Recuperar os obxectos perdidos

As oficinas de obxectos perdidos enchen os seus andeis en datas moi concretas: Nadal, festas municipais, rebaixas e verán. Estes departamentos multiplicáronse nas cidades case na mesma proporción en que aumentan as perdas dos máis variados obxectos. Pero en numerosas ocasións o dono dunha carteira, móbil ou libros perdidos descoñece o lugar exacto ao que acudir.

Aínda que estas oficinas son frecuentes, a miúdo pregúntase no sitio equivocado. Onde se debe dirixir a persoa que perdeu un obxecto? As posibilidades son varias, en función do lugar no que se extraviou o artigo. Estacións de tren, aeroportos e outras instalacións contan con oficinas de atención ao cliente que recollen este tipo de artigos.

En Madrid, una das cidades onde máis obxectos pérdense cada ano debido, sobre todo, ás súas dimensións e o volume de persoas que viven nela ou a visitan, os cidadáns poden acudir aos seguintes centros:

• As oficinas de atención ao cliente das estacións ferroviarias de Atocha e Chamartín, paira os extravíos en trens.
• A compañía aérea correspondente, cando a perda teña lugar nun avión.
• Información de AENA no Aeroporto de Barajas.
• No Palacio de Comunicacións, cando o obxecto atopouse en caixas de correos ou extraviado nas oficinas de Correos.
• No departamento de obxectos perdidos da Empresa Municipal de Transportes (EMT) para os extravíos en autobuses da rede da EMT.

Para consolo de todos quen perdan algo, na oficina de obxectos perdidos do Concello entréganse de maneira periódica os artigos non reclamados. Alí almacénanse todo tipo de dispositivos procedentes da vía pública, taxis, metro ou almacéns. Estas oficinas sitúanse na xefatura da Policía Local.

Os transeúntes teñen a obrigación de depositar nun lugar habilitado para iso todos os obxectos que se atopen na rúa, no metro, etc. Hai dúas opcións: depositar o artigo alleo na oficina correspondente ou entregarllo a calquera funcionario policial (sen necesidade de dar ningún tipo de explicación acerca de como se atopou), para que este deposíteo na oficina de obxectos perdidos.

Algunhas localidades, como Xixón, propoñen unha terceira posibilidade: unha chamada telefónica basta para que, axiña que como sexa posible, acuda unha dotación policial á vivenda de quen achou o ben e fágase cargo do obxecto.

Unha vez recibido nas dependencias policiais, tomaranse nótalas pertinentes e quedarán rexistradas nun libro de control as características do obxecto, a data e o lugar onde se achou. Tras este trámite, o obxecto exponse, sempre que sexa posible, nunha vitrina ou en lugar visible. Alí pódense atopar aveños tan variados como:

• Teléfonos móbiles.
• Llaveros, carteiras e documentación persoal.
• Lentes.
• Paraugas.
• Roupa.
• Libros.
• Equipaxes (na súa maioría, procedentes de estacións de tren e aeroportos).

No Concello de Bilbao diferéncianse os obxectos por tempada: “No inverno entréganse sobre todo luvas, bufandas e paraugas. No verán, abanicos, viseras e toallas”. É moi pouco habitual que se depositen reloxos e xoias. Tamén é pouco frecuente que se devolvan os teléfonos móbiles e, en ocasións, deposítanse obxectos curiosos, como dentaduras postizas.

A posibilidade de recuperar un obxecto perdido depende do propio obxecto. Localizar unha carteira con diñeiro sempre é máis difícil. Cando se extravía a documentación, a oficina onde se deposita ponse en contacto co propietario por carta certificada con acuse de recibo ou por teléfono. Aínda que é habitual que se renove canto antes, é moi frecuente que se atope 20 ó 30 días despois de perdela.

Os pasaportes ou identificacións estranxeiras envíanse ao consulado correspondente para que desde alí realícense as xestións oportunas. Os cartóns sanitarios achegan datos moi concretos acerca do seu titular e, si mediante eles non é posible localizarlle, remítense ao centro de saúde procedente. As análises envíanse ao centro que os realizou, as escrituras ao notario e as fotos, ao estudo de revelado.

Respecto das chaves, aínda que en principio pareza difícil saber a quen pertencen, algúns comercios distribúen unhas pequenas etiquetas ou “cartóns de fidelidade” que se enganchan no llavero e que permiten ao supermercado en cuestión coñecer, mediante a súa base de datos, a identidade do propietario.

O resto de útiles permanecerán á espera de que os reclamen. Para recuperalos, só hai que pasar pola oficina de obxectos perdidos, cuxo horario, na maioría dos concellos, é de luns a venres de 8:00 a 14:00 horas (no Concello de Xixón, de 8:00 a 21:00). Nelas hai que acreditar a propiedade mediante unha descrición detallada, lugar e data aproximada da perda, así como presentar o DNI.

Tras encher o correspondente formulario, pásase á vitrina ou lugar de exposición dos obxectos achados co fin de poder identificar o propio.

As novas tecnoloxías tamén facilitan o difícil labor de atopar os obxectos perdidos. Consistorios como o de Xixón ou Málaga dispoñen dunha sección, na páxina web da oficina de obxectos perdidos, para realizar todas xestiónelas vía Internet, mediante un simple formulario.

O período de devolución e depósito dos obxectos extraviados é de dous anos. Si ao cabo deste tempo o obxecto non se reclamou, concellos como o de Madrid encárganse de emitir unha notificación oficial á persoa que atopou ese obxecto para que, no caso de que estea interesada, pase a recollelo no prazo de 30 días, xa que a lei considera que lle pertence. Noutros casos, a persoa que achou o obxecto é quen debe estar pendente do prazo transcorrido desde a entrega para poder reclamar.

O Código Civil recolle o seu dereito a recibir unha recompensa por parte do propietario, equivalente á décima parte do valor do obxecto. Cando este exceda de 12,02 euros, o premio redúcese á vixésima parte, aínda que esta práctica non é común en ningún dos concellos consultados.

Desde unha das oficinas de Madrid, explican que, no seu caso, unha vez que o propietario pasa a recoller a súa pertenza, envíaselle unha notificación á persoa que o levou no seu día á oficina para que saiba que o obxecto se devolveu e explícaselle a regulación do acordo, segundo o cal ten dereito a unha recompensa. Esta mesma regulación entrégase ao dono. “Como a maioría dos obxectos non son de gran valor, a recompensa é tan pequena que ninguén se molesta en reclamala”, explican.

Outra das normas recollidas polo Código Civil regula que, “si transcorridos dous anos o hallador do obxecto decide quedar co mesmo, este deberá pagar os gastos que poida ocasionar a almacenaxe”. Na práctica, do mesmo xeito que ocorre coa recompensa, non leva a cabo porque “as oficinas de obxectos perdidos son totalmente gratuítas”.

Se ninguén se acode para retirar o artigo da oficina de obxectos perdidos, procédese da seguinte maneira:

• Publícase no Taboleiro de Anuncios e no Boletín do Concello respectivo e salgue a poxa pública.

• Entrégase a entidades de beneficencia (como en Granada ou en Bilbao).

• Os alimentos ou produtos perecedoiros dóanse a diferentes centros de beneficencia antes de que se estraguen. Pódese dar o caso de concellos que non os acepten, como o de Madrid, que non recolle alimentos, plantas, animais, material explosivo ou de risco.