Os últimos datos sobre os hábitos de lecer entre os menores descobren que están expostos á pequena pantalla unha media de 218 minutos ao día. Esta conduta apréciase máis en Nadal. Sen necesidade de demonizar o electrodoméstico do salón, convén ensinar a ver a televisión e facilitar a realización doutras actividades que entretegan e doten de interese as horas de lecer.
Imagen: sburke2478Rafael Sánchez Ferlosio, premio Nacional das Letras en 2009, prevén que a televisión pode usarse como “o mellor canguro: sae barato e hipnotiza aos pequenos”. Na súa tribuna prenavideña, advirte do “poder pedagóxico da televisión e a súa influencia sobre os nenos”, unha influencia que, ao longo de 19 días de vacacións, corre o risco de multiplicarse. Non é fácil pór límite a unha programación infantil cargada de debuxos animados e películas, pero pode ordenarse.
Aprender a ver a tele
A tese doutoral do pediatra Eduardo Santoro buscaba responder a unha pregunta: Por que os nenos ven a televisión?. A investigación descubriu dúas respostas. A primeira concluía que os pequenos recorren á TV para satisfacer as súas necesidades de distracción, reducir as tensións e como medio para obter información. A segunda agregaba un factor situacional externo: “O neno ve televisión porque non lle queda outro remedio”.“O neno ve televisión porque non lle queda outro remedio”, conclúe unha tese
O Foro sobre Educación e Televisión elaborou o Decálogo para aprender a ver a tele. Nel resúmense reflexións, suxestións e propostas dos relatores das distintas mesas sectoriais, todos eles profesores, investigadores e profesionais de importantes universidades e empresas de televisión e institucións. Coincidiron en sinalar que aprender a ver a televsión é aprender a coñecela. Unhas sinxelas pautas axudan a logralo:
Outras actividades caseiras
O frío na rúa, a acumulación de encontros familiares, as tardes sen tarefas e sen plans conducen á cadeira de brazos e ao mando a distancia. Por que non irse de campamento sen saír de casa? O salón pode ser unha perfecta campiña onde colocar a tenda de sabas e mantas, cear á luz de velas e lanternas, cantar cancións ao redor dunha hogera de coxíns e contar historias. Despois, a durmir… nos sacos.Acudir a unha biblioteca pública en busca dun libro ou un videoxogo que teñen marcado un tempo límite para a súa devolución obriga a ocupar moitas horas do día para chegar ao final do conto ou da aventura cibernética.
A cociña pode acoller un encontro especial dos nenos. Sen necesidade de grandes habilidades culinarias, pódese realizar unha viaxe a través de contos tradicionais, aprender a cociñar galletas ou elaborar figuritas de sal.
Algunhas películas convertéronse en verdadeiros clásicos do Nadal. A pesar dos seus 64 anos, ‘Que belo é vivir!’ é un dos filmes máis vistos, xunto coas innumerables adaptacións do conto de Charles Dickens ‘Canción de Nadal’.
Tampouco Tim Burton esqueceuse dos tópicos en ‘Pesadelo antes de Nadal’, aínda que confundiu a data e comezou en Halloween, e ‘Mujercitas’ seduce a calquera idade. Pódese elixir entre dez adaptacións. Os ‘Gremlins’, centrada nun peluche vivente, e ‘Só en casa’, un clásico moderno, son outras historias que cativan aos nenos.