Lugares paira preservar e visitar

• Autor: Por Mercè Fernández
• Data de publicación: Mércores, 28deMaiode2008

Imaxe: G & A Scholiers

Hai contornas naturais que probablemente nunca chegarán a ser parque natural e que, con todo, son de gran interese ambiental e cultural. Varias organizacións e fundacións dedícanse a comprar estas áreas paira preservalas ou, grazas á fórmula da custodia, chegan a acordos cos propietarios das terras paira axudarlles na conservación dos seus ecosistemas.

Custodias do territorio

/imgs/2008/05/espazo-natural01.jpgEn Talaván (Cáceres) áchase un dos últimos rabaños de vaca branca cacereña, una raza moi ameazada e da que xa practicamente non quedan exemplares en España. Os animais, uns 26, conviven con outros rabaños de ovellas na leira O Baldío, dunhas 280 hectáreas, que está a ser reforestada con aciñeiras e alcornoques pola Fundación Global Nature. A fundación implantou nesta leira una xestión agraria que compaxina conservación e produción, e que mostra aos agricultores locais que tal combinación é posible. Ademais, o antigo casarío desta leira cacereña adaptouse paira recibir visitantes e desenvolver actividades de educación sobre o medio natural e rural.

O valioso da custodia é que se aplica a espazos especialmente vulnerables con moitos valores naturais pero que nunca chegarán a ser parques naturais protexidos O Baldío é un exemplo do que se denomina custodia do territorio, una fórmula na que os propietarios e usuarios dunha área de interese chegan a un acordo cunha entidade de custodia paira colaborar na preservación e restauración desas terras. Normalmente, a entidade de custodia é una fundación ou asociación sen ánimo de lucro que conta co patrocinio de empresas ou de axudas públicas. O valioso desta fórmula, explica Joan Nogué, director do Observatorio da Paisaxe, é que se utiliza en espazos que teñen moitos valores naturais pero que nunca chegarán a ser parques naturais protexidos. E ao non contar con esa “protección oficial”, convértense en especialmente vulnerables.

A custodia do territorio permitiu restaurar humidais, preservar bosques e conservar contornas de interese paisaxístico. Pero tamén recuperar fauna, flora e razas de gañado autóctonas que se están perdendo pola gandaría intensiva. É a filosofía do mecenado aplicada ao territorio, detalla Nogué, na que “aínda falta moito por facer aquí”. Lugares, en cambio, cunha gran tradición son Norteamérica e Gran Bretaña, onde a xa centenaria National Trust custodia ou mantén en propiedade desde parques, castelos e construcións históricas, até bosques, granxas tradicionais, illas e restos arqueolóxicos, que chegaron ás súas mans por compra, doazón dos propietarios ou acordos diversos. En cifras, suman algo máis de 253.000 hectáreas de terras, 215 casas e xardíns, 40 castelos, 76 reservas naturais, doce faros, 43 pubs e hostais, entre outros. Cada ano reciben até 50 millóns de visitas, das cales doce millóns son visitas pagas.