Recorrer multas

Até 1990 non existía en España una norma con rango de Lei en materia de Seguridade Viaria. Iso, a xuízo de Mario Arnaldo, presidente da Asociación Automobilistas Europeos Asociados, permitiu que se producise unha certa deterioración con respecto á autoridade en materia municipal e que non se cobrasen as multas. ?Creouse una sensación do todo vale?, asegura Arnaldo. Pero desde a entrada en vigor da normativa reforzáronse os mecanismos de execución e recadación de multas. ?Agora está á orde do día que a un moroso se lle embargue una conta por non pagar una multa?, afirma Arnaldo.

Anualmente xéranse en España 10 millóns de denuncias, das cales 6 millóns son de ámbito municipal e o resto, 4 millóns, de tráfico. Este inmenso volume, di Arnaldo, ?está a xestar un sistema burocrático no que se perde o obxectivo ejemplificador das sancións, e pode chegar a converterse en inxusto?. Con todo, prevalece, segundo Macarena Valera, do Real Automóbil Club de España, Race, a práctica de recorrer as multas e evitar pagar á Administración. ?Moita xente entende que se trata de algo inxusto e dunha medida recadatoria. Cando nós dicimos aos clientes as posibilidades reais que teñen de gañar un recurso, hai xente que non quere ouvir o que lle están contando e aínda así insiste en recorrer?.

Ao fío desa especie de “obsesión” por evitar o pago dunha multa proliferaron nos últimos anos empresas que ofrecen servizos sen ningunha garantía. Son as denominadas “quitamultas”, que prometen aos seus clientes desfacerse do pago que xera a infracción dunha norma de tráfico. “Cando ouvimos que una empresa quita multas non nolo creemos. Hai que deixar claro que una cousa é xestionar e outra recorrer“, di Macarena Valera, do Race. “O primeiro é dicirlle á xente que desconfíe de quen lle garanten o resultado, porque as empresas non son as que pon nin as que quitan multas. Algunhas destas empresas limítanse a pór un número de expediente e a encher un papel en branco”, engade Mario Arnaldo.

Una das cuestións básicas que debe saber calquera condutor é que a Constitución Española consagra o dereito á defensa fronte ás sancións que impón a Administración. En teoría non é necesario acudir a intermediarios paira enfrontarse a unha multa, pero o certo é que a complexidade do trámite e o descoñecemento deste limitan as posibilidades do usuarios. “O máis recomendable é que os condutores busquen asesoría, porque polo xeral descoñécense os procesos. E ás veces danse situacións nas que a xente simplemente paga e cala”, sinalan desde Axuda do Automobilista S.A., (ADA).

O traballo das asociacións e empresas serias que se dedican ao estudo e tramitación das multas de tráfico consiste en evitarlle ao cliente os problemas que se derivan do papelorio. Por iso convén, en caso de non estar adscrito a ningunha destas organizacións, buscar una asesoría seria e confiable. Sobre todo, hai que fuxir das que prometen quitar as multas. “O normal é explicar aos clientes cal é a súa situación e as posibilidades que teñen de gañar. Nós non somos quitamultas. Aconsellamos aos clientes que paguen, pois si gañan o recurso a Administración devólvelles o diñeiro. E facémolo así porque si o pago da multa demórase, o seu importe adoita aumentar”, sinala Verónica Herrando, directora de desenvolvemento de negocio da empresa Multauto, una das veteranas do sector.

As multas de tráfico xéranse por infraccións cometidas en estradas e travesías e son denunciadas pola Garda Civil de Tráfico ou a Policía Autonómica que teña competencia. As multas municipais ponse por irregularidades cometidas en termos urbanos e denunciadas por policías locais. Coa reforma na Lei de Seguridade Viaria o desconto polo pronto pago das multas increméntase até nun 30%. Para que este desconto sexa efectivo o pago debe producirse antes de que se dite una resolución sancionadora da denuncia. Outra cuestión que hai que ter en conta é que entre a notificación da infracción e a multa non pode transcorrer máis dun ano. A normativa vixente establece, desde xaneiro de 2002, que o período de caducidade pase de seis meses a un ano e que a prescrición aumente de tres meses a seis no caso das infraccións graves e de tres meses a un ano no caso das moi graves.

