Até que idade é posible incluír a un fillo na declaración da renda? Só se ten dereito a desgravar polos menores de 18 anos? E se os nenos aínda non cumpriron tres anos, é posible obter una dedución maior? Estas son algunhas das preguntas que se fai o contribuínte con descendentes ao seu cargo no momento de cumprimentar os datos da declaración da renda. Outras circunstancias persoais, como ter a custodia compartida dos nenos tras unha separación, as pensións alimenticias entregadas aos menores despois de una sentenza de divorcio, a discapacidade dun dos descendentes ou que o fillo con quen se convive obteña algunha renda procedente do seu traballo durante o ano 2009 son tamén cuestións que preocupan a poucos días de que conclúa o prazo paira “saldar contas” con Facenda.
Bonificacións
Paira adecuar o imposto ás circunstancias familiares do contribuínte, a Axencia Tributaria establece os denominados mínimos persoais, que son as rendas libres de impostos, destinadas a satisfacer as necesidades básicas do cidadán e da súa familia. Paira a campaña de 2009, esta cantidade ascende a 5.151 euros anuais. Esta cifra é a base, se parte dela paira todos os españois que declaran, pero a partir de aí súmanse outras bonificacións, como as obtidas polos fillos. Si o contribuínte é maior de 65 anos, o mínimo é de 6.069 euros, mentres que si xa cumpriu 75 anos, o mínimo aumentarase de modo adicional en 1.122 euros anuais.
Si un fillo traballa e a cantidade percibida é inferior a 8.000 euros anuais, os pais aplícanse o mínimo familiar por descendente
Si ademais algún dos nenos é menor de tres anos, hai outro mínimo adicional que se suma aos anteriores e que ascende a 2.244 euros por cada fillo. Si a persoa que declara ten dous nenos dun e dous anos, respectivamente, a cantidade anterior sumaríase a esta e o resultado sería 12.036 euros.
Requisitos
Como a declaración da renda que se cumprimenta durante os meses de maio e xuño corresponde á campaña do ano anterior, para que o pai ou a nai poidan beneficiarse destas deducións, os descendentes han de cumprir os requisitos a data 31 de decembro de 2009. Tanto os menores de 25 anos como os de tres, debían selo o último día do ano pasado. Non é necesario cumprir o requisito da idade cando os fillos que convivan co contribuínte padezan una minusvalía igual ou superior ao 33%.
É posible que os fillos que convivan cos pais tamén traballen, sobre todo os maiores de idade -aínda que hai profesións, como as relacionadas cos medios de comunicación (modelos, actores…), onde os máis pequenos tamén cotizan-. En ocasións, estes empregos limítanse aos meses de verán, a contratos de poucos meses ou en prácticas, cun salario reducido. Si a cantidade percibida polo fillo é inferior a 8.000 euros anuais, os proxenitores poderán aplicarse o mínimo familiar por descendente, a condición de que este non decida facer de maneira individual a declaración. Neste caso, hai que sopesar que é o máis conveniente paira a unidade familiar. Si o fillo vai percibir como devolución do IRPF una cantidade inferior aos 1.836 euros que se poden desgravar os proxenitores, o máis acertado sería que non confirmase o seu borrador e que a familia puidese beneficiarse do mínimo por descendente.
Este ano, de novo, saltaron á prensa casos de nenos pequenos que recibiron o borrador do IRPF. Nel informábaselles de que lles correspondía una devolución de cantidades ínfimas, inferiores mesmo a un euro. A retención procedía, en ocasións, dunha conta conxunta do menor cos proxenitores. Si cométese o erro de confirmar o borrador, non poderán contar despois coa axuda que correspondería por fillo menor de idade. Cambiarían uns céntimos por 1.836 euros ou 2.244 máis si o neno non tiña aínda tres anos. Por iso, o recomendable é revisar con detalle o borrador e calcular cal é a opción máis beneficiosa.
Convivencia co contribuínte
Outro dos requisitos é que os fillos convivan co proxenitor que realiza a declaración da renda, pero esta circunstancia en ocasións expón moitas dúbidas, sobre todo, en casos de divorcio ou custodia compartida. Cando os pais e os fillos viven xuntos, pero os proxenitores declaran de maneira individual, cada un deles terá dereito a aplicarse a metade do mínimo.
En caso de custodia compartida, os mínimos por fillo se prorratean
Si os contribuíntes están divorciados, aplicarase a dedución íntegra o pai ou a nai con quen convivan os descendentes. No caso de custodia compartida, se prorratean os mínimos entre ambos os proxenitores. Dous contribuíntes divorciados que compartan a custodia dun fillo, seis meses cada un, deberían aplicar un mínimo de 918 euros por descendente. A mesma cantidade ao pai e á nai. Se a custodia corresponde a un dos ex cónxuxes, corresponderíanlle os 1.836 euros.
A Axencia Tributaria compensa tamén as pensións de manutención que uno dos pais poida pasar aos seus fillos en virtude dunha sentenza de divorcio, cun incremento do seu mínimo persoal e familiar. Quen a recibe -o outro proxenitor- tamén se ve beneficiado porque as pensións por alimentos están exentas paira quen as percibe e non ha de declaralas a Facenda.
Maternidade
As nais traballadoras con fillos menores de tres anos poden deducirse 1.200 euros anuais por cada un deles. Este beneficio tamén se aplica á adopción e ao acollemento. Nestes casos, non se empeza a contar desde o nacemento, senón a partir do momento en que o acollemento do neno ou a adopción son efectivos. Se a muller -ou a parella- adopta ao menor con cinco anos, terá dereito á dedución até o oito. Só no caso de que a nai faleza ou cando a custodia do neno gócea o pai, será este o beneficiario da dedución.
A Lei do Imposto da Renda sobre as Persoas Físicas tamén establece una dedución por nacemento ou adopción cun importe único de 2.500 euros por cada fillo nado ou adoptado en territorio español. Esta dedución deixará de ter vixencia en xaneiro de 2011.
