Os españois, segundo datos de diversos estudos, descoñecen como poden calcular a súa pensión de xubilación e, en xeral, teñen escasa educación financeira. Pero o que si sabe a gran maioría é a conveniencia de ter un plan de pensións paira complementar os seus ingresos tras a xubilación, un produto que adoitan subscribir entre os 35 e 55 anos, e ao que dedican o 10 % ou 15 % do seu aforro financeiro. Os novos orzamentos inclúen una rebaixa do límite de achegas aos plans privados de pensións e a creación dun plan público. A continuación explicámosche que cambia esta medida e como che pode afectar.
Cal é a fiscalidade do meu plan de pensións?
Os plans de pensións privados sempre foron atractivos paira os españois pola súa fiscalidade. De feito, segundo un informe de o Observatorio Inverco, case o 20 % dos españois ten subscrito un plan de pensións privado. Con todo, desde o ano 2020 houbo rebaixas importantes, e agora, nos novos orzamentos xerais do Estado, o Goberno estableceu que o máximo que se poderá desgravar en plans privados será de 1.500 euros. “Isto reduce moito o incentivo fiscal que se estivo manexando desde hai anos”, sinala Santiago Carbó, catedrático de Economía da Universidade de Granada (UGR).
A redución, en realidade, é notable. Até o ano 2020 podíanse desgravar 8.000 euros (o diñeiro que se metía no plan de pensións podíase descontar do IRPF cun tope de 8.000 euros ao ano). Desde o 1 de xaneiro deste ano (2021) rebaixouse a cantidade a 2.000 euros, e a última diminución que se contempla nos orzamentos baixa até 1.500 euros (un 25 % menos que na actualidade).
Esta rebaixa xustifícase por parte do Goberno porque só as rendas altas parecen acceder a este beneficio fiscal. Con todo, como explica o catedrático, “isto non é conveniente, porque o aforro paira pensións é moi importante e beneficia a todos”. Ademais, na recuperación do fondo investido na xubilación “vólvese a pasar ‘por caixa’ en termos impositivos e, por tanto, os incentivos fiscais son moi reducidos”, engade o experto.
Imaxe: USA-Reiseblogger
Convenme contratar un plan de pensións?
Non caben dúbidas a este respecto, e os datos corrobórano: sempre é conveniente contratar un plan de pensións ou ter un claro plan de aforro paira a xubilación. De feito, os españois dedican entre un 10 % e un 15 % do seu aforro financeiro a este propósito, calcula o experto.
Como queda entón a situación paira os plans privados? Segundo explica o Goberno de España, paira a gran maioría de aforradores o recorte no tope das achegas non suporá un gran cambio. Isto é así porque, segundo datos da AIReF (Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal), o límite das achegas está “en consonancia co investimento medio dos españois en plans de pensións”. E fontes ministeriais sinalan que só se beneficiaban das desgravacións fiscais “as rendas máis altas e as entidades comercializadoras”.
Que é o plan de pensións público?
O que se propón agora desde o Goberno é contratar, sobre todo, plans de empresa. Parte dos ingresos dos traballadores destinaríanse a un plan de xubilación de empresa, que ten dúas vantaxes:
- Comisións moi baixas: as comisións de máis do 90 % dos plans privados superan o 0,5 % que se manexa como probable paira os plans de emprego de promoción pública. De feito, os límites legais oscilan entre o 1,05 % e o 1,7 %.
- Desgravación de 8.500 euros.
Isto supón, na práctica, un cambio no sistema de incentivos, “promovendo os plans de empresa sobre os privados”. Fomentar os plans de empresa non é una mala opción, pero non é desexable desincentivar os plans privados. “Así —comenta Carbó—, fose conveniente promover ambos. Una cousa non quita a outra”.
O fondo de pensións público (o titular é o Estado) realizará investimentos coas achegas dos partícipes, do mesmo xeito que fan as entidades privadas cos seus plans de pensións, paira garantir despois o pago da prestación.
Poderán acceder aos plans de pensións os empregados das administracións e os autónomos. A este respecto, Carbó asevera que “todo pode complementar e axudar”, e non cabe dúbida de que a súa inclusión en plans de empresa públicos é útil, pero insiste en que “tamén hai que deixar aberta a vía privada”. Os incentivos poden ampliarse ou cambiarse, pero “sempre que sexa paira un beneficio de todos”.
Con todo, convén sinalar tamén que os plans de pensións españois, como lembran desde a Organización paira a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos (OCDE), son caros e pouco rendibles. En concreto, os seus custos operativos eran en 2018 os terceiros máis altos de entre os países desenvolvidos (tras Letonia e República Checa), á inversa que a súa rendibilidade, que estaba entre as máis baixas.
