Este artigo foi traducido por un sistema de tradución automática. Máis información, aquí.
Hai cada vez máis furacáns?
A pesar de Irma, Harvey e María, 2017 non é un ano marca de furacáns
- Autor: Por ALEX FERNÁNDEZ MUERZA
- Data de publicación: Martes, 10deOutubrode2017

Irma, Harvey e María. Os nomes dos máis recentes e devastadores furacáns aínda non se esqueceron. A súa enorme intensidade e as súas destrutivas consecuencias fan preguntarse se cada vez hai máis furacáns, se son máis intensos, se o cambio climático está a influír ou que avances están a realizarse para coñecer e combater estes ciclóns. Este artigo responde estas cuestións.
Hai cada vez máis furacáns?
As estatísticas ou rexistros históricos non sinalan que hai cada vez máis ciclóns tropicais -furacáns no Caribe-. “O que ocorre é que 2017 resultou moi activo, como xa previra a NOAA (Administración Nacional Oceánica e Atmosférica estadounidense), despois de dous anos de moita menos actividade, aínda que con tres moi intensos que orixinaron moitos danos: Harvey, Irma e María”, explica Jorge Olcina. Segundo este experto, catedrático de Análise Xeográfica Rexional na Universidade de Alacante (UA), onde imparte clases de Ordenación do Territorio, Climatoloxía e Riscos Naturais, “en anos intensos do fenómeno natural cíclico O Neno, como os dous anteriores, diminúe significativamente a actividade ciclónica do Atlántico tropical”.
Son os furacáns cada vez máis intensos?
José Miguel Viñas, meteorólogo, consultor da Organización Meteorolóxica Mundial (OMM) e divulgador científico, sinala que “coas estatísticas na man non está claro que haxa agora furacáns máis intensos que noutras épocas. O que si parece estar a cambiar é a súa dinámica, xa que se observan máis procesos de rápida intensificación. Iso é para min o sintomático”.
Olcina lembra que non hai unha tendencia concluínte. Incluso algúns autores apuntan que está a caer lixeiramente, tanto en número como en intensidade desde 2005. Na súa opinión, “desde que comezou a fase positiva da Oscilación Multidecadal do Atlántico Norte (AMO), en 1995, produciuse un aumento de furacáns en xeral. Pero non se ve tendencia de que sexan máis intensos”.
Está a influír o cambio climático nos furacáns?
Viñas asegura que o cambio climático, en particular o ascenso global das temperaturas, “está a influír de forma clara. Os furacáns cada vez máis se desprazan por augas con maiores anomalías cálidas e isto termina favorecendo unha rápida intensificación. A temperatura superficial da auga do mar non é o único factor influente no seu desenvolvemento, pero é determinante na súa evolución. Encaixa bastante ben a fenomenología que observamos (furacáns que en pouco máis de 24 horas alcanzan as categorías máis altas, 4 e 5, e a presenza de augas anómalamente cálidas en amplas zonas)”.
Olcina preséntase máis prudente ao lembrar que non hai unanimidade científica e sinala que outra explicación é que se está nunha fase positiva do AMO: “Neses anos rexístrase unha frecuencia maior de furacáns. Esta fase comezou a mediados do noventa e adoitan durar 30 anos. Por tanto, estamos nun período de actividade importante que seguirá algúns anos máis”.
Así avanza o coñecemento científico dos furacáns
Aínda queda traballo por facer para coñecer ben aos ciclóns e reducir os seus efectos destrutores. “Os furacáns son aínda grandes descoñecidos da meteoroloxía tropical”, afirma o catedrático da UA. No entanto, os científicos lograron grandes avances nos últimos anos, como apuntan tanto Olcina como Viñas:
- Mellora da capacidade de anticipar a súa evolución a curto e medio prazo, grazas a unha nova xeración de satélites meteorolóxicos e ás patrullas de avións cazahuracanes da NOAA.
- Mellora nos modelos numéricos de predición e na maior capacidade de cálculo dos supercomputadores. Estes avances seguirán nos próximos anos, polo que é previsible que se reduza máis a incerteza sobre as traxectorias previstas ou os impactos, como a subida do nivel do mar e a ondada, as cantidades de choiva acumulada ou as velocidades máximas dos ventos que poden causar en zonas poboadas.
- Mellora nos mecanismos de xestión das emerxencias nos territorios que poden sufrir un furacán.
A pesar diso, os expertos reclaman máis investigacións para lograr que cada vez morra menos xente e haxa menos perdas económicas. Segundo Olcina, “o dato crave que se descoñece é o paso dunha estrutura inestable tropical (unha liña de cizalladura) a un ciclón tropical. Porque liñas de cizalladura xéranse decenas no sector tropical dos océanos cada ano, pero só unas cantas derivan en ciclóns tropicais”.
Segue a canle de Medio Ambiente en Twitter @E_CONSUMERma e ao seu autor @ecienciacom.