A fuga radioactiva rexistrada o pasado 28 de novembro na central nuclear de Ascó (Tarragona) foi máis grave do que comunicou inicialmente a empresa explotadora, a Asociación Nuclear Ascó-Vandellós (ANAV). O Consello de Seguridade Nuclear (CSN) decidiu reclasificar o suceso notificado o pasado día 4 de abril do nivel 1 provisional na Escala Internacional de Sucesos Nucleares (INES) a nivel 2 por inadecuado control do material radioactivo e por proporcionar información incompleta e deficiente ao organismo regulador. Ademais, estuda abrir un expediente sancionador á empresa e esixirá que se depuren responsabilidades por este suceso, que liberou ao medio ambiente partículas de cobalto-60 e outros materiais radioactivos.

A pesar de todo, o escape tivo un impacto radiológico “moi pouco significativo” paira a poboación na contorna da central, e a dose recibida polas persoas que traballaron na instalación segue “por baixo dos límites legais”, afirmou o CSN. No entanto, examinarase e faranse medicións de radioactividade a todas as persoas que pasaron polo emprazamento desde o pasado 28 de novembro (entre 700 e 800). Até a data, segundo o CSN, efectuáronse medicións a 579 persoas, sen atopar en ningún caso indicios de material radioactivo.
Información incorrecta
O organismo de protección radiológica sospeita que xa o pasado día 9 de abril o titular coñecía que a información de radioactividade vertida non era correcta e non o comunicou ao CSN, a pesar ser requirido “reiteradamente e por escrito”. Tampouco informou diso durante o Comité Local de Información (CLI) extraordinario celebrado esa mesma tarde en Ascó.
O Consello emprenderá ademais una campaña de vixilancia radiológica independente que complemente as medidas que xa realizou o día 5 de abril no exterior da instalación cun equipo de inspectores.
Segundo as novas estimacións, o impacto sobre as persoas que pasaron desde esa data pola instalación está por baixo dos límites legais
O CSN comunicou que continúa investigando todos os aspectos deste suceso e que a súa presidenta, Carmen Martínez Ten, comparecerá no Congreso dos Deputados, a petición propia, paira dar conta de todos os detalles.
Suspensión de actividades
Pola súa banda, Greenpeace lembra que ANAV acumula xa dous niveis 2 nos últimos tres anos. Segundo a organización ecoloxista, en 2005 outro grave suceso na central Vandellós-2, tamén xestionada por ANAV, supuxo un nivel 2 na INES. Ese suceso, que foi cualificado polo CSN como “o máis grave despois do accidente de Vandellós-1” en 1989, foi ocultado pola empresa explotadora durante meses. O CSN recoñeceu, nunha investigación parlamentaria, que ANAV priorizou os seus intereses económicos á seguridade e mantivo esa central funcionando en condicións de “seguridade degradada”.
Por iso, Greenpeace pide ao CSN e ao Goberno que retire a licenza de explotación a ANAV e suspenda preventivamente a actividade desas centrais nucleares. Carlos Bravo, responsable da Campaña de Enerxía da organización ecoloxista ha declarado que nos últimos tres anos ambas as centrais superan máis do 50% dos sucesos notificables de seguridade que ocorren no parque nuclear español.
Así mesmo, Greenpeace acusa a ANAV de ocultar información deliberadamente ao Consello e á opinión pública, mesmo na reunión do CLI celebrado recentemente na localidade de Ascó.
-Até 800 persoas serán examinadas tras unha fuga de material radioactivo na central nuclear de Ascó I o pasado novembro, segundo o CSN, aínda que os novos datos apuntan a que o impacto radiológico sobre a poboación e sobre os traballadores da central nuclear segue estando por baixo dos límites legais.
-Até a data, este organismo realizou medicións a 579 persoas, “sen atopar en ningún caso indicios de incorporación de material radioactivo”.
-Decidiuse reclasificar o suceso notificado pola central o pasado día 4 de abril do nivel 1 provisional na Escala Internacional de Sucesos Nucleares (INES) a nivel 2 “por inadecuado control do material radioactivo e por proporcionar información incompleta e deficiente ao organismo regulador”.
-O CSN está a traballar na apertura dun expediente sancionador á empresa e esixirá que se depuren responsabilidades.
-O cobalto-60 prodúcese cando materiais como o aceiro absorben a radioactividade dos reactores, segundo a axencia de protección ambiental estadounidense. Ten usos médicos como a radioterapia pero pode ser perigoso xa que emite raios gamma, que poden causar cancro coa exposición prolongada.
-As centrais nucleares Ascó I, Ascó II e Vandellós II producen anualmente máis de 24 mil millóns de quilowatts hora de electricidade, o que supón aproximadamente o 75% da enerxía eléctrica xerada en Cataluña.
-A explotación de Ascó e Vandellós II leva a cabo pola agrupación de empresas formada polo Grupo Endesa e Iberdrola.
-A central nuclear de Ascó está situada na marxe dereita do río Ebro na comarca da Ribeira de Ebro, entre as localidades de Flix e Ascó na provincia de Tarragona.