Aínda que os cans e os gatos que presuntamente “non dan alerxia” son cada vez máis habituais, os expertos desmontan o mito: os cans e felinos hipoalergénicos non existen. Entón, por que certos cans producen menos alerxia a determinadas persoas? E por que hai michos que non causan reaccións de sensibilidade a quen afirman ter alerxia aos felinos? E outra pregunta máis: como se poden reducir as alerxias a cans e gatos? A continuación revélanse todos estes misterios.
Os cans que non dan alerxia non existen
A chegada de Bo, un can de auga portuguesa de cor negra, á Casa Branca habitada pola familia Obama desatou o interese por se de verdade hai cans que non causan alerxia. Existen os chamados cans hipoalergénicos? Os científicos desmontan o mito. “Non, os cans que non producen alerxia non existen: non hai ningún can que non produza a proteína na saliva ou na pel responsable desta reacción nalgunhas persoas”, conclúe un extenso estudo científico sobre a materia, realizado pola Universidade de Illinois (EE.UU.).
Segundo o Centro Europeo da Fundación para a Investigación das Alerxias (ECARF), o 30% dos españois sofre algún tipo de reacción alérxica. E cales son os alergénicos máis relevantes? “Poles, ácaros do po doméstico, epitelios de animais e fungos”, afirman alergólogos do Hospital Universitario Nosa Señora de Candelaria (Tenerife).
Con todo, os científicos recoñecen que non son capaces de definir o número exacto de cidadáns con alerxia aos animais. “Unha das razóns é porque as análises de sangue e pel só dinnos cando alguén desenvolveu unha predisposición a sufrir unha alerxia; pero estes exames non permiten predicir con exactitude cando alguén desenvolverá os síntomas ou non”, explica o dermatólogo e alergólogo Torsten Zuberbier, do ECARF.
Aínda que non hai forma de saber cantas persoas experimentan síntomas de alerxia (como asma ou picores) debido ao contacto con cans e gatos, si que hai investigacións que axudan a coñecer o número de persoas susceptibles de padecelo: “E os estudos revelan que entre o 10% e o 16% dos cidadáns europeos poden sufrir algún tipo de alerxia relacionada co pelo dos animais“, engade o dermatólogo. E con estas cifras, a posibilidade de convivir cun can ou felino que non poida producir alerxia pode ser tentadora.

Por que hai persoas con alerxia a cans e gatos?
Un cinco millóns de cans e case catro millóns de gatos viven nos fogares españois, segundo a Federación de Fabricantes de Alimentos para Animais de Compañía, uns cans e felinos queridos aos que os seus humanos lles consideran parte da súa familia.
Pero, por que ás veces se desenvolven reaccións alérxicas preto deles? En moitos casos, o brote desencadéao unha extremada sensibilidade a unha proteína presente na súa saliva e tamén na súa pel. “A xente que é alérxica pode desenvolver sensibilidade tanto á caspa da pel como á saliva de cans e felinos“, explica Mark Stickney, médico da Academia Americana de Asma e Inmunología Alergénica.
E cal é a causa de que a alerxia aos felinos sexa un pouco máis frecuente que aos seus compañeiros caninos? “O motivo é que os gatos se acicalan moito e, ao limpar o seu pelo coa lingua, estenden as posibles partículas alergénicas por todo o corpo”, di Stickney.

Entón, existen os cans e gatos hipoalergénicos?
Aínda que os cans e gatos “que non dan alerxia” son cada vez máis populares, os expertos coinciden en que esta crenza ten máis de mito que de verdade. “Os felinos e cans que non producen alerxia sinxelamente non existen”, afirma a veterinaria Bernardine Cruz, da Asociación Médica Veterinaria e experta en asuntos de alerxias aos animais.
No entanto, Cruz admite que pode haber algunhas excepcións ao seu categórico “non” no caso dos michos. A veterinaria explica que existen gatos que posúen unha mutación (cambio) na proteína Fel d 1, responsable da sensibilidade en humanos. “Vin xente cunha alerxia aguda aos felinos que son capaces de xogar con eles sen tan sequera estornudar”, asegura.
Pero, e os cans? “Esta mutación na proteína causante da reacción alérxica en persoas sinxelamente non se atopou nunca en cans“, resolve a veterinaria.

Que cans ou gatos producen menos alerxia ás persoas?
Os cans hipoalergénicos non existen, pero cada persoa ten o seu propio nivel de reactividad á proteína da saliva e a pel dos cans. Ademais, si hai cans menos capaces de desencadear unha alerxia: entre eles están os caniches, o terrier de pelo rizado, os cans de auga, os schnauzers, o bichón e o lhasa apso.
E por que producen menos alerxia? O motivo é que cambian o pelo con menor frecuencia ou teñen o pelo máis curto e máis duro. Por iso, “aínda que os cans hipoalergénicos non existen, si hai algúns que, debido a que mudan o seu pelo con menos frecuencia ou ben porque teñen o pelo máis curto, poden causar menos alerxia ás persoas susceptibles de padecela”, aclaran os científicos da Universidade de Illinois.
Outra forma de reducir o risco de padecer unha alerxia? Acudir ao perruqueiro canino máis a miúdo: os lavados e cortes de pelo máis curtos logran quitar as proteínas alergénicas da súa pel.
E que pasa cos gatos? Aínda que os científicos non avalan que exista algo parecido a un felino hipoalergénico, si que admiten que hai felinos, como conta Cruz, que teñen unha mutación na proteína que causa a alerxia, polo que causan menor reacción. E, ademais, igual que pasa cos cans, “tamén hai gatos que polo seu tipo de pelo adoitan causar menos alerxias, como é o caso do siamés, o devon rex e o sphynx“, di o veterinario.
Isto non significa que exista unha regra fixa. “Hai xente que ten alerxia a un caniche e, con todo, pode xogar sen problemas cun can mestizo ou cun pastor alemán”, aclara Cruz. Noutras palabras: nas alerxias caninas ou felinas, sexa cal for a raza, os lavados profesionais e os cortes de pelo frecuentes de man dun profesional poden reducir moito o risco de padecer unha reacción. E, do mesmo xeito, para diminuír a alerxia aos felinos, como ocorre cos cans, os cepillados frecuentes aos gatos son esenciais. E si, pódese cepillar ao felino sen tensión e gozando todos!, como pasa neste vídeo.
- Siga a Eva San Martín en Twitter.