Despacito e con boa letra. Ese é o camiño que hai que seguir se se quere conseguir o principal propósito da escritura: comunicar unha mensaxe. Desde os primeiros trazos ata lograr unha escritura fluída e personalizada, os nenos deben percorrer un longo camiño no que é fundamental o apoio e a atención de pais e docentes.
Imagen: CONSUMER EROSKI
Nin pluma nin tinteiro, nin lapis nin bolígrafo. O teclado dun computador pasou a ser hoxe en día o principal instrumento de escritura usado en todo o mundo, para substituír a tradicional arte da caligrafía pola mecanografía. Con todo, o ensino da escritura manual é aínda fundamental para un correcto desenvolvemento educativo dos nenos.
A aprendizaxe desta habilidade desenvólvese a medida que avanza na súa escolarización e atravesa tres etapas ou fases diferenciadas: unha preparatoria, que se desenvolve nos dous primeiros anos de Educación Infantil e na que se prepara ao neno para adquirir o control grafomotor necesario para a posterior escritura; unha fase caligráfica, onde a ensino se centra na escritura en si, na aprendizaxe dos distintos grafismos das letras e a súa secuenciación; e unha última etapa de perfeccionamento , cando o neno consolida a aprendizaxe adquirida con anterioridade e logra personalizalo e dotalo do seu propio estilo.
Para que un texto escrito cumpra a súa principal función comunicadora debe ser legible
O progreso de cada neno nas dúas primeiras etapas depende en xeral do grao de madurez que adquirise, é dicir, debe ter un adecuado nivel intelectual, desenvolver de forma satisfactoria a linguaxe e obter a habilidade psicomotriz apropiada. Pero non basta “con aprender a escribir”. Para que un texto escrito cumpra a súa principal función comunicadora debe ser legible non só por quen o escribe, senón tamén polos demais. Conseguir este obxectivo é cuestión de práctica.
Recursos para practicar
Fichas, fichas e máis fichas. O principal método utilizado na escola para o ensino da escritura baséase na práctica a través de fichas e cadernos deseñados de modo exclusivo para este fin. Forman parte do material escolar dos nenos e, por tanto, deben permanecer nas aulas. Pero os pais en casa tamén poden axudar aos seus fillos para que adquiran un correcto desenvolvemento da escritura. Para iso, poden utilizar os distintos recursos que hoxe en día, grazas a Internet, están dispoñibles cun clic de rato. EROSKI CONSUMER seleccionou algúns dos máis interesantes:
Etapa preparatoria:
Etapa caligráfica:
Miúdos Peques: a sección de caligrafía desta web inclúe unha colección de 66 fichas didácticas para imprimir. Os números, frases curtas, trabalinguas e versos son algunhas das propostas destes materiais.
Taller de caligrafía: un completo caderno de 45 páxinas para alumnos do primeiro ciclo de Primaria. Traballa con tres tipos de pautas (Montessori, simple e cuadrícula) exercicios de caligrafía con pictogramas.
Antes de empezar
Antes de empezar a utilizar os recursos mencionados, os pais deben ter en conta unha serie de pautas que son imprescindibles para unha correcta aprendizaxe:
Ensinarlle a suxeitar ben o lapis: o primeiro paso para que a escritura sexa legible pasa por suxeitar de forma correcta o lapis, entre o dedo índice e pulgar e apoiado no dedo corazón. O neno debe usar un lapis adecuado á súa idade, máis groso para os máis pequenos e máis fino para os maiores.
Sentar de forma adecuada: a posición que adquire o neno ao escribir é determinante para conseguir unha boa letra. Por iso, debe sentar nunha cadeira con respaldo onde poida apoiar as costas, situarse fronte á mesa cos brazos nela e colocar o caderno ou papel diante da man coa que escribe, levemente virado á esquerda se é destro, ou á dereita se é zurdo.
Non importunar: débese dedicar á actividade o tempo xusto. Os nenos xa practicaron en clase e, por tanto, non se lles pode importunar coa mesma tarefa de forma continua en casa. Unha boa maneira de empezar é escribir unha letra, unha palabra ou unha frase ao día, en función do nivel escolar do alumno.
O proceso de aprendizaxe da escritura desenvólvese na aula escolar. Con todo, desde casa, os pais poden colaborar e axudar a que se adquira de forma efectiva:
Práctica: practicar é a mellor maneira de adquirir unha boa caligrafía. En casa pódese aproveitar calquera ocasión para que o neno escriba sen que o considere unha tarefa escolar. Pódeselle pedir que anote a lista da compra, que escriba el mesmo as invitacións de aniversarios ou pequenas notas aos seus pais ou irmáns cando teña algo importante que comunicarlles.
Ser un exemplo: os nenos deben saber apreciar a importancia que a escritura ten na comunicación, por iso os pais deben utilizala con frecuencia e mostrarlle como exemplo dunha correcta caligrafía.