As aplicacións e os xogos para teléfonos móbiles revolucionaron os modos de aprendizaxe. Por iso non podían esquecerse de quen teñen dificultades de comprensión. Dislexia, autismo e outras necesidades especiais marcan o desenvolvemento de distintas propostas que se recollen neste artigo para que axuden a pais e profesores na súa tarefa de educar. Pero sobre todo, perséguese o benestar dos pequenos e a mellora da súa aprendizaxe.
Os nenos con dislexia teñen dificultades para aprender a ler e a escribir. Este trastorno neurobiológico afecta o seu proceso de aprendizaxe e tópanse con obstáculos, como a lectura e as regras de ortografía, as dúas frontes que ataca “Dyseggxia” (“Piruletras” na versión en castelán). Esta aplicación é un xogo para teléfonos móbiles que, segundo as súas creadoras (Luz Rello, Clara Bayarri e Azuki Gorriz), “axuda aos nenos con dislexia a superar os seus problemas de lectura e escritura en castelán a través de divertidos xogos”.
Para deseñar os xogos tivéronse en conta erros de lectura e escritura habituais entre menores con dislexia. A partir destes, aplicáronse métodos científicos para crear os xogos e axudar aos pequenos. “Os usuarios son, desde hai dous anos, partícipes do desenvolvemento do xogo”, explica Luz Rello. Hai tres niveles de dificultade (fácil, medio e difícil), con cinco tipos de exercicios. En todos os casos, os nenos han de elixir a resposta correcta entre varias palabras ás que falta ou sobra unha letra, esta substituíuse por outra incorrecta que han de detectar, ou ben se xoga con palabras para que elixan a terminación correcta ou separen varios termos xuntos.
“Comprobamos a eficacia da app mediante unha avaliación científica nun colexio de Barcelona, en colaboración cos psicólogos de Creix “, explica Luz Rello. “Así confirmamos que, tras 12 sesións de 20 minutos cada unha, a aplicación mellora a ortografía dos pequenos con dislexia de 9 a 11 anos“, engade.
Esta app foi finalista dos premios Vodaphone na categoría de Educación. Está dispoñible de maneira gratuíta para iPhone, iPod Touch ou iPad e en fase beta para Android. Ata o momento, contabilizáronse máis de 12.000 descargas.
As letras e eu, un conto para comprender a dislexia

Para resolver un problema, primeiro hai que coñecer a súa orixe. “As letras e eu” é un conto interactivo adaptado para iOS e Android. Os pequenos comprenden con el que é a dislexia e por que impide aprender como o fan o resto de nenos. Téntase axudar aos pequenos, e tamén aos pais, a comprender o porqué das dificultades que experimentan os menores con dislexia.
O conto é obra dunha pedagoga e a nai dunha nena con dislexia, polo que plasmaron nel as preocupacións e solucións que estiman adecuadas a partir da súa experiencia. As ilustracións recorren a imaxes sinxelas, con letras maiúsculas para mellorar a súa visibilidade -aínda que se recomenda que a pantalla non sexa moi pequena- e audio para facilitar a lectura aos menores, xunto con indicacións para os pais.
A aplicación está dispoñible para Android e para iOS por 1,99 euros. Pódese descargar en castelán, catalán, eúscaro, inglés e italiano.
Palabras Especiais, para recoñecer palabras escritas
“Special Words” (Palabras Especiais) é unha app deseñada en varios idiomas, entre eles o castelán. A súa finalidade é que os pequenos recoñezan palabras escritas, como “coche” ou “can”. Para iso, recórrese a imaxes e sons que se agrupan en catro niveles de dificultade e que contaron coa achega de pais, nenos e profesionais.
A aplicación reúne un total de 96 palabras en 19 idiomas para “captar a atención de menores con síndrome de Down, autismo, discapacidade auditiva e outras dificultades de aprendizaxe”. Exponse dun modo interactivo e personalizable, para que os nenos borren ou engadan as súas propias palabras.
Esta app está dispoñible para Android e para iOS por 18 euros. Pódese descargar en castelán e catalán, entre outros idiomas. Foi finalista nos premios Vodafone, xunto con “Piruletras”.
Sígueme, para nenos con autismo

A Universidade de Granada apoia esta aplicación deseñada para potenciar a atención visual e adestrar a adquisición do significado. “Sígueme” está pensada para pequenos con autismo. Divídese en seis fases, “desde a estimulación basal á adquisición de significado a partir de vídeos, fotografías, debuxos e pictogramas”. Para o seu desenvolvemento, levouse a cabo un estudo piloto cunha mostra de 85 alumnos de 22 centros de todo o país.
Esta app diríxese a nenos que aínda non len, non saben escribir “nin accederon á comprensión do significado das palabras e as imaxes”, explica a Universidade de Granada. Na primeira fase (“Atención”) preténdese captar a atención a través de estímulos visuais e auditivos, para logo traballar a abstracción, a asociación e xeneralización de conceptos e, na última fase, actividades de categorización e asociación mediante xogos.
“Sígueme” pódese descargar de maneira gratuíta para iPad ou para tabletas Android e computadores con sistema operativo Windows ou Linux.
Adapro, un procesador de texto para persoas con dislexia e autismo

“Adapro” é unha ferramenta útil para estudantes de máis idade. Este procesador de textos diríxese a persoas con dislexia ou diversidade funcional, como autismo. O obxectivo é manter a atención de quen utilice este sistema para, entre outras cousas, “previr a confusión visual dos caracteres”. Para iso, coidouse o tipo de letra utilizada e o contraste.
Este procesador de textos baséase nunha aprendizaxe visual. Unha base de datos almacena ata 10.000 palabras con representación gráfica para que os usuarios asocien o concepto a unha imaxe. Do mesmo xeito, é posible asociar os documentos a un pictograma e, respecto dos nomes, non se empregan extensións para que sexa máis fácil recoñecelos.
“Adapro” pódese descargar de maneira gratuíta, xa que conta con licenza de código aberto. É un proxecto FEDER da Unión Europea.