MARTÍN A humanidade devora os recursos do planeta. Segundo unha investigación recente da Rede Global da Pegada Ecolóxica, consumímolos a unha velocidade maior do que a Terra pode soportar. Isto inclúe o chan, os océanos e ata a atmosfera terrestre. E ten ata número: este ano 2018 correspóndelle o 212. Isto significa que nos primeiros 212 días de 2018 habemos acabamos cos recursos terrestres que deberían durar o ano enteiro (365 días). A continuación, analizamos que está a ocorrer e que se pode facer para frear esta tendencia.
Os científicos advirten que os cidadáns devoramos en só 212 días a auga, combustibles e os alimentos que deberiamos repartir durante todo un ano
A partir do día 213 deste ano, é dicir, durante os 153 restantes, tomamos a auga, os alimentos, os combustibles de carbono (como petróleo), fibras vexetais, terra e madeira que teriamos que reservar para o seguinte ano. A consecuencia, advirten os expertos, é que estamos a esgotar as reservas de recursos naturais que son esenciais para a supervivencia, a medio e longo prazo. Esta data límite é o que os ecólogos denominan o Día do Exceso da Terra. E este 2018 superámolo o 1 de agosto; o que supón, tristemente, unha nova marca.
A receita para reducir a pegada ecolóxica, din os especialistas, empeza por deixar de consumir o que non necesitamos. “Antes de expornos reciclar as cousas que usamos, terían que vir a prevención e a reutilización: rexeitar todo o que non podamos utilizar unha e outra vez“, apunta Juan Sierra, director de programas do Instituto Superior de Medio Ambiente.
Con este apetito voraz, necesitamos ao ano os recursos de 1,7 planetas
Os científicos tamén pon cifra ao número de planetas que a humanidade precisa se quere manter este apetito tan voraz de recursos. Necesitariamos o equivalente a 1,7 planetas, segundo a Rede Global da Pegada Ecolóxica, unha entidade internacional de investigación ambiental que cada ano valora o impacto da vida humana no mundo ou, noutras palabras, cal é o alcance do noso débito ecolóxico co planeta.A humanidade superou o límite de consumo sustentable de recursos do planeta anual nos anos 70. Nese momento, o aumento da poboación empuxou a demanda de auga, alimentos ou terra de cultivo por primeira vez na historia. Pero desde entón, a fame de recursos non deixou de crecer. E con el, a nosa débeda ecolóxica coa Terra.
A data superouse o 15 de outubro hai 30 anos, mentres que fai 20, o límite do planeta traspasouse ao 30 de setembro. E fai 10, xa o faciamos o 15 de agosto. De cumprirse a tendencia, o próximo ano poderiamos superar a capacidade do planeta en xullo.
E, con todo, cada vez pedímoslle máis á Terra. A produción de alimentos crece, do mesmo xeito que a extracción de combustibles e minerais das entrañas do planeta. Mentres, os bosques autóctonos destrúense.
Noutras palabras: o noso modelo económico está a tomar prestado recursos futuros, comprometendo o mañá das próximas xeracións. Isto pode aparentemente funcionar durante un período limitado de tempo, “pero, como cidadáns deste planeta, estamos a facer cada día máis profunda nosa débeda ecolóxica coa Terra”, recoñece Mathis Wackernagel, director da investigación. E chegará un momento, apunta, que literalmente será insustentable.
Os vexetarianos coidan mellor do planeta que os carnívoros
A situación é por agora reversible, sinalan os científicos. Pero para iso, remarcan, fai falta vontade política. Ademais, o simple feito de substituír o 50 % do consumo de carne por unha dieta vexetariana lograría facer retroceder a data do límite do planeta cinco días.Tamén é importante a eficiencia enerxética: construír edificios máis autosuficientes podería rebaixar dátaa tres semanas, mentres que reducir á metade o consumo de combustibles fósiles outorgaría ao planeta un respiro de tres meses.
Juan Sierra dá outras dúas pautas sinxelas para reducir a pegada ecolóxica persoal, que calquera pode pór en marcha hoxe mesmo: beber auga da billa, no canto de auga embotellada, e “comprar os alimentos a granel no canto de envasados”.
Pode seguir a Eva San Martín en Twitter.
