O emprego a distancia é unha modalidade en alza. Hai uns anos eran poucas en España as persoas que tiñan a súa vivenda como centro de traballo. Na actualidade, se se compara con outros países da Unión Europea ou con Estados Unidos, as cifras seguen sendo pequenas, pero multiplicouse o número de empregados que non acode a diario á empresa para a que presta os seus servizos. Como a regulación desta modalidade de traballo era escasa e non atendía á súa forma de desenvolver a actividade laboral, a Lei modernizouse para equiparar en dereitos e obrigacións aos teletrabajadores co resto dos seus compañeiros. A continuación apúntanse as novidades en canto ás proteccións e dereitos legais que desde xullo incumben aos traballadores a distancia.
Traballar a distancia
Co teletrabajo, o empregado, seguindo a planificación feita de antemán, desempeña as súas funcións desde a súa vivenda ou desde calquera outro lugar fóra da empresa. Por regra xeral, o uso das novas tecnoloxías permítelle estar conectado ao centro de traballo coma se estivese alí presente. En función da modalidade elixida, é posible tanto realizar todo o traballo en casa como acudir á empresa unhas horas á semana.
A flexibilidade horaria do traballo desde casa permite conciliar a vida laboral coa familiar
Unha das vantaxes do teletrabajo é que permite aforrar custos laborais tanto ao empregado como ao empresario.
O traballador non gasta diñeiro en combustible ou en transporte público a diario e tampouco pasa o seu tempo en interminables atascos. Tamén diminúe o desembolso que ten que realizar en almorzos e comidas. Pero una das principais razóns polas que unha persoa elixe exercer o seu labor desde casa é que a flexibilidade horaria permítelle a conciliación da vida laboral coa familiar.
- Os beneficios para o empresario radican no aforro en electricidade, calefacción, espazo ou na redución dos pluses de transporte. Ademais disto, os resultados dos teletrabajadores adoitan ser mellores, sobre todo cando exercen o seu labor por obxectivos, xa que teñen maior produtividade e menos absentismo.
Como inconvenientes está sobre todo o perigo de non ter unha boa organización para realizar o traballo. Xunto a iso, atópanse a falta de contacto directo cos compañeiros, a posibilidade de confundir o fogar co centro de traballo ou a intromisión dos familiares na vida laboral.
Máis protección legal para o teletrabajador
Unha das desvantaxes que, ata agora, tiñan as persoas que realizaban o seu traballo fose do centro laboral era a escasa protección legal coa que contaban con respecto aos seus compañeiros. Nada se dicía no Estatuto dos Traballadores sobre os seus dereitos á formación profesional continua para poder mellorar no plano profesional, nin a estar protexidos en materia de riscos laborais, seguridade e saúde. Ademais, os seus dereitos de representación colectiva estaban, nalgúns casos, recortados.
Coa Lei 3/12, de 6 de xullo, de Medidas Urxentes para a Reforma do Mercado Laboral, introdúcense cambios na regulación do teletrabajo. Incorpóranse novos dereitos e obrigacións para equiparar aos empregados que exercen a súa actividade laboral no seu domicilio cos que o fan dentro da empresa.
A Lei incorpora novos dereitos para equiparar aos teletrabajadores cos seus compañeiros
En concreto, a Lei modifica o artigo 13 do Estatuto dos Traballadores, que ata agora se denominaba Contrato de traballo a domicilio e no texto actual pasa a chamarse Traballo a distancia.
Segundo a antiga redacción, era un traballo no que a prestación da actividade laboral realizábase no domicilio do traballador ou no lugar elixido por leste e sen vixilancia do empresario. É dicir, esta persoa só podía desempeñar as súas funcións desde a súa casa ou desde un sitio escollido por el, pero en ningún caso desde a empresa.
Coa nova regulación, non fai falta que esta actividade se desempeñe só na vivenda do empregado ou no espazo que el elixa, senón que se pode facer “de maneira preponderante” nestes lugares. Isto significa que pode traballar un tempo na empresa e o resto desde outros sitios. Sería o caso dunha persoa cunha xornada laboral de 35 horas semanais que traballa na súa casa 25 horas e 10 na empresa. Moitos empresarios e empregados optaron por esta modalidade. Xunto a isto, o texto vixente elimina a frase “sen vixilancia do empresario”.
Se a anterior redacción do artigo 13 do Estatuto dos Traballadores dicía que o salario destes empregados será como mínimo igual ao dun traballador de categoría profesional equivalente no sector económico de que se trate, as modificacións introducidas fan que a regulación sexa moito máis concreta. Agora, os traballadores a distancia terán os mesmos dereitos que os que prestan os seus servizos no centro de traballo da empresa, salvo os que sexan inherentes á realización da prestación laboral no mesmo de maneira presencial. En especial, o traballador a distancia terá dereito a percibir, como mínimo, a retribución total establecida conforme ao seu grupo profesional e funcións.
Outros cambios legais para o traballo a distancia
A Lei tamén incorpora outros cambios que favorecen a quen exercen o seu labor a distancia:
O texto vixente sinala que o empresario deberá establecer os medios necesarios para asegurar o acceso efectivo destes traballadores á formación profesional para o emprego, co fin de favorecer a súa promoción profesional.
Así mesmo, para posibilitar a mobilidade e promoción, deberá informar os traballadores a distancia da existencia de postos de traballo vacantes para o seu desenvolvemento presencial nos seus centros de traballo.
O antigo artigo 13 do Estatuto dos Traballadores non aludía á prevención de riscos laborais cando se trataba de empregados que traballaban desde o seu propio domicilio. A Lei elimina a desprotección á que ata agora estaban sometidas, en moitos casos, as persoas que desenvolvían a súa actividade desde casa. A normativa vixente engade o dereito dos traballadores a distancia a ter unha adecuada protección en materia de seguridade e saúde. Débese aplicar, en todo caso, o establecido na Lei de Prevención de Riscos Laborais e a súa normativa de desenvolvemento.
Ademais, amplíanse os dereitos sindicais destes traballadores. Antes, permitíase o exercicio dos dereitos de representación colectiva dos empregados a domicilio, excepto cando se tratase dun grupo familiar. Agora, elimínase esta excepción e todos os traballadores teñen estes dereitos. Para exercelos, deberán estar adscritos a un centro de traballo concreto da empresa.
