Ao elixir e esixir produtos procedentes da pesca sustentable, os consumidores axudan a evitar o colapso das pesqueiras e a conservar os océanos. Os produtos certificados co selo MSC contribúen a que chegue ao mercado máis pescado e marisco xestionado de maneira respectuosa co medio ambiente. Este artigo sinala por que é necesaria a pesca sustentable, que MSC é unha ecoetiqueta para a pesca sustentable e claves para aumentar este tipo de prácticas ecolóxicas.
Por que é necesaria a pesca sustentable
A sobrepesca é un problema cada vez máis grave. Segundo a ONG conservacionista WWF, as prácticas destrutivas e ilegais eliminaron o 90% dos atúns do mundo e esgotaron máis do 80% das pesqueiras europeas. Algunhas especies comúns noutros tempos agora son difíciles de conseguir. A sobreexplotación dos recursos pesqueiros provoca a desaparición da forma de vida de miles de persoas en todo o mundo.
A nivel mundial, máis de 23.000 produtos do mar portan a ecoetiqueta MSCOs consumidores poden frear esta tendencia. Ao elixir e esixir produtos pesqueiros capturados e elaborados de forma sustentable, incentivan aos pescadores, mariscadores acuicultores e, en xeral, a toda a cadea produtiva e comercial a que realicen o seu labor dunha maneira máis respectuosa co medio mariño. Por outra banda, os cidadáns poden elixir na súa compra diaria as especies próximas que conten con maiores recursos e evitar as máis ameazadas. Neste sentido, WWF considera esenciais as campañas de sensibilización, información e xeneralización dos produtos pesqueiros sustentables entre os consumidores.
Pola súa banda, as institucións son fundamentais para incrementar a pesca sustentable. A aprobación de leis máis esixentes e o cerco á pesca insustentable ou ilegal son algunhas posibles medidas. O ano pasado, o entón secretario xeral de Pesca do Ministerio de Agricultura e Pesca, Alimentación e Medio Ambiente (MAPAMA), Andrés Hermida, sinalaba actuacións no devandito sentido, como a modificación da Lei de Pesca ou a posta en marcha de novas ferramentas de control e operacións para detectar e sancionar as actividades ilegais.
MSC: unha ecoetiqueta para a pesca sustentable
O selo de Marine Stewardship Council (MSC) é un estándar internacional para a pesca sustentable e a rastrexabilidade dos produtos pesqueiros. Na actualidade, máis de 389 pesqueiras incorporáronse ao programa MSC (306 están certificadas e máis de 83 en proceso de avaliación completa). A nivel mundial, máis de 23.000 produtos do mar portan esta ecoetiqueta.
Grazas ao selo MSC, os consumidores recoñecen os peixes e mariscos capturados de forma respectuosa co medio ambiente. En España pódense atopar 440 produtos pesqueiros con esta ecoetiqueta en diversas cadeas de supermercados como EROSKI, Lidl, Aldi, O Corte Inglés, Alcampo Carrefour ou Makro. Ademais, 120 empresas en España certificaron a súa rastrexabilidade para poder comprar e vender produtos co selo azul de MSC. A listaxe completa pódese atopar no seu buscador.
Claves para aumentar a pesca sustentable
Os expertos sinalan varias ideas que axudarían a aumentar a pesca sustentable no mundo:
- Reclamar máis información: esencial para coñecer e esixir produtos de calidade sustentables en xeral, e os pesqueiros non son unha excepción.
- Consumir produtos con certificado ecolóxico: os produtos co selo MSC son cada vez máis numerosos e pódense atopar en cada vez máis puntos de venda, como sinalan os seus responsables.
- Fixarse na etiquetaxe e esixir melloras: os consumidores poden ver as especificacións das etiquetas dos produtos pesqueiros e esixir que ofrezan máis información que axude a facer unha boa compra.
- Apoiar a pesca artesanal e local: aínda que non é unha garantía ao 100%, este tipo de pescadores utilizan sistemas de extracción sustentables.
- Facer cumprir a normativa: a UE posúe unha regulamentación moi estrita para evitar o acceso de peixe procedente da pesca ilegal, pero para que se cumpra os controis deben funcionar.
- Xestionar as pesqueiras con criterios científicos: os estudos e avaliacións científicas son esenciais para coñecer o estado real das pesqueiras e poder aplicar así medidas para a súa conservación.
- Asegurar o futuro da pesca: o sentido común conduce cara á sustentabilidade. Sen peixes, non hai pescadores nin produtos pesqueiros para os consumidores.
Segue a canle de Medio Ambiente en Twitter @E_CONSUMERma e ao seu autor @ecienciacom.
O sistema de certificación do MSC recibiu diversas críticas. Diversas ONG ecoloxistas sinalaron que a avaliación con empresas externas deixa a porta aberta a “acordos especiais” entre elas e as compañías pesqueiras e que algunhas pesqueiras, a pesar de sufrir niveis de explotación moi elevados, estarían en proceso de certificación.
En 2010, un grupo internacional de científicos sinalaba na revista ‘Nature’ que os consumidores non poden fiarse do MSC. O seu portavoz, Jennifer Jacquet, investigadora postdoctoral da Universidade British Columbia (Canadá), explicaba as deficiencias deste tipo de organizacións.
O responsable do MSC, Rupert Howes, respondeu que o certificado é un sistema en evolución. Mentres tanto, sostén, “as expectativas de lograr a perfección non deben ocultar os importantes avances logrados”.
A etiqueta sobre os golfiños tamén recibiu distintas obxeccións. A Unión de Consumidores de EE.UU. asegura que non conta con garantías reais porque non é un sistema universal e independente. Nun informe de 2008, Greenpeace sinalou que a etiqueta só se refire a os golfiños, pero a pesca accidental por atún pode danar a outras especies, como quenllas ou albatros.
