O bipedalismo, a capacidade para adoptar unha posición ergueita e camiñar sobre dúas pernas, foi un suceso que resultou decisivo para a futura aparición dos humanos modernos. A revista “Science” publica hoxe unha investigación que achega evidencias de que esa forma de locomoción apareceu moito antes do sospeitado, xa que estaba presente nunha especie de homínidos que viviu fai seis millóns de anos en Kenia.
Naquela época produciuse un drástico cambio climático en África. Reduciuse a extensión dos bosques húmidos, forzando unha adaptación a novos hábitat nos primates que ata entón non tiveron necesidade de descender das árbores. Andar ergueito tiña moitas vantaxes nun escenario despoblado de árbores. Sobre dúas extremidades non só era máis fácil desprazarse pola sabana, senón tamén otear o horizonte para vixiar a presenza de especies perigosas. Con todo, as evidencias máis antigas de bipedalismo eran dous millóns de anos máis recentes. Corresponden ao “Austrolopithecus anamensis”, outro devanceiro humano que se alimentaba de vexetais na zona que rodea o lago de Turkana (Kenia).
Pero a investigación que se detalla en Science “” mostra que moito tempo antes houbo unha especie de homínidos en África que xa andaba erguida. As probas proceden da análise dun fémur practicamente intacto. Ese óso dunha extremidade inferior pertenceu a un individuo da especie “Orrorin tugenensis”, cuxo descubrimento nos outeiros Tugen de Kenia foi anunciado a finais do ano 2000 por científicos franceses.
Discusión científica
Martin Pickford, do College de Francia, e a paleontóloga Brigitte Senut, do Museo Nacional de Historia Natural de París, atoparon trece fósiles (tres fémures, fragmentos dunha mandíbula inferior e varios dentes) de cinco individuos. En base aos trazos do fémur e dos seus pequenos molares, máis parecidos aos humanos que aos dos chimpancés, xustificaron unha conexión directa coa nosa especie, relegando aos australopitecos a unha rama diferente á que conduciu ao “Homo sapiens”. Semellante posibilidade fixo que a discusión científica sobre a relevancia do “Orrorin tugenensis” fose moi discutida. Algúns investigadores de primeira liña sosteñen a opinión de que podería ser unha especie emparentada cos chimpancés.
No estudo que Pickford e Senut publican hoxe, xunto a especialistas en biomecánica ortopédica do Hospital Xeral de Pittsburgh e do Laboratorio de Morfoloxía Comparativa da Universidade de Pennsylvania, achéganse evidencias achega do parentesco directo coa nosa especie, mediante probas sobre a capacidade do “Orrorin tugenensis” para andar ergueito. Pickford e Senut cren que esta especie, do tamaño dun chimpancé, era un áxil trepador pero desprazábase sobre as súas patas traseiras no chan.
Este equipo detalla como as análises con tomografía computarizada do fémur máis completo dispoñible de Orrorin “tugenensis” mostran que a súa estrutura é moi semellante á dos fémures dos humanos modernos. A técnica utilizada habitualmente polos médicos para detectar fracturas ou outras anomalías óseas desvelou moitos aspectos inéditos deses homínidos de fai seis millóns de anos. Por exemplo, as imaxes reflicten os puntos do fémur que soportaban maiores cargas, mostrando á súa vez cales eran as posturas habituais dese homínido.