Cando se comete una infracción o seguinte paso é recibir a notificación da denuncia. Esta pódese producir en man, se a impuxo un axente en presenza do condutor ou se pode recibir por correo. A Lei, segundo explican desde o Race, establece a obrigatoriedade de que a Administración notifique dúas veces no domicilio do interesado. Una vez esgotouse esa vía, o normal é que o nome do infractor apareza no Boletín Oficial da comunidade á que se pertenza. Esa opción, segundo o Race, é válida, pero desde a AEA hai certas discrepancias: “a aparición dos datos nun boletín provoca indefensión, porque a xente non se dedica a ler estas publicacións. É aí onde aparecen empresas que che chaman por teléfono paira informarche da sanción e ofrecer os seus servizos. E se a Administración utilizou un sistema irregular de notificación, o darse por decatado convalida esa notificación”, explica Mario Arnaldo.

Macarena Valera, do Race, considera que o non darse por decatado “ten o seu risco”. E Verónica Herrando, de Multatuto, engade: “Se apareces no boletín é porque xa se cumpriu todo o proceso de notificación. O non coñecer a denuncia non exímeche do pago da sanción. Así que é mellor sabelo para que a persoa decida si paga ou non ou si recorre ou non”.

Despois de recibida a denuncia, se a persoa multada non comeza a tramitar o seu pago o curso lóxico é a notificación da multa. Posteriormente se esta non se paga, pasará a Facenda , onde resulta moitísimo máis complicado recorrer. Producirase, entón, una providencia de prema que obrigará ao infractor a pagar en 24 horas cunha recarga do 20% na multa. Se tampouco se producise ningunha reacción por parte do interesado a fase seguinte é o embargo de bens.

Si, en cambio, o infractor reacciona, ten varios camiños a seguir. Despois da notificación da denuncia ten 15 días paira pagar a multa e con iso anúlase o expediente. Ou ben pode facer un prego de descargos neses mesmos quince días hábiles. Se se recorre a unha asociación ou a unha empresa asesora animarase aos interesados a esixir á Administración as probas que certifiquen a infracción. “O prego de descargos consiste nunha serie de alegacións contra a denuncia. Céntrase en tentar demostrar que o que mente é o outro”, sinala Macarena Valera.

Despois dese trámite poden ocorrer dúas cousas: ou a Administración estima as alegacións e anúlase o pago da multa, ou se desestima e imponse a sanción. Neste punto algunhas asociacións aconsellan pagar e seguir adiante co recurso. “O recurso é a última fase do proceso, no que a persoa se reitera nas súas alegacións e vén deixar claro que non está conforme coa decisión da Administración”, din desde o Race.

Cando una persoa decide acometer este trámite en solitario pesa moitísimo o coñecemento da Lei. Neste apartado adoita ocorrer que, por exemplo, un infractor alegue que só se detivo dous minutos nun carril bus cando a normativa establece claramente que iso está prohibido. “Hai conceptos legais que non se coñecen e a xente termina botándose pedras sobre o seu propio tellado. Eu insisto en que o mellor é consultar con especialistas paira ter as posibilidades claras”, sinala Macarena Valera.

Una vez resolto o recurso de alzada pódese producir una estimación, é dicir, non hai que pagar, ou ben una desestimación do recurso, que fai firme a multa e que leva o pago desta, pois pola contra pódese producir unha recarga do 20% da multa. O camiño a seguir aquí, no caso de que o afectado siga en desacordo coa decisión, é acudir aos tribunais a través dun recurso contencioso administrativo, que é un proceso longo e tedioso. Pero iso si, debe pagar antes a multa, que se lle devolverá no caso de que o trámite resólvase ao seu favor.