Consellos para reducir a nosa contaminación dixital

Segundo a ADEME (French Agency for Ecological Transition-Axencia Francesa de Transición Ecolóxica), Greenpeace e The Shift Proyect, estas son algunhas das cifras máis destacadas da nosa pegada dixital:

• O mundo dixital representa o 4 % das emisións de efecto invernadoiro ou 1,5 veces máis que o transporte aéreo. E si fose un país, sería o terceiro consumidor mundial de electricidade.
• Fabricar un computador supón 240 quilos de combustibles fósiles + 22 quilos de produtos químicos + 1,5 toneladas de auga.
• Os emails profesionais duns 100 empregados durante un ano contaminan igual que 13 viaxes en avión entre París e Nova York.
• Ver vídeos en streaming supón a emisión de 300 millóns de toneladas de CO2 por ano, a mesma cantidade que se emite en España nun un ano.

Todos os usuarios podemos reducir as emisións de CO2 producidas na contorna dixital tan só con cambiar algúns pequenos hábitos. Esta lista de condutas sostibles pode axudarnos a alcanzar o logro:

• Tomar consciencia. O primeiro paso é recoñecer que coas nosas accións na contorna dixital xeramos un impacto medioambiental.
• Comprar produtos energéticamente eficientes. A etiquetaxe enerxética é unha ferramenta moi práctica que pode axudar á elección dos aparellos.
• Utilizar o correo electrónico de maneira responsable. Hai que evitar enviar comunicacións cando non sexan necesarias (por exemplo, a opción “responder a todos”). Tamén é importante restrinxir o envío de imaxes e, especialmente, vídeos. Si facémolo, mellor en formato comprimido ou en tamaño pequeno (se é posible con extensións JPG e GIF, que permiten reducir o tamaño da imaxe —polo que pesa menos— sen que iso inflúa na súa calidade).
• Baleirar o cartafol de papeleira do correo. Isto inclúe darse de baixa das subscricións e newsletters que non sexan interesantes.
• Pechar as páxinas web despois de habelas visitado. Así se evita o tráfico de datos innecesario tras consultar a páxina.
• Escoller buscadores “sostibles”, que compensen as emisións con accións medioambientais e utilicen enerxías verdes nos seus servidores. Ecosia, Give Water, Ekoru ou Ecogine son algúns exemplos.
• Activar o aforro enerxético nos dispositivos dixitais e apagalos cando xa non se usan; tamén mentres durmimos. Outra opción é activar o ‘modo avión‘ de teléfonos e tabletas durante o soño. Así impedimos o tráfico de datos e o consumo dixital.
• Reparar antes que comprar. Si non é posible, reciclar adecuadamente nos puntos habilitados.
• Dar unha segunda vida aos dispositivos dixitais. Cando non se usen poden regalarse ou venderse.

A intelixencia artificial (IA) ten unha relevante pegada de carbono. Cada vez que se executa un algoritmo novo, o consumo enerxético dispárase. “A intelixencia artificial está a cobrar unha gran importancia no desenvolvemento tecnolóxico. E, con todo, é unha gran consumidora de enerxía. Cousas como o adestramento de algoritmos, a xestión de gran cantidade de datos, a procura dun altísimo nivel de precisión nas predicións, entre outras, son operacións que requiren de moita complexidade computacional e, por tanto, levan moito consumo enerxético”, explica Coral Calero, catedrática da Universidade de Castela-A Mancha.

“Por exemplo, para adestrar o GPT-3 (un modelo de intelixencia artificial que pode xerar texto de maneira autónoma), estímase que a pegada de carbono foi similar a conducir un coche de gasolina durante un millón de quilómetros”, engade Gonzalo Ruiz de Vila, da empresa GFT, especializada en transformación dixital.

Os algoritmos verdes ou Green IA propoñen un cambio de modelo que permite un menor consumo enerxético aplicando esta tecnoloxía (equilibrando o volume de datos necesarios para adestrar o modelo, a cantidade de tempo empregado e o número de repeticións para optimizar os seus parámetros). Ao tempo, valora a procedencia desa enerxía, apoiando as fontes renovables.

O Programa Nacional de Algoritmos Verdes (PNAV) fomenta o desenvolvemento destes algoritmos para maximizar a eficiencia enerxética e reducir o impacto ambiental dos modelos de intelixencia artificial. O seu obxectivo é “deseñar algoritmos energéticamente eficientes”, tal e como destaca Carme Artigas, secretaria de Estado de Dixitalización e Intelixencia Artificial. Este proxecto enmárcase na Estratexia Nacional de Intelixencia Artificial (ENIA), que conta cun investimento público de 600 millóns para os próximos dous anos.

Javier Rodeiro, profesor na Escola Superior de Enxeñaría Informática da Universidade de Vigo, valora moi positivamente este programa. “Que se busquen mecanismos independentes que midan a rendibilidade dos resultados con respecto ao consumo de recursos sería un resultado moi relevante”, opina.