A Serra de Atapuerca alberga innumerables fósiles nos seus diferentes niveis, pero ata agora os científicos non descubriran grandes asociacións de fósiles nun mesmo nivel do chan. Investigadores da Universidade Rovira i Virgili (URV) e da Universidade de Zaragoza (UNIZAR) confirman o achado da asociación de restos fósiles coa maior diversidade de anfibios e réptiles.
Un equipo multidisciplinar e internacional de paleontólogos dedícase tras cada campaña e de forma exclusiva a cribar os restos extraídos polos arqueólogos no xacemento da Sima do Elefante en Atapuerca. O seu obxectivo é atopar ósos de animais diminutos como ratos, musarañas, sapos e serpes. O último achado superou as expectativas dos científicos. “A asociación de fósiles descuberta é a maior atopada nun nivel dos xacementos da Serra de Atapuerca. Corresponde ao 64% das especies que viven actualmente nos arredores da Serra de Atapuerca: o 81% dos anfibios e o 47% dos réptiles”, sinala Hugues-Alexandre Blain, autor principal e investigador no Instituto Catalán de Paleoecología Humana e Evolución Social (IPHES) da URV.
Unha salamandra, un tritón, oito ras e sapos, unha tartaruga terrestre, tres lagartos e catro serpes son os animais fósiles achados no xacemento. Un total de 18 taxones, entre os que destaca por primeira vez o tritón palmeado (Lissotriton helveticus), un sapo pintojo (Discoglossus sp.) e unha lagartija do xero Podarcis. “No caso dos fósiles do tritón palmeado, estes corresponderían á mención máis antiga para esta especie na Península Ibérica”, recalca Blain, quen confirma que, fóra das tartarugas, “todas as especies representadas están presentes na provincia de Burgos na actualidade”. Por tanto, a herpetofauna tiña xa un aspecto moi moderno hai 300.000 anos.
O achado permitiu demostrar tamén que durante o Pleistoceno o clima era máis cálido que o actual. “Pero comparado cos outros xacementos da Serra de Atapuerca correspondería a un período máis seco”, apunta o investigador. Xunto a estes datos, o estudo confirma ademais que a paisaxe asociada estaba “probablemente” composto por un bosque-galería ao redor dun curso de auga tranquila, dentro dun ambiente mediterráneo que se alternaba entre zonas de pradarías secas e espazos rochosos ou pedregosos e de matogueiras abertas.
Este tipo de estudos pode achegar datos de interese biolóxico para saber que especies vivían fai un millón de anos en Atapuerca, pero tamén proporciona “datos biocronológicos cando as especies son diferentes e datos paleoclimáticos e paleoambientales cando se estudan as variacións na composición destas faunas en relación ao actual”, sinala Blain.
