“A televisión, tal e como a coñecemos, morreu“. Así de contundente móstrase Luís Miguel Domínguez, unha das caras máis populares para os amantes dos documentais de natureza. Na súa opinión, o non máis de dez responsables de decidir que se ve en España non ofrecen os produtos que a sociedade quere, como os documentais. Ademais do seu traballo audiovisual, impulsa “Lobo Marley”, unha iniciativa para salvar da extinción ao lobo ibérico, do que non quedan máis de 2.500 exemplares. En datas recentes, Domínguez levaba ao Parlamento Europeo máis de 200.000 firmas de apoio. “Europa admira e envexa que España teña un animal como o lobo”, sentenza.
Sigo en ‘Biodiario’, un microespacio diario de medio ambiente na 2 de Televisión Española. Tamén colaboro no programa ‘Cuarto Milenio’, na sección ‘Fauna mítica’, sobre a fascinación dos animais lendarios ao longo da historia.
O público español ha madurado e crecido, e sabe que, agora máis que nunca, ao feísmo combáteselle con beleza, ao tenebroso con coñecemento, como os documentais de natureza. O público apréciaos, degusta e necesita. Outra cousa é que os programadores e donos das cadeas de televisión, públicas e privadas incorpórenos á súa grella.
“Neste país un grupo que non chega a dez persoas decide que ven en televisión millóns de persoas”Porque a televisión na actualidade está en mans de psicópatas que programan de forma compulsiva. Neste país un grupo que non chega a dez persoas decide que ven millóns de persoas. Deciden o que gusta e o que non, non esperan a que os produtos maduren. Non asumen responsabilidades, todo o deixan en mans do audímetro, no canto de defender con coherencia e madurez o produto. As televisións non están en mans de profesionais, senón dun poder económico que non ten unha idea de longo percorrido. A programación non responde os intereses xerais, senón aos concretos de determinados sectores. Os documentais, a divulgación, deben acompañarse dun modelo, que se quere para esta sociedade.
O nivel é bo e cada vez máis, pero España está na UVI. O último documental que producín foi ‘Invasores’, fai catro anos. No noso país facturouse máis diñeiro en materia audiovisual que en toda Europa xunta nos últimos anos. Pero non se coidou a industria audiovisual, e xa non existe. Está a cultura do pelotazo audiovisual, conseguir diñeiro e facer unha produción para emitir nunha televisión. Pero logo non hai unha venda dese produto noutros lugares.
Antes eu tiña que convencer a unha cadea para emitir un documental e pelexar para conseguir un millón de espectadores. Agora podes facer un documental que non se emita en televisión convencional, pero que grazas ás redes sociais véxano millóns de persoas. O malo é que non se dá o feito económico para poder facer máis. É o que hai que resolver. A televisión, tal e como a coñecemos, morreu. Hai que adaptarse. Hai que pór patas para arriba todo. Hai que facer produtos atractivos, para públicos concretos, non só “de animalitos”, cunha boa idea.
Eu creo nas televisións públicas, pero non que sexan do goberno, senón da sociedade, e que cubran esa faceta de educación, pedagóxica, de entretemento construtivo. As televisións privadas non teñen por que facelo, aínda que cando ven o negocio tamén fan excelentes produtos de divulgación.
“A poboación do lobo non supera os 2.500 exemplares”Os documentais da BBC forman parte da columna vertebral de Reino Unido, porque así o quere a sociedade. Encima véndenos a todo o mundo, incluídas as televisións deica que non compran aos produtores españois. O Parlamento británico aproba todos os anos un orzamento para producir documentais de natureza. Os ingleses fano con total naturalidade, e encima gañan unha chea de diñeiro. E en Francia, calquera produtora mediana fai ao ano ata tres documentais, cun orzamento non inferior a 400.000 euros. Logo xérase unha corrente audiovisual de compra e venda destes produtos, que permite á industria vivir máis aló das subvencións.
España non se entende sen o lobo ibérico, forma parte do seu ADN. De toda a nosa fauna silvestre, é o que mellor simboliza a liberdade, a autenticidade e a calidade. É un animal social, vive en grupos de ata dez exemplares, necesita moverse cada noite 120 quilómetros. A poboación do lobo non é viable sen apoio real. Non supera os 2.500 exemplares, como moito. Ten o status perfecto para ser unha especie protexida, como outras que en situacións similares xa o son.
O lobby gandeiro utiliza ao lobo como chibo expiatorio para conseguir subvencións. As administracións, como non teñen diñeiro para outra cousa, matan os lobos. O lobby presiona baseándose en que de cando en vez o lobo mata. Nós queremos que pastores e lobos cohabiten de novo, como foi sempre. Agora o campo vívese doutra maneira. “Lobo Marley” é sociedade civil en movemento en defensa do seu patrimonio natural.
Mais de 200.000 persoas sumáronse á iniciativa, unhas firmas que levei hai pouco a Bruxelas. En Europa admírannos e envexan. É un luxo nesta Europa enche de infraestruturas. Queremos que non se toque ao lobo, e que o mundo rural senta orgulloso, incorpóreo ao seu territorio para que teña tamén prosperidade económica, que os produtores inclúan na súa etiqueta ao lobo como feito diferencial.
“Mais de 200.000 persoas sumáronse a ‘Lobo Marley’”Si. Volvín a sitios que me fixeron chorar. Pero tampouco quero vivir na nostalxia, porque de unir indignación e nostalxia pode saír un suicida. Prefiro a rabia, a sensibilidade, o agarimo. Non todo se fixo mal, neste país avanzouse, defendeuse o patrimonio natural. O problema é que agora co tema económico vólvese á vella historia de que a defensa da natureza é inimiga do desenvolvemento. Vólvense a repetir erros e a perder terreo conquistado.
A madurez da sociedade. A maior medida é que eu deixe de chamarme ecoloxista, ou ti, xornalista ambiental. Quitar eses adxectivos, porque iso querería dicir que toda a sociedade asumiuno. A natureza é a nosa nai, e para saír da crise fai falta o medio ambiente. A nova España necesita un novo modelo, baseado na defensa da nosa biodiversidade, única en Europa.
