Entre as prestacións por morte e supervivencia que ofrece a Seguridade Social -como pensións de viuvez e orfandade, subsidios a favor de familiares e indemnizacións especiais en casos de accidente ou enfermidade laboral-, atópase o ‘auxilio por defunción’. Trátase dunha cantidade de diñeiro fixa que os familiares directos poden cobrar tras o falecemento dun traballador ou pensionista dado de alta na Seguridade Social. A contía estipulada no Réxime Xeral dos traballadores é de 30,05 euros, unha cantidade irrisoria se se considera que un servizo funerario non baixa, aproximadamente, dos 1.800 euros, e que o espírito da lei -que provén dunha normativa dos anos setenta- é o de cubrir eses gastos.
A vantaxe do subsidio por defunción é que non esixe períodos de cotización en ningún caso
Non son moitos os familiares que o solicitan, segundo afirman desde os Servizos Centrais da Seguridade Social, xa que se trata dunha “prestación residual que non se actualizou porque se desenvolveron outras, como a pensión de viuvez”, como afirma Belén Callejos, encargada de Asistencia Sanitaria. Pero aínda que descoñecida por moitos, é unha suma de diñeiro á que os familiares teñen dereito, que pode solicitarse e que demanda menos requirimentos e papelorio que outras dese mesmo tipo.
Os beneficiarios
A quen corresponde a axuda, á nai ou os fillos? A lei presume que os beneficiarios deste subsidio son os que soportasen os gastos do funeral, na seguinte orde: o cónxuxe, os fillos e os parentes do falecido que convivisen con el. A prestación outórgase desde o mesmo día en que se produce a morte da persoa, e o trámite debe realizarse nas oficinas da Seguridade Social. Para poder acceder a esta axuda, débense presentar o certificado de defunción, os documentos nacionais do cónxuxe ou os fillos, así como dos parentes que convivían coa persoa falecida no momento da súa morte, e a solicitude correspondente que proporcionará a Seguridade Social.
A lei presume que os beneficiarios deste subsidio serán os que corran cos gastos do funeral
A vantaxe do subsidio por defunción é que non esixe períodos de cotización en ningún caso. Esta característica diferénciao doutras prestacións por morte, que solicitan períodos mínimos dependendo das causas do falecemento. Por exemplo, se se debe a unha enfermidade común a esixencia sería de 500 días de cotización dentro dun período ininterrompido de cinco anos anteriores e inmediatos á morte. En cambio, se se debe a accidente, laboral ou non, non se esixirá período mínimo de cotización.
As particularidades dos réximes especiais de traballo (agrario, traballadores por conta propia e autónomos, empregados do fogar ou minaría e carbón) non establecen diferenzas co Réxime Xeral para acceder ao subsidio por defunción. Os requisitos son os mesmos en todos os casos. Isto débese a que aínda que estes réximes diferéncianse nas súas normas do Réxime Xeral, as sucesivas modificacións legais os han ido equiparando en materia de pensións.
Non ocorre o mesmo para os funcionarios civís do Estado. O subsidio por defunción cobre os gastos de enterro, e a cantidade que corresponde percibir aos familiares calcúlase en función da idade do falecido. A prestación é recoñecida e xestionada pola Mutualidade Xeral de Funcionarios Civís do Estado (MUFACE), e cóbrese practicamente nas mesmas situacións e baixo os mesmos requisitos antes citados, pero contempla unha base única fixada por lei (187,82 euros), que se multiplica pola idade do falecido:
- Ata os 41 anos, multiplicando a base pola súa idade total ao momento da súa morte.
- A partir dos 41 anos, multiplicarase a base pola cantidade de anos que lle faltase ao falecido para chegar aos 80 anos. Desta maneira, os familiares dunha persoa de 35 anos cobrarían ao redor de 6.500 euros, e os das persoas de 60 anos, ao redor dos 3.700 euros.
