Artigo traducido por un sistema de tradución automática. Máis información aquí.

Entrevista

Maite Martínez, membro do equipo técnico de Xoguete Seguro

Un xoguete é seguro sempre que se utilice co mesmo fin para o que se creou
Por Marta Vázquez-Reina 15 de Decembro de 2007
Img maite portda
Imagen: Ned Raggett

Diplomada en maxisterio, Maite Martínez forma parte do equipo técnico de Xoguete Seguro, un proxecto Europeo cuxo obxectivo é informar e formar aos consumidores, pais, educadores e nenos sobre a seguridade dos xoguetes, o seu uso seguro e o seu consumo responsable, así como facilitar ferramentas de defensa dos dereitos dos consumidores.
Por outra banda, Maite é, ademais de socia, a especialista en procesos de ensaio e aprendizaxe a través do xogo e os xoguetes de Marinva , unha empresa especializada no deseño e realización de proxectos educativos que naceu fai dez anos co obxectivo de tomarse moi en serio o mundo do xoguete, asesorando a empresas fabricantes de xoguetes, institucións educativas, asociacións e escolas respecto das posibilidades educativas que ofrecen o xogo e os xoguetes. Así mesmo, é colaboradora habitual da Asociación Internacional polo Dereito ao Xogo (AIDJ) e da Asociación de Ludotecas de Cataluña.

Por que é tan importante xogar?

É unha parte esencial do universo infantil. Os xoguetes e os xogos facilitan o encontro das nenas e nenos co mundo. Estimulan a súa socialización e funcionan como un elemento transmisor de cultura. Ponlles en contacto coa contorna e a cultura na que nós vivimos, e que lles rodea a eles.

Xogar co computador ou a videoconsola é “xogar”?

Hai que deixarse guiar polos consellos e recomendacións impresas nas portadas
Claro que si. Con moderación, pero igual que con todo. Pasar horas dándolle patadas a un balón non é san; ler compulsivamente, tampouco. O mesmo sucede cos novos xoguetes, cumpren a súa función se se utilizan ben. Igual que non se permitiría a un neno de tres anos manipular un xogo de química, os videoxogos teñen as súas idades e os seus tempos, por iso hai que deixarse guiar polos consellos e recomendacións impresas nas portadas, e tampouco está de máis probalos antes.

Como se valora a seguridade do xoguete?

Por unha banda está a idea obxectiva: un xoguete é seguro cando se utiliza para o que está pensado que se utilice. Despois entra a percepción subxectiva. Por pór un exemplo: unha bóla de cristal, aquela que ao virala cae a neve en mans dun neno de seis meses pode parecer perigoso, pero non o é se a súa nai está co bebé. Se comparten ese encontro, a maxia dese obxecto cumprirá a súa función.

Que importancia ten por tanto a presenza do pai ou a nai nos xogos?

Nos primeiros anos da infancia a súa presenza non é tan importante. Trátase de que os pais formen parte dos xogos. Non é necesario que os pais sexan expertos e que estean cheos de imaxinación e de enerxía, sinxelamente falo de acompañar aos seus fillos no tempo e no espazo de xogos. Conforme se fan un pouco maiores, o pai e a nai poden facer de compañeiros: idear a historia do xoguete, axudar a montalo e, despois, deixar que sexan os nenos quen se mergullen no mundo creado. Ao fío disto, aproveito para indicar que o que hai que evitar é a soidade do neno no xogo. As consolas, en teoría, provocan certo rexeitamento, aínda que logo véndense e compran moitas, pero perséguelles a imaxe de que o neno xoga só. Non ten por que ser así, xa que pode facelo en compañía.

Canto tempo debe pasar para que o neno estree outro xoguete?

