As universidades son unha das principais fontes de coñecemento e hoxe en día teñen máis fácil que nunca a súa difusión. Grazas á Web, poden ofrecer acceso á súa actividade de investigación académica a un amplo grupo da poboación, pero non todas saben aproveitar este potencial. O Ranking Web de Universidades, elaborado polo Laboratorio de Cibermetría do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), analiza de forma periódica o rendemento na Rede das institucións de educación superior e valora a súa presenza e achegas aos usuarios.
Ante a pregunta de se saben aproveitar as universidades os recursos que ofrece Internet para difundir e publicar a ampla fonte de coñecementos que se xera dentro deles, o Laboratorio de Cibermetría do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), dependente do Ministerio de Ciencia e Innovación, elabora desde o ano 2004 o denominado Ranking Web de Universidades. Un estudo pormenorizado que vai máis aló das tradicionais medicións baseadas tan só en criterios académicos e investigadores.
A análise de Cibermetría abarca a máis de 20.000 universidades de todo o mundo
A análise de Cibermetría, que se realiza dúas veces ao ano (xaneiro e xullo), abarca a máis de 20.000 universidades. Os seus criterios de clasificación inclúen a visibilidade e funcionamento global das universidades na Rede a partir do número de páxinas que se poden recuperar desde os principais motores de procura, ou o número de ligazóns externas á institución.
Rendemento web
Con todo, para medir o impacto que ten a web dunha universidade nos usuarios e o aproveitamento do seu potencial para alcanzar audiencias máis elevadas que outros medios, o Laboratorio de Cibermetría avalía os niveis de acceso ao coñecemento que permiten os centros de educación superior coa súa achega de material e publicacións académicas a través da Rede. É dicir, analiza os ficheiros, artigos e documentos que pon estes centros a disposición do público xeral e que contribúen á aprendizaxe ou á ampliación de coñecementos, como a produción científica, os artigos, e todas aquelas contribucións a través de teses, informes, bibliotecas dixitais, ou bases de datos.
Preténdese que as universidades incrementen o volume e calidade das súas publicacións electrónicas
O obxectivo, tal como afirma Isidro Aguillo, responsable do laboratorio de Cibermetría, “é proporcionar unha visión completa da actividade académica en todo o mundo”. Deste xeito, preténdese promover que tanto as universidades como os docentes e investigadores reflictan de forma precisa na Web as súas actividades e incrementen o volume e calidade das súas publicacións electrónicas, de forma que se corresponda coa súa excelencia académica.
Cales son as mellores?
A fenda dixital existente entre as universidades estadounidenses e as do resto do mundo reflíctese de forma clara no ranking de Cibermetría. A clasificación encabézana o Massachusetts Institute of Technology (1), Harvard University (2) e Standford University (3), seguidas por outras 59 universidades entre as 100 primeiras. A nivel europeo, lonxe de mellorar, nas dúas últimas edicións descendeu o número de institucións de educación superior que figuran entre os 200 primeiros postos (58), aínda que respecto doutras zonas esta cifra é notablemente superior, xa que Asia tan só conta con 19 centros no top 200 e Oceanía ou Latinoamérica con seis.
O posicionamento de España a nivel Europeo a mellorado nos últimos anos
En canto ás universidades españolas, descendeu tamén o número de centros entre os 500 primeiros postos do ranking (26), pero o posicionamento en canto a puntuación mellorou nos últimos anos. Respecto ao ranking europeo, a situación non é desdeñable. Despois de Reino Unido e Alemaña, é o país con maior número de universidades (13) entre as 100 primeiras, dúas delas (Universidade de Sevilla e Complutense de Madrid) sitúanse nos 25 primeiros postos e outro tres entre os 50 mellores centros.
Estas son o dez universidades españolas que obtiveron mellores postos no Ranking Web de Universidades: