Primaria, Secundaria, Bacharelato e finalmente a universidade. Esta é a traxectoria habitual que seguen normalmente os estudantes do noso país paira iniciar os seus estudos universitarios e alcanzar una titulación superior, pero non a única. Aqueles alumnos que interrompen os seus estudos en algures deste camiño por determinadas causas, como o fracaso escolar, a necesidade de incorporarse ao mercado laboral ou simplemente por que no seu momento optaron por outra vía formativa diferente á que conduce aos estudos universitarios, tamén poden acceder á universidade directamente mediante a superación dunha proba específica: a proba de acceso á universidade paira maiores de 25 anos.
Acceso á universidade
A proba de acceso á universidade paira maiores de 25 anos, vixente en España desde 1971, permite o acceso directo aos estudos universitarios a aquelas persoas que non posúen a titulación necesaria paira o ingreso na universidade, de modo que, si nun momento determinado desexan completar a súa formación cunha titulación superior, poden facelo superando unicamente esta proba, sen ter que pasar previamente por outras etapas educativas. E non son poucos os que deciden dar este paso, de feito, mentres as cifras de estudantes que acceden á universidade a través da vía clásica da Selectividade descende numericamente cada ano, a dos alumnos que se presentan á proba de acceso paira maiores de 25 anos increméntase significativamente. O pasado ano 2007, preto de 23.900 persoas examináronse desta proba en 46 universidades españolas, un 27% máis que no 2002; neste sentido, é destacable que un 54% dos presentados fixérono na Universidade Nacional de Educación a Distancia (UNED).
Os candidatos poden presentarse á proba cantas veces queiran, aínda que nunca nun mesmo curso académico en máis dunha universidade
Tal como establece o Real Decreto 743/2003, que regula a proba de acceso á universidade paira maiores de 25 anos, os únicos requisitos paira presentarse son: cumprir 25 anos antes do 1 de outubro do ano natural en que se celebre a proba e non estar en posesión do título de Bacharel ou equivalente, excepto quen obteñan este título antes da Lei Orgánica Xeral do Sistema Educativo (LOGSE) de 1990. Si cúmprense estes requisitos, os estudantes pódense presentar á proba na convocatoria que realizan anualmente as distintas universidades españolas segundo as liñas xerais de metodoloxía, desenvolvemento e contidos que establece cada comunidade autónoma. Os candidatos poden presentarse á proba cantas veces queiran, aínda que nunca nun mesmo curso académico en máis dunha universidade; así mesmo, si una vez superada a proba, os estudantes queren mellorar a cualificación, poderán presentarse en sucesivas convocatorias, e tomarase en conta a nova cualificación sempre que sexa superior á anterior, excepto cando a proba realícese nunha universidade diferente, xa que neste caso só se considerará a cualificación obtida en último lugar.
A superación da proba unicamente dá acceso aos estudos na universidade na que se realizou o exame
Hai que ter en conta, que á hora de decidir o presentarse a esta proba, é moi importante ter ben clara a titulación universitaria que se desexa cursar. Por unha banda, porque esta titulación determinará a elección da universidade na que se vai a realizar a proba, xa que, contrariamente ao que sucede coa Selectividade, a superación da proba de maiores de 25 anos unicamente dá acceso aos estudos na universidade na que se realizou o exame e, por tanto, hai que verificar previamente que na universidade elixida impártese a titulación universitaria que decida cursar o futuro estudante. Esta norma é aplicable en todas as universidades españolas, fóra das da Comunidade Valenciana, Andalucía e Cataluña, onde se permite o acceso a calquera das universidades, tanto públicas como privadas, do territorio autonómico. Así mesmo, a UNED tamén permite o acceso ás súas titulacións daqueles estudantes que superen a proba noutras universidades, sempre que estas accedan a realizar o traslado de expediente.
Ademais de condicionar a elección da universidade onde se realice a proba, a titulación universitaria que se queira cursar determinará a opción pola que se presente o alumno ao exame (científico tecnolóxica, ciencias da saúde, humanidades, ciencias sociais ou artes), posto que a efectos de ingreso corresponderanlles preferentemente aqueles estudos ofrecidos pola universidade que estean vinculados a cada una destas opcións.
O exame
A proba de acceso á universidade paira maiores de 25 anos está orientada a valorar a madurez e idoneidade dos estudantes paira cursar con éxito os estudos universitarios, avaliando tanto as destrezas académicas básicas, talles como a comprensión de conceptos, o uso da linguaxe ou a capacidade de análise e síntese, como a habilidade naquelas materias que se refiren concretamente ás titulacións que desexan cursar. O contido dos exercicios que compoñen a proba é diferente en cada universidade, aínda que en todos os casos estrutúranse en dúas partes definidas:
Na parte específica hai que obter una media igual ou superior a 4 puntos
En canto á avaliación, cada un dos exercicios puntúase cunha cualificación de 0 a 10 puntos. Posteriormente, calcúlase a media aritmética das cualificacións obtidas nos exercicios que compoñen a parte común e a media aritmética dos exercicios da parte específica. Neste caso, hai que ter en conta que se a media obtida nesta parte é inferior a 4 puntos, o estudante será declarado directamente non apto; finalmente a cualificación final será a media da cualificación obtida en ambas as probas, declarándose apto aquel estudante que obteña un mínimo de 5 puntos.
Prepararse
“Indique de que tipo son as relacións interoracionales que se dan entre os membros da seguinte oración complexa”; “orixe, formación e características do Grupo poético do 27”; “a autarquía no Franquismo”… estas son algunhas das cuestións ás que se tiveron que enfrontar nas probas de acceso paira maiores de 25 anos os estudantes que se presentaron á convocatoria do 2008 na Universidade Complutense de Madrid. Evidentemente, se o alumno non se preparou con anterioridade é moi difícil que chegue a superar con éxito a proba, de feito, o índice de aprobados deste exame non é moi alentador, tan só un 45% dos presentados no 2007 conseguiron superar a proba con éxito.
Algunhas universidades organizan cada ano cursos específicos preparatorios paira a proba
A falta de hábito de estudo ou as incompatibilidades coas obrigacións laborais ou familiares poden ser algunhas das causas de leste baixo índice de aprobados, por iso, algunhas universidades, paralelamente á convocatoria das probas de acceso á universidade paira maiores de 25 anos, organizan cada ano cursos específicos preparatorios que axudan aos estudantes a retomar os estudos con éxito e prepáranos especificamente paira os contidos que se abordarán nas probas que se realicen nese mesmo centro universitario. Estes cursos, que adoitan ter una media de seis meses de duración e impártense en horarios de tarde e fins de semana, facilitan o estudo do contido dos programas das materias que integran a proba mediante clases presenciais impartidas por profesores de universidade especialistas nas distintas materias, o cal permite aos alumnos prepararse paira todas as materias ou nalgúns casos paira aquelas que consideren necesarias.
