O xenoma do ser humano e o do chimpancé son practicamente iguais, a pesar de que fai catro millóns de anos, no corazón de África, ambas as especies seguiron camiños evolutivos separados. En concreto, as diferenzas entre ambas as especies redúcense a un 1% da secuencia de ADN, o que indica que sutís disparidades xenéticas están na orixe das diferenzas cognitivas e morfológicas existentes entre os humanos e eses primates.
A finais do pasado ano, un consorcio estadounidense publicou o primeiro borrador do xenoma do chimpancé, un paso de xigante paira descubrir as bases moleculares que nos fixeron tan diferentes. Pero a tarefa non será sinxela, segundo despréndese da análise efectuada por un grupo de científicos xaponeses tras descifrar cun apreciable nivel de precisión o primeiro cromosoma de chimpancé, o número 22, e comparalo co seu homólogo nos humanos, o cromosoma 21.
Segundo detallaban onte estes investigadores na revista “Nature”, a secuencia de ADN de ambos os cromosomas foi comparada, unidade por unidade, constatando un gran parecido estrutural. Un 1,44% do cromosoma 22 do chimpancé consiste en substitucións dunha soa unidade, ademais de preto de 68.000 insercións ou deleciones.
Con todo, esas diferenzas tan pequenas no material xenético son suficientes paira xerar proteínas diferentes en humanos e chimpancés. O 83% dos 231 xenes localizados nese cromosoma de primate codifican proteínas que a nivel estrutural (a secuencia de aminoácidos) resultan moi diferentes paira ambas as especies.
Tamén se fixeron análise paira comparar a expresión dos xenes humanos e de chimpancé en dous tecidos. Aquí observáronse variacións significativas nun 20%. A tenor destes resultados, o investigador francés Jean Weissenbach matiza que as diferenzas xenómicas entre chimpancés e humanos son moito máis complexas do esperado.
Se o observado no cromosoma 22 repítese no resto do seu xenoma, poden existir miles de xenes que se expresan de forma diferente ou que producen proteínas estruturalmente distintas nos seres humanos e os chimpancés, segundo Weissenbach.
