Os recentes casos de ciclistas mortos ao ser atropelados nas estradas, algúns famosos como o italiano Michele Scarponi, atraeron a atención social dun problema que todos os anos produce decenas de falecidos e centos de feridos en España. O uso da bicicleta é cada vez maior, grazas aos seus beneficios para a saúde, a economía e o medio ambiente. Por iso, para axudar a utilizar a bici con seguridade, este artigo ofrece cinco consellos que contribúan a reducir os accidentes con ciclistas: concienciarse, respectar as normas de tráfico, gardar a distancia de seguridade, abrir a porta do coche “á holandesa” e levar casco.
1. Concienciarse dos accidentes con ciclistas
En 2015, último ano con cifras consolidadas, producíronse en España 7.186 accidentes con ciclistas implicados, cun balance de 58 falecidos e 652 feridos hospitalizados, segundo datos recentes da Dirección Xeral de Tráfico (DXT). O 72% dos sinistros tiveron lugar en vías urbanas, aínda que o maior número de mortos (48) rexistrouse en vías interurbanas.
En 2015, morreron en España 58 ciclistas e 652 foron hospitalizadosAs campañas de concienciación son unha das principais maneiras de que tanto condutores como ciclistas teñan máis coidado. Un exemplo deste tipo de campañas é “58 almas ciclistas“. Promovida pola DXT, recolle testemuños de familiares e amigos de vítimas de accidentes de bicicleta, así como consellos e un mapa de puntos negros de accidentes. Este vídeo ofrece un resumo:
2. Facer cumprir as normas de tráfico
O cumprimento das normas é esencial para reducir o número de accidentes con ciclistas. Ante a preocupación xerada polos últimos casos, o Ministerio de Interior presentou novas medidas, como o aumento de controis de alcol e drogas, a retirada do permiso de conducir aos condutores reincidentes en sancións, a realización de vixilancia aérea para notificar in situ infraccións ou novos sistemas para mellorar a seguridade dos ciclistas.
Pola súa banda, os ciclistas deben respectar tamén as normas de circulación (semáforos, sinais de tráfico, etc.) e deixar transitar aos peóns nun paso de peóns. Levar auriculares ou falar polo móbil está prohibido e, por suposto, circular se se consumiu alcol ou calquera tipo de sustancias estupefacientes.
Segundo a lei, os ciclistas teñen prioridade sobre os coches ao realizar un xiro e ao entrar nun cruzamento ou unha rotonda. Ademais, poden circular en paralelo, pero sen invadir toda a calzada, polo que ou ben van en ringleira ou de dúas en dúas.
Os ciclistas tamén deben ter presente que deben adiantar aos automóbiles pola esquerda. E, no caso de que non haxa carrís bici e teñan que circular pola calzada, é aconsellable comportarse como un vehículo máis: non coarse entre os ocos dos coches nin pararse aos lados.
3. Gardar a distancia de seguridade de 1,5 metros
Gran parte dos accidentes prodúcense porque, ao adiantar, os automóbiles non gardan o metro e medio de distancia de seguridade esixido por lei. Por iso, cada vez máis campañas de información ou sinais de tráfico indican de maneira visual dita precaución.
Os distanciadores de seguridade son un elemento de sinalización que se pode colocar na bicicleta para marcar na estrada esa distancia. No mercado pódense atopar varios modelos, como o que presenta neste vídeo a empresa Bicyline:
4. Abrir a porta dos coches á holandesa
Un accidente típico en cidade é o “dooring” (dar unha portada): o condutor dun coche abre a porta e golpea ao ciclista que pasa ao seu lado. Por iso, é recomendable circular polo centro do carril, no canto de por a dereita.
Pola súa banda, os usuarios de automóbiles poden abrir a porta “á holandesa”. Esta práctica nos Países Baixos -un país onde o uso da bicicleta é elevado- é obrigatoria nos exames de conducir co fin de previr precisamente este tipo de incidentes. A técnica consiste en abrir a porta do vehículo coa man dereita, de modo que o condutor debe virarse e mirar así por se vén algún ciclista, como explica este vídeo (a partir do segundo 43).
5. Levar casco e facerse ver
A lei obriga aos menores de 16 anos a levar casco ciclista, xa sexa como condutor ou acompañante, e en todo tipo de vías. Para os maiores de 16 anos, só é obrigatorio nas interurbanas, aínda que se recomenda nas urbanas. En zonas urbanas tamén debe levar un timbre para avisar ao resto de usuarios da vía, non para abrirse paso.
Ao circular entre o ocaso e a saída do sol, en pasos inferiores ou túneles ou en áreas pouco iluminadas, a lei obriga tamén a levar na bici como mínimo os seguintes elementos:
- Luces de posición: de cor branca na parte dianteira e de cor vermella na traseira.
- Elementos reflectores (catadióptricos): amarelos nos radios das rodas e, de maneira opcional, nos pedais; e catadióptrico vermello na parte traseira, que non sexa triangular.
Aínda que a lei non obriga a empregar chaleco e brazaletes reflectores, son aconsellables para que haxa menos posibilidades de atropelo. Os brazaletes son, ademais, útiles porque evitan que o pantalón se manche se se colocan nos nocellos.
Outro elemento de visibilidade e seguridade importante é marcar cos brazos as manobras que se queiran realizar.
Siga a canle de Medio Ambiente en Twitter @E_CONSUMERma e ao seu autor @ecienciacom.
