo con interesantes rendibilidades. De entrada, os obsequios, independentemente da súa natureza, adoitan ser suxestivas. Pero convén ter en conta una serie de consellos antes de deixarse levar polo seu atractivo:
Fiscalidade dos agasallos:Os agasallos que ofrecen as entidades financeiras, do mesmo xeito que as bonificacións, tamén tributan. As entidades realizarán una retención a conta en función do valor de mercado que se calcula ten o agasallo que ofrecen. Desde a Axencia Tributaria afirman que o importe do agasallo que recibe un cliente bancario “considérase a efectos fiscais rendemento de capital mobiliario, suxeito a tributación e a ingreso a conta do 15%”. Por exemplo, un cliente contrata un plan de pensións e regálanlle una televisión, cuxo prezo de mercado é 85 euros. Como sobre o valor do regalo Facenda ten que realizar o ingreso a conta, hai que calcular canto é o 15% de 85. Isto é 12,75 euros, a cantidade que reterá Facenda na próxima Declaración da Renda do contribuínte por obter devandito agasallo.
Esixencias de prazo: É importante ler con coidado cal é o tempo que a entidade xestora do plan estima que é obrigatorio manter o diñeiro paira non perder o agasallo ou ser penalizado. En moitos casos, as entidades obrigan a manter o diñeiro polo menos 12 ó 24 meses, período no que non se poderá traspasar o aforro a outro plan de pensións. Nese caso, a penalización que imporían anularía por completo o valor do agasallo.
Importes máximos: Paira gozar dun agasallo as entidades adoitan esixir investir una determinada cantidade no plan de pensións, como mínimo 3.000 euros. O valor do agasallo increméntase a medida que vai crecendo o investimento esixido. Os mellores agasallos esixen investimentos en plans de pensións que poden alcanzar os 30.000 euros. Os investidores deben saber que nestes casos recibirán o agasallo, pero non poderán aproveitarse fiscalmente de toda a achega, xa que o límite fiscal deducible sitúase nos 10.000 ou os 12.000 euros anuais (en función da idade do partícipe). O capital que supere estas cantidades non será deducible fiscalmente.
Fiscalidade das bonificacións: En canto ás bonificacións, ao tratarse dunha especie de “interese” abonado en metálico (as entidades dan, por exemplo, un 10% do diñeiro novo que un partícipe invista ou traspase a un plan de pensións), fiscalmente tamén soportan un ingreso a conta do 15%. É dicir, se un cliente inviste 600 euros nun plan de pensións, a entidade regalaríalle 60 euros, sobre os que Facenda lle reterá un 15% (é dicir, 9 euros). Neste apartado, o cliente debe saber tamén que as entidades non adoitan abonar a bonificación de forma automática, segundo realízase a achega ao plan de pensións, senón pasado un período de tempo.
Límite máximo de obsequio: Bancos e caixas fixan bonificacións do 5%, 7% ou até o 10% do capital achegado ou traspasado a plans de pensións. Con todo, en moitos casos non son datos reais, xa que adoitan vir acompañados dun límite máximo abonado, que adoita ser de 300 euros. Isto limita a cantidade de diñeiro que será bonificada. Por exemplo, una entidade que ofrece una bonificación do 10%, pero até un máximo de 300 euros, implica que só se beneficiará da promoción as achegas até 3.000 euros. Máis aló desta cantidade, o investidor non recibirá nada polo seu diñeiro.
Como elixir un plan de pensións
As cifras veñen demostrando ano tras ano que os agasallos que ofrecen as entidades financeiras aos seus clientes por captar un novo volume de aforro son un reclamo de éxito practicamente seguro. Nesta etapa do ano practicamente o 100% das entidades financeiras españolas conta cunha campaña ou promoción relacionada cos seus plans de pensións. Agasallos, bonificacións, a posibilidade de contratar un depósito en condicións privilexiadas… As fórmulas son moitas, pero o obxectivo o mesmo: conseguir que o reclamo sexa suficientemente atractivo como para que o cliente non requira valorar outros aspectos do plan de pensións. Aspectos como os que se detalla a continuación:
Política de investimento: O primeiro que hai que valorar antes de facer una achega a un plan de pensións é a súa política de investimento e o perfil do aforrador. Sebastián Fernández Rubio, xerente de servizos bancarios da división de oficinas de Correos, asegura que paira elixir un plan de pensións ou outro, en teoría o parámetro paira ter en conta é a idade do partícipe e os anos que restan paira a xubilación, de tal maneira que canto máis lonxe estéase do retiro, maior peso deberá dedicarse ao investimento a renda variable e viceversa.
O máis aconsellable paira os mozos é contratar plans de renda variable, os máis rendibles en períodos longos
Entre os 25 e os 40 anos, tamén resulta máis aconsellable apostar por plans de investimento de renda variable, xa que queda moito tempo paira a xubilación e o nivel de risco que se pode asumir é maior. De feito, estes plans adoitan ser os máis rendibles en períodos longos de tempo. Segundo datos de Inverco (a Asociación de Institutciones de Investimento Colectivo e Plans de Pensións), a peche de outubro de 2007 os plans de pensións que invisten en bolsa ofrecen una rendibilidade no último ano do 11,61%, fronte ao 1,99% dos de renda fixa a curto prazo ou do 0,81% dos de renda fixa a longo prazo. Se se é novo, por tanto, antes de contratar un plan tendo en conta o agasallo de última moda que ofrece a entidade, convén fixarse na categoría do plan e nas súas expectativas de rendibilidade.
