Xogar é clave paira o desenvolvemento dos nenos, sobre todo nas idades máis temperás, e é recomendable facelo en compañía dos pais. Cando os pequenos xogan agudizan os seus sentidos -o tacto, a vista e o oído son básicos paira eles-, axilizan o movemento de pés e mans, e fortalecen a súa capacidade mental e de concentración. Pero esta actividade non só debe ser un mero entretemento, senón que ha de cumprir dous obxectivos: converterse nun dos principais fíos condutores do amor entre pais e fillos e, ao mesmo tempo, ter una vocación educativa. Para que isto sexa posible, o pai e a nai deben aprender a xogar correctamente cos nenos e mesmo a deseñar variantes do chamado lecer didáctico.
Actualmente, as parellas con fillos teñen dificultades paira atopar un momento no que entreterse cos seus vástagos. “Pero non importa tanto a cantidade como a calidade”, apunta a psicopedagoga Elizabeth Fodor, experta nos xogos da primeira infancia e autora, xunto a Montserrat Morán e Andrea Moleres, do libro “Todo un mundo de sorpresas”.
Crear xogos
A familia non adoita ter problemas paira inventarse xogos paira os seus fillos cando estes xa teñen catro ou cinco anos. As dificultades xorden cando os nenos son aínda uns bebés porque moitos pais teñen a idea preconcibida de que non se decatan do que ocorre ao seu ao redor. Os críos, pola contra, están a desexar ver cousas novas, escoitar ruídos distintos, tocar obxectos diferentes e, sobre todo, notar o amor do pai e da nai a través de xestos afectuosos e palabras bonitas. Xogar é una boa forma de demostrarlles agarimo e, á vez, serve aos pequenos paira espertar os seus sentidos e fomentar algunhas destrezas básicas. “Hai que dar a oportunidade ao neno paira realizar una actividade e motivarlle con moito amor, paciencia e una gran dose de alegría”, insiste a psicopedagoga.
Fodor aconsella aos pais que dediquen polo menos media hora diaria a xogar cos seus fillos. Aínda que poida parecer pouco tempo, é máis que suficiente se as actividades realízanse nas condicións adecuadas e os adultos pensáronas con antelación e saben estimular aos críos. Non se trata de xogar moito intre, senón de facelo ben. “Se o pai ou a nai están malhumorados ou tensos polo traballo, mellor que ese día non xoguen cos pequenos porque se dan conta de todo e non se van a concentrar”, indica a experta. Só nun ambiente idóneo e coa parella entregada os xogos son eficaces.
Si é posible, tamén é interesante crear no fogar un recuncho do xogo, un lugar que o crío identifique con esa actividade e no que poida atopar todo o que necesita paira entreterse. “Un neno que xoga só ou con bos compañeiros de xogo, xa sexan da súa idade ou adultos, obtén grandes beneficios que favorecen o seu desenvolvemento global e adquire novas aprendizaxes que naturalmente trae aparellado o xogo”, explican as autoras do libro.
Sutís transformacións
O carácter dos pequenos cambia co paso dos meses. Son sutís transformacións na súa forma de comportarse que tamén inciden na súa maneira de afrontar o xogo. No transcurso dos dous primeiros anos o neno está nunha etapa de xogo solitario e paralelo. “O xogo solitario consiste en que o neno xoga consigo mesmo, co seu corpo e o da súa mamá; son os seus tres xoguetes preferidos”. A seguinte fase, a do xogo paralelo, o bebé “xa está centrado en explorar e manipular os obxectos e as posibilidades do seu corpo”. “Nos nosos grupos de xogos -explica Fodor- observamos como os bebés xa desde os tres meses gozan estando en contacto con outros nenos do seu mesma idade: míranse con interese, tócanse, descóbrense e sorrinse manifestando agrado por eses contactos”.
A partir dos 2 anos, os pequenos aprenden a compartir un xogo e os xoguetes. É aos 4 anos cando experimentan “un gran cambio a nivel intelectual e social”. “Interésanse polos xogos en grupos de catro ou cinco integrantes e que conteñan normas sinxelas, iniciándose dun modo progresivo no mundo do xogo de regras”. “Cara aos 5 ó 6 anos -puntualizan as expertas- o neno consolida as relacións sociais e a interacción cos compañeiros de xogo”. Xorde así o xogo en equipos e o malestar por perder.