Ter moitos xoguetes ao mesmo tempo dificulta o seu goce
Os xoguetes quedan vellos. Non quero dicir que se estraguen, senón que o neno e a nena crecen e con eles as súas habilidades e as súas capacidades. Maduran, aprenden cousas novas, superan pequenos retos, por iso os xoguetes poden aburrirlles. Non é só unha cuestión de capricho, é que as súas mans son máis grandes, os seus corpos máis longos, e aquel xoguete que tan ben funcionou no seu día quedouse pequeno. Pero a solución a isto non é comprarlle moitos xoguetes novos. É máis, ter moitos xoguetes ao mesmo tempo dificulta o seu goce. Pódense seleccionar xoguetes, gardalos e recuperalos pasado un tempo. E adquirir un novo, aínda que sexa pequeno, como unha nova aventura.

Que hai que valorar máis á hora de comprar un xoguete, a súa adecuación á idade neno ou o desexo do neno por un xoguete específico?

Permitámosle que el opine. Elixir un xoguete cun neno bríndache a oportunidade de compartir con el os seus gustos. É unha escusa para aprender a seleccionar e valorar prioridades, axuda a comprender que non todo é necesario e que elixir un xoguete leva desestimar outros sen que iso supoña unha carencia. Ademais, lévalle a asumir certa responsabilidade: escolleuno, é seu, debe coidalo.

En ocasións, os pais e nais pensan que a idade do xoguete está rebaixada para as habilidades do seu fillo.

A idade é unha recomendación estimada por expertos que o que buscan é que se acerte co xoguete
E se cadra teñen razón. Os seus fillos son os mellores do mundo. Claro que si. Poida que ese neno, precisamente nesa disciplina, teña unhas capacidades avanzadas, seguramente porque lle gusta moito. Pode ser moi habilidoso para facer quebracabezas e fainos mellor que a media da súa idade. A idade é unha recomendación estimada por expertos que o que buscan é que se acerte co xoguete e o seu destinatario. Á partir de aí, ninguén mellor que os pais coñecen aos seus fillos.

Sen publicidade, os nenos elixirían outros xoguetes?

A publicidade axuda a valorar a oferta. É necesario coñecer que hai a través de diferentes vías, a televisión é unha, pero tamén o son as tendas, as ludotecas ou as casas dos amigos ou familiares da súa idade.

Persiste o sexismo nos xoguetes?

Persiste o sexismo na sociedade. Aínda hoxe os xoguetes masculinos premian o valor, a coraxe, a forza, valores que permiten enfrontarse ao mundo con valentía, pero á vez con autosuficiencia porque, en xeral, destacan valores moi individualistas. Nas nenas poténciase o feito de gustar e estar pendente dos demais. Isto é só o reflexo dunha sociedade na que o rol do home e da muller está moi estereotipado. Cambiemos a sociedade, para que logo poidan facelo os xoguetes.

Ata cando hai que regalar xoguetes tradicionais?

A partir do seis ou sete anos prodúcese o abandono do xoguete tradicional
Ao redor do seis ou sete anos prodúcese o abandono do xoguete tradicional. É a estas idades cando o neno sente máis maior e asóciaos a “cousas de pequenos”, pero el non sente xa así. A partir de aí empeza a interesarse máis polos xoguetes que lles fan sentir que se están facendo maiores como as videoconsolas ou os coches teledirigidos.

Os maiores tamén xogan. Triunfará a tendencia de ofrecerlles xoguetes de última xeración?

Os maiores xogaron sempre: ás cartas, a xogos de mesa, a bingos caseiros, ás damas. E seguen facéndoo. Pero o que agora tamén se lles ofreza a oportunidade de introducirse nas novas tecnoloxías, as consolas de memoria, por exemplo, é consecuencia da sociedade actual. Por unha banda, ten en conta á persoa maior que sen dúbida é máis activa e máis lonxeva, e conta cun maior poder adquisitivo. Pero tamén mostra a soidade. Mentres que xogar ao tute require de catro xogadores, eses xoguetes están pensados para xogar sós.