Rendibilidades pasadas: Aínda que xa o di a máxima financeira “rendibilidades pasadas non garanten rendibilidades futuras”, o certo é que comprobar o historial de ganancias dun plan de pensións pode servir paira facerse una idea sobre a xestión do produto e valorar si é a máis adecuada. No mercado hai máis de 1.000 plans de pensións distintos, moitos deles con políticas de investimento similares, pero con rendibilidades moi dispares. Por exemplo, en renda fixa a curto prazo existen plans como o “Barclays P Solidez”, que acumula unhas ganancias do 3,56%, o que contrasta co leve 0,16% do “Plan SICEM” de Caixa Manresa.
A máis longo prazo, tamén se comproba que o plan de Barclays mantén a súa primeira posición no ranking de rendibilidade a tres e cinco anos, cando acumula ganancias anuais do 3,66 e do 3,52%, mentres que o plan de Caixa Manresa, a tres anos apenas gaña un 1,04% (por baixo da media do sector) e a cinco, un 2,04%. Por tanto, antes de contratar un plan de pensións ou facer un traspaso convén fixarse en cal foi a evolución da rendibilidade paira facerse una idea do bo facer dos xestores que administran o diñeiro do plan.
Comisións: As comisións que aplican os plans de pensións son outro dos aspectos que convén vixiar xa que poden restar varios puntos de rendibilidade aos produtos. Javier de Antonio, de ING Direct, é rotundo neste sentido. “O agasallo que se pode dar por unha achega a un plan de pensións é ridículo, é o menos importante. Ten un impacto moito maior a comisión que se paga pola custodia, sobre todo, nun produto que se fai en prazos tan longos. O efecto das comisións é exponencial no capital que se acumula. Una diferenza do 1% na comisión de xestión, pode producir diferenzas de miles de euros nun plan de características similares”, asegura. E aconsella que os interesados neste produto non o asinen atraídos polo agasallo, xa que estima que as promocións contribúen a que os partícipes non coñezan nada dos plans nos que invisten. De feito, na actualidade tres de cada catro aforradores non sabe que comisións nin rendibilidade ten o seu plan de pensións.
Desde a óptica das comisións, un bo plan é o que teña unhas tarifas por baixo da media e bastante afastadas das máximas permitidas. En renda fixa, a media sitúase no 1,5%, aínda que hai plans que cobran un 0,75% (como o “Citiplan III” de Citibank) ou o plan de renda fixa a curto prazo de ING Direct (que cobra un 0,99%). En renda variable, a comisión media rolda o 2,14%.
A oferta actual
Basta con botar un ollo aos escaparates financeiros das principais entidades españolas paira atopar facilmente as súas promocións en plans de pensións:
Banco Santander: Ofrece una maleta trolley a quen faga achegas de 5.000 euros aos plans de pensións da entidade. O agasallo será un DVD gravador, paira traspasos desde 5.000 e até 14.999 euros, un navegador paira traspasos desde 15.000 a 24.999 euros, e una cámara de vídeo paira cantidades de 30.000 euros en diante.
BBVA:Por realizar achegas e traspasos pódense conseguir até 100.000 puntos Travel Club, canjeables por viaxes e agasallos varios.
A Caixa: Bonifica cun 2% ou un 3% (en función do plan no que se invista) as achegas ou traspasos externos. A bonificación é absoluta e abonarase directamente na conta corrente do cliente.
Caixa Madrid: Quen realicen achegas e/ou mobilizacións netas procedentes doutras xestoras por importe igual ou superior a 20.000 euros anuais, recibirán una bonificación en efectivo do 8,25% TAE (o importe máximo que se abonará por cliente é de 1.000 euros). En canto a agasallos, Caixa Madrid obsequiará aos clientes con teléfonos móbiles ou minicadenas con televisión en cor e un DVD, en función da cantidade de aforro investida (desde 3.000 até 20.000 euros).
Ademais, todos aqueles que realicen achegas ou mobilizacións de capital desde outras entidades aos plans de pensións de Caixa Madrid por un importe mínimo de 500 euros poderán contratar o “Depósito Futuro 6X6”. Este produto, a un prazo de 6 meses, ofrece un interese do 6% TAE. Pode contratarse cun investimento mínimo de 1.000 euros.
BBK: Quen realicen achegas aos plans de xestión alternativa “Bakespensiones Garantido 5” e “BBK Previsión Plus” recibirán una bonificación do 8% TAE da achega realizada.
Caixa Navarra: Permite contratar un depósito a un ano cun interese do 5,5% TAE a quen fagan achegas aos seus plans de pensións por un mínimo de 2.000 euros.
Citibank: Premia cun 10% as achegas (desde 3.000 euros) ou traspasos realizados aos seus plans de pensións. Non existe límite máximo paira beneficiarse das bonificacións.
Unicaja: Ofrece una bonificación do 2% polos traspasos recibidos desde outras entidades que sumen máis de 3.000 euros, ademais dun abono do 1,5% polas achegas periódicas e un 1% polas extraordinarias superiores a 2.000 euros.
BanCorreos: Bonificará aos clientes que realicen un traspaso ao seu plan de pensións desde outra entidade ou efectúen una achega extraordinaria por un importe igual ou superior a 1.000 euros, co 1% do importe traspasado ou achegado adicionalmente, até un máximo de 300 euros. Tamén recibirán o agasallo dunha microcadena con MP3.
