Rexistro único de seguros de vida

As empresas contratan seguros paira os seus empregados. Do mesmo xeito, cartóns de crédito ou a domiciliación dunha nómina levan adxunto un seguro de vida. Ademais, dous de cada 3 pólizas de Risco (morte e accidentes) están vinculadas a préstamos e créditos, a pesar de que non é obrigatoria a súa subscrición. En total, en España hai preto de 17 millóns de seguros destinados a cubrir continxencias de morte ou invalidez e a maior parte deles nunca se chega a cobrar porque os beneficiarios descoñecen a existencia destes seguros. Así, esta falta de información permite que as aseguradoras eviten desembolsar importantes cantidades de diñeiro que pasan a engrosar as súas cifras de beneficios.

Doutra banda, as aseguradoras non teñen obrigación de comunicar a un beneficiario as pólizas de seguro de vida, polo que estes en a maior parte dos casos non poden exercer os seus dereitos de reclamación.

Ante esta situación, diversas entidades -desde asociacións de usuarios de banca até o sindicato UXT, pasando polo PSOE- solicitaron en diversas ocasións a creación dun rexistro único de seguros de vida. Este rexistro atopa o seu precedente no que xa funciona no seo da Unión Europea paira coñecer si os vehículos dispoñen de seguro. A este rexistro de automóbiles pode acceder facilmente a policía. Tamén o rexistro de últimas vontades informa aos interesados sobre si una persoa realizou testamento.

No caso do rexistro único de seguros de vida, só se podería consultar tras o falecemento dunha persoa, ou tras un accidente grave, de tal maneira que se poida preservar a intimidade e evitar o mal uso da información.

Ao mesmo tempo, nel reflectiríanse todos os seguros de vida dos que é titular una persoa (o do cartón de crédito, o da empresa, o subscrito por el mesmo paira paliar continxencias, o seguro do crédito hipotecario, etc.), quen son os beneficiarios, as contías e a compañía coa que se subscribiu devandito seguro.

Os beneficios deste rexistro son evidentes. O primeiro é a obtención de información. Até agora, este tipo de seguros, adscritos a outros produtos deixaban de cobrarse porque os beneficiarios descoñecían a súa existencia e aos cinco anos do suceso prescriben os dereitos de reclamación.

Doutra banda, os beneficiarios evitarían un longo camiño paira descubrir con que entidade está subscrito cada seguro así como a cantidade que cobre. Ademais e como obxectivo fundamental, daría ao seu lexítimo propietario o aforro e os beneficios dun seguro cuxo fin último é precisamente aliviar situacións dolorosas. Con este rexistro, se se produce un suceso luctuoso no que falece o pai de familia, os fillos, a esposa ou os herdeiros legais poden coñecer en que situación quedan e onde poden reclamar cada una das pólizas subscritas.

Pero mesmo o coñecemento sería paira o propio usuario, xa que en ocasións, os consumidores descoñecen que certos produtos, sobre todo bancarios, levan a subscrición dun seguro de vida: os cartóns de compra a crédito de grandes superficies, os seguros a todo risco e terceiros de vehículos, determinadas pólizas especiais paira autónomos, contratos laborais especiais paira desenvolver traballos considerados perigosos, o crédito ao consumo paira as reformas do fogar, as viaxes e o uso de transporte público… Algúns destes seguros só cobren durante un período determinado de tempo: a duración do crédito ou a duración da viaxe, pero noutros casos o seguro mantense vixente mentres manteñamos a titularidade do produto, como é o caso dos cartóns de compra a crédito ou os seguros que pagan as empresas polos seus traballadores.

As propostas paira constituír este rexistro de seguros de vida seguiron dous camiños. Por unha banda, o Partido Socialista presentou una proposta non de lei ao Congreso dos Deputados a finais do ano pasado que foi rexeitada pola Comisión de Sanidade e Consumo.

Esta proposta recolle precisamente a obrigatoriedade que teñen as compañías aseguradoras de “avisar aos posibles beneficiados das pólizas de seguros de vida, en caso de defunción do titular, para que poidan exercitar o seu dereitos respecto ao capital asegurado paira tal continxencia”. Esta proposta incide en que este rexistro de seguros de vida “podería resultar enormemente útil aos posibles beneficiarios, os cales, a miúdo, han de realizar multiplicidad de consultas e xestións, precisamente en momentos en que o seu estado anímico adoita estar bastante afectado”. A proposta deste rexistro debería incluír, segundo o principal partido da oposición “os datos dos tomadores, asegurados e beneficiarios, así como dos capitais asegurado, cuxa información sexa accesible, sempre con posterioridade ao falecemento do asegurado, ás persoas que ostenten un interese lexítimo respecto diso”.

Pola súa banda, a proposta de Ausbanc, á que se sumaron UXT, Automobilistas Europeos Asociados (AEA), a Federación Nacional de Autónomos (ATA), a Unión de Profesionais e Traballadores Autónomos (UPTA), a Asociación de Amas de Casa, Consumidores e Usuarios de Madrid (AACCU), a Unión de Consumidores da Comunidade de Madrid (UCE-Madrid) e a Federación Unión Cívica Nacional de Consumidores e Amas de Fogar de España (UNAE), recolle a necesidade dun rexistro, como un medio de defensa dos consumidores e de dereito á información por parte de quen son beneficiarios de pólizas e descoñéceno. A súa proposta baséase nos “centos de pólizas, e por tanto de indemnizacións económicas que deixan de cobrarse por descoñecemento”.

Desde UNESPA, sitúanse a favor deste rexistro porque “ofrecería una maior transparencia”, pero ao mesmo tempo solicitan que se amplíe a outros produtos como depósitos bancarios, participación en fondos de investimento ou bonos, entre outros.

O seguro de vida é una fórmula de aforro coa que se pretende conseguir, mediante o pago dunhas curmás, seguridade económica ante riscos relacionados coa propia existencia. Estes seguros cobren a morte, a invalidez ou a xubilación. Así se poden subscribir seguros puros (os que só cobren una continxencia) ou mixtos (aqueles que combinan a cobertura de diferentes riscos).

• Seguros por falecemento: teñen una forma “pura” xa que só cobren ese risco. Teñen dúas modalidades:
  • Temporais: ofrecen a cobertura durante un tempo determinado (unha viaxe, varios anos, ou até unha idade fixada previamente. Neste caso, se o asegurado falece durante a vixencia do seguro, os beneficiarios cobrarán o capital contratado, pero si sobrevive a compañía non pagará ningunha indemnización.
    • Constante: o capital será o mesmo durante a vixencia do seguro
    • Crecente: o capital aumentará co paso do tempo
    • Decreciente: se o seguro está destinado á cancelación dun crédito.
  • Vida Enteira: Os beneficiarios cobrarán o capital estipulado, independentemente de cando ocorra o suceso.
• Seguros de vida-aforro: tamén teñen una forma “pura” e o seu obxectivo fundamental é ofrecer ao asegurado, transcorrido un prazo convido, un capital que se pode percibir nun só pago ou en pagos fraccionados. Por exemplo un seguro paira a xubilación.
• Seguros mixtos: combinan tanto os seguros de falecemento, como os de vida e aforro e permiten a contratación de coberturas complementarias. Desta forma, cunha soa póliza cóbrense varias continxencias: falecemento por accidente, por accidente de circulación, invalidez absoluta e permanente, invalidez profesional, etc.